Rogówka jest przednią częścią gałki ocznej i składa się z warstw. Nie jest unaczyniona, ale za to mocno unerwiona. Funkcje rogówki w oku to ochrona gałki ocznej przed wnikaniem bakterii, wirusów i grzybów oraz pasożytów, a także silne skupianie promieni słonecznych i ich załamywanie, by mogły być odbierane przez siatkówkę. Rogówka oka jest całkowicie przezroczysta.
Objawy zapalenia rogówki: bolesne dolegliwości stanu zapalnego
Zapalenie rogówki objawy daje bardzo szybko od powstania infekcji. Symptomy zależą od czynnika wywołującego stan zapalny. Najpopularniejszym typem zapalenia rogówki jest zapalenie bakteryjne – stanowi około 85% wszystkich przypadków. Objawia się:
- bólem oka,
-
światłowstrętem,
- przekrwieniem oka,
- łzawieniem,
- postępującym pogarszaniem widzenia,
- naciekami lub owrzodzeniami,
- zmatowieniem rogówki.
Bakteryjne zapalenie rogówki wymaga szybkiego podjęcia leczenia, ponieważ zwłoka może skutkować utratą wzroku.
Wirusowe zapalenie rogówki objawia się natomiast:
- płytkim owrzodzeniem na środku rogówki – zwykle wrzody tworzą kształt rozgałęziony (drzewkowate zapalenie rogówki),
- zmatowieniem rogówki,
- przekrwieniem oka,
- silnym bólem,
- łzawieniem,
- światłowstrętem,
- pogorszeniem jakości widzenia.
Symptomy te występują w opryszczkowym zapaleniu rogówki. Odmianą tej choroby jest zapalenie epidemiczne rogówki. Zwykle dotyczy jednocześnie rogówki i spojówki. Oprócz objawów właściwych dla infekcji opryszczkowej występują:
- obfita wydzielina z oka,
- ból i powiększenie węzłów chłonnych,
- obrzęk spojówek,
- gorączka, ból głowy,
- nacieki na rogówce.
Jest to rodzaj zakaźnego zapalenia rogówki. Wirus przenosi się przez przedmioty, których używał chory, np. ręcznik do twarzy.
Grzybicze zapalenie rogówki objawia się powstawaniem nacieków i owrzodzeń na tej części gałki ocznej. Efektem może być trwałe uszkodzenie rogówki oka.
Niekiedy zdarza się też zapalenie rogówki pełzakowe. To infekcja wywołana przez pierwotniaki. Powoduje:
- silny ból oka,
- zaburzenie widzenia,
- nacieki podnabłonkowe, a z czasem także nacieki okołonerwowe.
Leczenie stanów zapalnych rogówki i innych części oka powinno rozpocząć się jak najszybciej.
Zobacz też: Ból oka połączony z bólem głowy oraz podczas mrugania
Przyczyny zapalenia rogówki: zapalenie rogówki wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pierwotniakowe
Niezależnie od typu infekcji zapalenie rogówki zawsze zaczyna się od uszkodzenia powierzchni tej powłoki. Wystarczy mikrouraz, by rogówka straciła swoje ochronne właściwości – staje się podatna na wnikanie bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków. Do uszkodzenia rogówki może dojść przy kontakcie ciała obcego z okiem, niedomykalności powiek, zbyt długim noszeniu szkieł kontaktowych czy w przebiegu innych chorób oka.
Bakteryjne zapalenie rogówki występuje najczęściej, a powodują je:
-
gronkowce,
- paciorkowce,
- pałeczki ropy błękitnej.
Przyczyną wirusowego zapalenia rogówki oka często jest też Herpes simplex, czyli wirus opryszczki. Opryszczkowe zapalenie rogówki nie musi wiązać się z niedawnym zarażeniem. Wirus opryszczki po zarażeniu nie opuszcza ludzkiego organizmu, a utajnia swoją obecność. Opryszczkowe zapalenie rogówki wywołuje wówczas, gdy dochodzi do nagłego obniżenia odporności, np. wskutek przegrzania lub wyziębienia organizmu, gorączki, innych infekcji i stanów zapalnych w organizmie oraz podczas miesiączki. Wirusowe zapalenie rogówki oka może przebiegać także przy zarażeniu wirusami półpaśca, ospy wietrznej i adenowirusami.
Przyczyny zapalenia rogówki grzybiczego i pierwotniakowego są podobne do infekcji bakteryjnych. Grzybica rozwija się w wyniku uszkodzenia rogówki przy długotrwałym stosowaniu antybiotyków i kortykosteroidów, czyli leków przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych. Natomiast pierwotniaki wnikają do gałki ocznej przeważnie podczas kąpieli w basenie czy naturalnym akwenie. Ryzyko jest nieco mniejsze w przypadku wody z sieci wodociągowej.
Zobacz też: Kurza ślepota – objawy, leczenie i przyczyny
Leczenie zapalenia rogówki: jak długo trwa i czy zapalenie jest zaraźliwe
Leczenie zapalenia rogówki oka zależy od przyczyn infekcji. Pomocniczo we wszystkich typach zapalenia zaleca się przestrzeganie higieny oczu, by nie dotykać oczu dłońmi, a także unikać kontaktu z czynnikami drażniącymi. Wirusowe zapalenie rogówki leczy się miejscowo przy pomocy maści lub żeli z acyklowirem lub gancyklowirem. W nawrotach infekcji oka wirusem opryszczki acyklowir stosuje się też doustnie. Objawy wirusowego zapalenia rogówki łagodzą zimne okłady na oczy oraz krople zmniejszające obrzęk i przekrwienie. W wielu przypadkach wirusowe zapalenie rogówki ustępuje samoistnie.
Leczenie bakteryjnego zapalenia rogówki oka opiera się na antybiotykach o szerokim spektrum podawanych miejscowo i doustnie. Są to zwykle cefazolina, ceftazydyna i cyprofloksacyna, czasem miejscowo stosuje się też kortykosteroidy. Bezpośrednio na oko używa się maści, żelów, kropli lub zastrzyków.
W leczeniu grzybiczego zapalenia rogówki zastosowanie mają leki grzybobójcze, które można stosować do oczu – natamycyna, amfoterycyna B w kroplach oraz klotrymazol pod postacią maści.
Zapalenie rogówki pełzakowate wymaga użycia miejscowo propamidyny, neomycyny oraz klotrymazolu. Równolegle doustnie podaje się ketokonazol.
Ile trwa zapalenie rogówki? Czas leczenia zapalenia rogówki jest długi, a terapia skomplikowana. Szczególnie w przypadku zapalenia pierwotniakowego – leczenie może potrwać nawet 12 miesięcy.