Azytromycyna jest pochodną erytromycyny, zalicza się ją do makrolidów nowej generacji. Jej działanie uzależnione jest od dawki leku. W większych dawkach działa bakteriobójczo, w mniejszych – bakteriostatycznie. Mechanizm jej działania polega na hamowaniu syntezy białka w komórkach bakteryjnych. Szczególnie sprawdza się przy zakażeniach Mycoplasma pneumoniae, Ureaplasma, Haemophilus influenzae, Chlamydia, Legionella, Streptococcus. Azytromycyna jest bardzo dobrze wchłaniana z przewodu pokarmowego po doustnym podaniu. Cechuje się bardzo dobrym przenikaniem do przestrzeni otrzewnowej, płynu stawowego, żółci, moczu i prostaty. Również z łatwością dostaje się do wydzieliny drzewa oskrzelowego i opłucnej. Gromadzona jest w fagocytach, w których migruje do miejsca zakażenia, co poprawia jej dystrybucję do tkanek objętych stanem zapalnym.
Wskazania do podawania azytromycyny
Jest to antybiotyk podawany doustnie w sytuacjach zakażenia przez drobnoustroje. Stany chorobowe, w których podaje się azytromycynę, to:
- bakteryjne zakażenia górnych dróg oddechowych, w tym oskrzeli, płuc, zatok, gardła, migdałków, ucha środkowego,
- róża,
- liszajec,
- ropne zapalenie skóry,
- rumień wędrujący (borelioza),
- trądzik pospolity,
- niegonokokowe zapalenie cewki moczowej,
- zapalenie szyjki macicy wywołane przez Chlamydia trachomatis,
- ropne zapalenie spojówek.
Przeciwwskazania do stosowania azytromycyny
Głównym przeciwwskazaniem jest oczywiście alergia na azytromycynę, erytromycynę lub inne antybiotyki makrolidowe. Bardzo dużą ostrożność w stosowaniu tego antybiotyku należy mieć w przypadku uszkodzenia wątroby. Nie podaje się go dzieciom z masą ciała poniżej 5 kg.
Nie powinno się stosować leku u pacjentów z zaburzeniami rytmu serca i upośledzoną repolaryzacją serca, co ma odbicie w nieprawidłowym zapisie elektrokardiogramu (EKG). Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku zaburzeń neurologicznymi i psychicznymi. Nie stosuje się azytromycyny w przypadku ran oparzeniowych.
Interakcje azytromycyny
Pierwszą grupą leków stosowanych dość powszechnie, a upośledzających dostępność azytromycyny, są leki zobojętniające sok żołądkowy. Należy więc zachować co najmniej godzinny odstęp pomiędzy przyjęciem azytromycyny a leku zobojętniającego. Podobnie po jego spożyciu dobrze jest odczekać około 2 godzin. Powinno się zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu leków antyarytmicznych.
Azytromycyna – działania niepożądane
Ze względu na doustne podawanie leku mogą pojawić się objawy ze strony przewodu pokarmowego, jak bóle brzucha, wzdęcia, wymioty, biegunka. Ponadto występują niekiedy objawy alergii i nadwrażliwości na lek jak osutka czy obrzęk naczynioruchowy.
Dużo rzadziej pojawiają się działania niepożądane typu: bóle i zawroty głowy, senność, bóle stawów, zaburzenia trawienia, nerwowość, pobudzenie ruchowe, głuchota, szumy uszne, zaburzenia widzenia, zaburzenia rytmu serca, zapalenie trzustki, uszkodzenie wątroby, nerek czy silne reakcje skórne włącznie z martwicą naskórka.
Przedawkowanie azytromycyny może skutkować utratą słuchu, bardzo nasilonymi nudnościami, wymiotami i biegunką.
Azytromycyna a ciąża
Lek ten należy do kategorii B. Oznacza to, że podczas przeprowadzania badania na zwierzętach nie wykazano ryzyka dla płodu (jednak nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną u kobiet ciężarnych) lub badania na zwierzętach wykazały pewne działania niepożądane na płód, ale badania wykonane na grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu. Można więc przyjmować ten lek w ciąży, wyłącznie jeśli jest taka konieczność. Azytromycyna podawana dospojówkowo może być stosowana zarówno w ciąży, jak i podczas karmienia piersią.
Dawkowanie azytromycyny
W zależności od wskazań dawkowanie może się różnić. W przypadku osób dorosłych stosuje się dawkę 500 mg raz dziennie przez 3 dni. Można również zastosować jednorazową dawkę 500 mg, a następnie 250 mg przez 4 dni. Jeśli azytromycyna ma być podana ze względu na chorobę przenoszoną drogą płciową, stosuje się pojedynczą dawkę 1g. Dawkowanie u dzieci zawsze należy przeliczać według masy ciała. Zazwyczaj sięga się po dawkę 10 mg na 1 kg masy ciała przez 3 dni.
Azytromycyna – czas leczenia
Czas połowicznego rozpadu azytromycyny wynosi 68 godzin, stąd wystarczy dawkowanie raz dziennie. Leczenie powinno trwać do 5 dni.
