Babka płesznik, inaczej zwana babką śródziemnomorską, pochodzi z rejonów basenu Morza Śródziemnego, zachodniej Azji i północnej Afryki. Surowcem, mającym właściwości lecznicze są nasiona płesznika. Wizualnie (i częściowo zastosowaniem) przypominają siemię lniane. Są małe, brązowe, a po zalaniu ich wrzątkiem wydzielają kleik, który doskonale działa na pracę układu trawiennego. Są cennym źródłem błonnika (w 100 g nasion znajduje się 68 g błonnika), białka i steroli. W medycynie ludowej były wykorzystywane jako lekarstwo na kaszel, bóle reumatyczne, artretyzm i czerwonkę.
Babka płesznik – właściwości
Nasiona płesznika są źródłem cennych dla zdrowia substancji, do których należą:
- błonnik,
- śluzy zawierające kwas uronowy,
- arabioza,
- ksyloza,
- tłuszcze roślinne,
- garbniki,
- akubina,
- fitosterole.
Babka płesznik dzięki zawartym w nasionach substancjom wykazuje następujące właściwości:
- Przeczyszcza – nasiona babki płesznik wykorzystywane są przy wstępujących okresowo zaparciach i polecane szczególnie osobom, które cierpią na hemoroidy (nasiona babki płesznik łagodzą bóle, zmniejszają krwotoki i świąd). Dzięki temu, że nasiona wydzielają śluz, łagodzą podrażnienia jelit, odbytu i przełyku.
- Pobudza pracę przewodu pokarmowego i poprawia perystaltykę jelit – takie działanie wykazuje dzięki wysokiej zawartości błonnika. Babka płesznik zwiększa lepkość i ułatwia przesuwanie się zalegających w jelitach mas kałowych. Wpływa to na wzrost częstotliwości wypróżnień. Nasiona płesznika poprawiają florę bakteryjną jelit.
- Działa osłonowo i przeciwzapalnie, dlatego polecana jest osobom, które cierpią na zespół jelita drażliwego, chorobę wrzodową lub borykają się z podrażnieniami przewodu pokarmowego.
- Przyspiesza przemianę materii i zmniejsza problemy trawienne również dzięki wysokiej zawartości błonnika.
- Przyspiesza odchudzanie – błonnik pozostawia uczucie sytości przez długi czas, ponieważ pęcznieje po kontakcie z wodą i pod wpływem podwyższonej temperatury. Dzięki temu opóźnia pojawienie się głodu. Dodatkowo babka płesznik zmniejsza wchłanianie tłuszczu przez organizm.
- Obniża poziom złego (LDL) i podnosi poziom dobrego (HDL) cholesterolu we krwi, dlatego polecana jest osobom, które cierpią na choroby serca, miażdżycę i inne choroby układu krążenia.
- Oczyszcza organizm ze szkodliwych produktów przemiany materii, metali ciężkich i innych substancji rakotwórczych. Zmniejsza wchłanianie przez organizm toksyn i ułatwia ich wydalanie.
- Reguluje poziom glukozy i insuliny we krwi, dzięki czemu nasiona płesznika mogą stosować osoby borykające się z hiperglikemią.
- Ma właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe i bakteriobójcze – dzieje się tak za sprawą aukubiny, która występuje w nasionach babki płesznik.
- Łagodzi objawy chorób skórnych, na przykład atopowego zapalenia skóry, trądziku różowatego czy łuszczycy. Dodatkowo nawilża i odżywia skórę. Aby zauważyć takie działanie, najlepiej stosować zewnętrzne okłady z naparu z nasion.
Babka płesznik – jak stosować
W sklepach ze zdrową żywnością, w sklepach zielarskich i w internecie dostępne są do kupienia nasiona płesznika.
Babka płesznik może byś stosowana zarówno doustnie, jak i zewnętrznie. Kleik z nasion wykonuje się w bardzo prosty sposób. Wystarczy 2-3 łyżeczki nasion zalać wodą (niegazowaną lub gazowaną) i odstawić do momentu aż nasiona napęcznieją i pojawi się charakterystyczny śluz. Potem należy wymieszać miksturę. Zamiast wody można wykorzystać też sok, np. świeżo wyciśnięty sok z owoców. Taką mieszankę należy wpić, pamiętając, że w czasie picia kleiku trzeba spożywać też duże ilości wody.
Otrzymany napar można również stosować w formie okładów na skórę (zmienioną chorobowo lub w celach pielęgnacyjnych). Wystarczy całą mieszankę lub sam śluz nałożyć na skórę i po 15 minutach spłukać.
Istnieje wiele różnych przepisów, które wykorzystują nasiona płesznika. Ponieważ same w sobie nie mają smaku, można dodawać je do sałatek, jogurtów, zup i innych dań, a nawet do kanapek i domowego chleba.
Zaleca się, że dzienna dawka nasion nie powinna przekraczać 8 łyżeczek w przypadku osób dorosłych i 2 łyżeczek w przypadku dzieci.
Babka płesznik i jajowata
Babka jajowata i babka płesznik mają podobny wygląd, dlatego bywają ze sobą mylone. Ich działanie jest zbliżone. Babka jajowata, podobnie jak babka płesznik, ma właściwości przeczyszczające. Można stosować ją przy zaparciach, problemach z jelitem grubym i niestrawnością. Babka jajowata pochłania duże ilości wody wraz z toksynami, aby potem wydalić je z organizmu. Podobnie jak babka płeszek pęcznieje i wydziela śluz, który pomaga usunąć niestrawione resztki pokarmowe.
Warto wiedzieć, jak działają nasiona babki płesznik i łupiny babki jajowatej, aby nie przekroczyć ich zalecanej dziennej dawki w diecie. Zbyt duża ilość błonnika i substancji przeczyszczających, może przynieść efekty przeciwne do pożądanych.
Zdarza się, że nasiona i łuski obu roślin są ze sobą mieszane i dostępne w postaci tak zwanych błonników naturalnych.
