Leki przeciwzakrzepowe w zastrzykach, inaczej antykoagulanty, prowadzą do spowolnienia bądź całkowitego zatrzymania procesu krzepnięcia krwi. W grupie leków przeciwzakrzepowych znajdują się głównie heparyny o różnych właściwościach.
Jak długo brać zastrzyki przeciwzakrzepowe?
Leczenie przeciwzakrzepowe uzależnione jest od przyczyny, która powoduje wady układu krzepnięcia bądź zwiększa ryzyko tego typu zaburzeń. Przykładowo profilaktyka przeciwzakrzepowa po operacyjnym zabiegu ortopedycznym powinna być prowadzona tak długo, jak wymagana jest nieruchomość lub jej ograniczenie. Podobne zalecenia dotyczą okresów rehabilitacji po złamaniach kończyn, które wymagają ograniczenia ruchu.
Choroba nowotworowa także jest wskazaniem do przyjmowania zastrzyków przeciwzakrzepowych, niezależnie od zabiegu, operacji i wymaganego okresu unieruchomienia. Leki powinny być przyjmowane przez cały okres leczenia, ponieważ rak jest częstą przyczyną choroby zakrzepowo-zatorowej.
Jeżeli w trakcie rehabilitacji osoba po urazie lub operacji zaczyna wprowadzać nawet ograniczony ruch, może po konsultacji z lekarzem zamienić zastrzyki przeciwzakrzepowe na mniej inwazyjne leki doustne.
Zastrzyki przeciwzakrzepowe a alkohol
Picie alkoholu podczas przyjmowania zastrzyków przeciwzakrzepowych nie jest jeszcze dokładnie opisane w literaturze medycznej i tak naprawdę uzależnione jest od substancji czynnej danego leku. Dopuszcza się spożycie minimalnych ilości alkoholu dziennie, ale większość lekarzy uprzedza osoby stosujące ten rodzaj terapii, że jego nadużycie może zwiększać ryzyko powikłań krwotocznych, np. przez ewentualne uszkodzenia wątroby lub możliwość wystąpienia krwawienia z przewodu pokarmowego.
Podejmując terapię przeciwzakrzepową, należy zawsze zapoznać się z ulotką dołączoną do leków i możliwymi działaniami niepożądanymi.
Jak zrobić zastrzyk przeciwzakrzepowy?
Zastrzyki przeciwzakrzepowe w brzuch wykonuje się zazwyczaj samemu w domu (np. przy złamaniu kończyny dolnej). Przed wkłuciem należy pamiętać o wypuszczeniu pęcherzyka powietrza ze strzykawki. Aby poprawnie wykonać zastrzyk, należy złapać jedną ręką fałd skóry po prawej lub lewej stronie pępka i prostopadle do brzucha wbić igłę. Jest ona krótka i cienka, co minimalizuje ból i zapobiega ryzyku jej zbyt głębokiego wbicia (należy ją wbić do oporu). Po wkłuciu, które dla większości osób jest najtrudniejsze, trzeba powoli wstrzyknąć całą zawartość strzykawki, a następnie wyciągnąć igłę, puścić fałd skóry i przyłożyć gazik, który teoretycznie przeciwdziała powstawaniu siniaków. W większości przypadków i tak powstaje mały siniak, nie oznacza to jednak, że zastrzyk został źle wykonany.
Zastrzyki przeciwzakrzepowe w ciąży i po cesarskim cięciu
Zastrzyki przeciwzakrzepowe są stosowane u ciężarnych w ramach profilaktyki, ale także w leczeniu choroby zakrzepowo-zatorowej, terapii żylnej czy zatorowości tętnic. Z jednej strony substancje czynne muszą być bezpieczne dla płodu, a z drugiej u kobiet ciężarnych zmniejsza się wrażliwość organizmu na leki o działaniu przeciwzakrzepowym. Dlatego dawki przyjmowanych leków muszą być dopasowane indywidualnie i zmieniane wraz z kolejnymi okresami ciąży.
Bardzo często kobiety po cesarskim cięciu zastanawiają się, czy powinny stosować zastrzyki przeciwzakrzepowe w ramach profilaktyki. Nie w każdym przypadku są one konieczne – decyzja należy do lekarza. Jeżeli uzna on, że są wskazania do terapii, przyjmowanie leków może trwać do 6 tygodni po porodzie. U większości kobiet zastrzyki przeciwzakrzepowe wykonywane są jeszcze podczas pobytu w szpitalu i kontynuacja nie jest konieczna.
Zastrzyki przeciwzakrzepowe – skutki uboczne i przeciwwskazania
Niepożądane objawy po zastrzykach przeciwzakrzepowych dotyczą głównie krwawień i dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Można zaobserwować zmianę koloru stolca na ciemniejszą na skutek zawartej w nim krwi. Często symptomami towarzyszącymi są nudności, wymioty, biegunka i zaburzenia pracy wątroby. Niektórzy mężczyźni mogą odczuwać bolesny i utrzymujący się wzwód członka (tzw. priapizm).
Przeciwwskazaniem do stosowania zastrzyków przeciwzakrzepowych są np. niektóre nowotwory, a także nieuregulowane nadciśnienie.
Należy pamiętać, że działanie leków przeciwzakrzepowych mogą obniżać inne substancje, tj.: aspiryna, paracetamol, omeprazol (lek na zgagę stosowany również w terapii wrzodów żołądka), ranitydyna czy famotydyna. Możliwe interakcje należy skonsultować z lekarzem.
