Ciśnienie rozkurczowe to niższa z dwóch liczb uzyskiwanych podczas pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Wysokie ciśnienia rozkurczowe i skurczowe mogą wskazywać na nadciśnienie tętnicze, które niesie poważne skutki dla organizmu. Objawiać się może np. bólami i zawrotami głowy.
Jak zmierzyć ciśnienie rozkurczowe?
Podstawą dobrego pomiaru ciśnienia tętniczego są odpowiednie warunki pomiaru, w tym spokój i właściwie dobrany mankiet pomiarowy. Chcąc zmierzyć ciśnienie tętnicze, należy pozostać w spoczynku przez kilka minut. Dotyczy to zarówno braku jakiejkolwiek aktywności fizycznej, jak i spokoju psychicznego. Stres i zdenerwowanie nie są wskazane podczas wykonywania pomiaru. Mankiet powinien obejmować cały obwód ramienia na mniej więcej 3 cm nad zgięciem łokciowym. Ważne, by ręka, na której dokonuje się pomiaru, była podparta. To, na której ręce mierzy się ciśnienie, również jest istotne. Podczas pierwszego pomiaru mierzy się ciśnienie na obu rękach. Na tej, na której ciśnienie jest wyższe, powinno się wykonywać już kolejne pomiary. Jeśli wyniki są takie same, do regularnych pomiarów ciśnienia wybieramy rękę niedominującą.
Interpretacja wyniku jest najprostsza w przypadku ciśnieniomierza elektronicznego. Wyświetla on bowiem pomiar na ekranie. Zazwyczaj widnieją tam 3 podstawowe liczby. Jedna oznacza puls, czyli częstotliwość skurczu serca. A dwie liczby wskazujące na pomiar ciśnienia określają ciśnienie skurczowe (wyższe) i rozkurczowe (niższe). Biorą się one stąd, że serce wyrzuca krew do dużych naczyń tętniczych. Na szczycie skurczu siła, z jaką krew napiera na ściany tętnic, jest najwyższa. Określa się to ciśnieniem skurczowym. W rozkurczu siła ta maleje. Jest to wartość ciśnienia rozkurczowego.
Co sprzyja nadciśnieniu? Odpowiedź znajdziesz w filmie
Wysokie ciśnienie rozkurczowe – rozpoznanie
Na rozpoznanie wysokiego bądź niskiego ciśnienia nakładają się dwie wartości – ciśnienie skurczowe i rozkurczowe. Nie jest tak, że któryś z pomiarów jest ważniejszy. Jeśli wynik ciśnienia rozkurczowego jest wysoki, a ciśnienia skurczowego prawidłowy, wynik interpretuje się całościowo względem wyższego wyniku. Ciśnienie optymalne to takie, kiedy ciśnienie skurczowe wynosi <120 mmHg, a ciśnienie rozkurczowe – mniej niż 80 mmHg. Wysokie ciśnienie, ale jeszcze prawidłowe, rozpoznaje się przy ciśnieniu skurczowym 130–139 mmHg lub ciśnieniu rozkurczowym 85–89 mmHg. Nadciśnienie tętnicze rozpoznawane jest, gdy ciśnienie skurczowe wynosi co najmniej 140 mmHg lub ciśnienie rozkurczowe – 90 mmHg.
Przyczyny wysokiego ciśnienia rozkurczowego
Przyczyny wysokiego ciśnienia są wspólne dla ciśnienia rozkurczowego i skurczowego. Izolowane nadciśnienie skurczowe zdarza się np. u osób starszych przy zwiększonej sztywności aorty bądź w stanach współistniejących ze zwiększonym rzutem serca (niedokrwistość, gorączka, nadczynność tarczycy).
Wysokie ciśnienia rozkurczowe i skurczowe mogą wynikać z:
- stresu,
- braku aktywności fizycznej,
- dużej ilości spożywanej soli,
- używek, takich jak papierosy, alkohol czy narkotyki,
- przyjmowanych leków,
- chorób nerek,
- chorób tarczycy.
Wpływ na wysokie ciśnienie rozkurczowe może mieć ponadto wiele innych chorób. Bardzo często obserwuje się wysokie ciśnienie tętnicze bez uchwytnej przyczyny, czyli tzw. nadciśnienie idiopatyczne.
Jak obniżyć wysokie ciśnienie rozkurczowe?
Jeśli pomiar ciśnienia wskazuje na wysokie ciśnienie rozkurczowe, należy przede wszystkim zmienić styl życia – zastosować dietę opartą na zasadach zdrowego żywienia, wyeliminować z niej sól, wprowadzić nawyk picia odpowiednich ilości wody. Wbrew powszechnej opinii nie jest konieczna całkowita rezygnacja z kawy. Należy ją jednak ograniczyć do 3 filiżanek dziennie. Nie są to ilości kofeiny, które mogłyby istotnie podwyższać ciśnienie tętnicze. Mowa tu jednak o osobach regularnie spożywających kawę. Ci, którzy piją ją okazjonalnie, mogą już po 1 filiżance mocnej kawy odczuć jej pobudzający wpływ na układ krążenia. Istotna jest również redukcja masy ciała, ponieważ otyłość jest bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
Nadciśnienie tętnicze jest groźną chorobą, ponieważ nie daje objawów klinicznych, siejąc spustoszenie w organizmie. Dlatego ważna jest też odpowiednia farmakoterapia, by zapobiec skutkom sercowo-naczyniowym nadciśnienia.
Jak działa układ krążenia? Dowiesz się tego z naszego filmu
