Zapalenie oskrzeli dzieli się na ostre (trwające poniżej 3 tygodni), podostre i przewlekłe (powyżej 8 tygodniu). Najczęściej zapalenie oskrzeli wywołane jest przez wirusy. Przewlekłe zapalenia są wynikają z nadreaktywności oskrzeli bądź z wpływu czynników środowiskowych, takich jak palenie tytoniu. Jeśli zapalenie oskrzeli wywołane jest przez infekcje, rzadko przebiega bez gorączki. Zapalenie oskrzeli bez gorączki częściej obejmuje zapalenia wywołane wpływem czynników szkodliwych. U niemowląt zapalenia oskrzeli również mogą dawać nieswoiste objawy bez znacznego kaszlu i gorączki.
Zapalenie oskrzeli bez gorączki – przyczyny
Zapalenie oskrzeli najczęściej wywołane jest przez wirusy:
- paragrypy,
- rinowirusa,
- koronawirusa,
- adenowirusa.
Wirusy te głównie wywołują chorobę przeziębieniową, jednak mogą objąć również drogi oddechowe, rozwijając zapalenie oskrzeli. Zdarzają się zapalenia oskrzeli wywołane przez bakterie atypowe, jak Mycoplasma pneumoniae czy Chlamydophila pneumoniae. Określenie „atypowe” odnosi się nie tylko do ich budowy, jednak również do obrazu klinicznego, jaki dają. Mogą wywołać zapalenia oskrzeli przebiegające bez gorączki, a także bez nasilonych objawów układu oddechowego.
Inne przyczyny zapalenia oskrzeli, które zawsze przebiegają bez gorączki, to zapalenia oskrzeli wywołane dymem tytoniowym bądź zanieczyszczeniem powietrza. W etiologii zapalenia oskrzeli nie można również zapominać o narażeniu dróg oddechowych na czynniki szkodliwe w miejscu pracy, jak np. pyły.
Objawy zapalenia oskrzeli
Główny objaw zapalenia oskrzeli to kaszel, któremu towarzyszy odkrztuszanie śluzowej bądź ropnej wydzieliny. Złe samopoczucie, bóle mięśni, gorączka lub jej brak, świszczący oddech pojawiają się w zapaleniu oskrzeli na tle infekcji. Teoretycznie zakażenia bakteryjne częściej przebiegają z gorączką niż wirusowe. Zapalenie oskrzeli o podłożu wirusowym na ogół przebiega bez gorączki bądź ze stanem podgorączkowym. Chory na przewlekłe zapalenie oskrzeli nie prezentuje objawów, takich jak gorączka.
Diagnostyka i leczenie zapalenia oskrzeli
Wykrycie zapalenia oskrzeli polega przede wszystkim na wykluczeniu zapalenia płuc. Czasem wystarczy badanie fizykalne chorego, by postawić odpowiednie rozpoznanie. W przypadku infekcji wirusowej leczenie jest objawowe, choć kaszel może utrzymywać się nawet 3 tygodnie po ustaniu innych objawów zapalenia oskrzeli. Antybiotyki stosuje się tylko w zapaleniach bakteryjnych. Bardzo ważne jest, by zlikwidować czynniki drażniące drogi oddechowe, jak papierosy. Bardzo dobrze w leczeniu sprawdzają się inhalacje.
Zapalenie oskrzeli u dzieci i niemowląt
Małe dzieci i niemowlęta często rozwijają infekcje dolnych dróg oddechowych ze względu na niewydolny odruch kaszlu, przez co spływająca z nosa wydzielina zalega w drzewie oskrzelowym, wywołując zapalenie oskrzeli. Jednak u dzieci częściej zapalenie oskrzeli przebiega z gorączką niż bez gorączki. Konieczna jest konsultacja lekarska, wdrożenie leczenia przyczynowego. U dzieci i niemowląt trudno stosować standardowe inhalacje, jednak dostępne są nebulizatory, pozwalające na wykonywanie inhalacji.
