Wysiłkowe nietrzymanie moczu (w skrócie: WNTM) to mimowolne oddawanie moczu, skutkujące częściowym bądź całkowitym opróżnieniem pęcherza. Mimowolny wyciek moczu występuje na skutek wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej, np. podczas: kichania, kaszlu, wybuch śmiechu czy pracy fizycznej. Nie towarzyszy mu parcie, a wyciek jest niewielki. Jest to najczęstszy typ nietrzymania moczu: aż 50–88% wszystkich przypadków to typ WNTM (źródło). Wysiłkowe nietrzymanie moczu u kobiet i mężczyzn można podzielić na 3 stopnie, w zależności od nasilenia objawów:
- I stopień – oddawanie moczu podczas gwałtownego wzrostu ciśnienia,
- II stopień – oddawanie moczu podczas umiarkowanego wzrostu ciśnienia,
- III stopień – oddawanie moczu podczas stania, chodzenia lub leżenia.
Dlaczego powstaje wysiłkowe nietrzymanie moczu? Przyczyny i diagnoza
Wysiłkowe nietrzymanie moczu u kobiet i mężczyzn może mieć wiele przyczyn. Do głównych zalicza się:
- poród i połóg,
- urazy i operacje,
- wady wrodzone,
- obniżenie narządów małej miednicy,
- zaburzenia hormonalne,
- radioterapię,
- łagodny rozrost gruczołu krokowego,
- zakażenia dróg moczowych,
- uszkodzenia zwieraczy,
- wiek i uwarunkowania genetyczne.
Jak leczyć wysiłkowe nietrzymanie moczu? Dowiesz się tego z naszego filmu
Zobacz także: Nietrzymanie moczu - leczenie przez ćwiczenia
W celu zdiagnozowania problemu i dobrania skutecznej terapii, należy udać się do specjalisty. Na początku lekarz przeprowadzi wywiad kliniczny, podczas którego oceni częstotliwość i charakter występujących objawów wysiłkowego nietrzymania moczu oraz stan zdrowia badanego, a także zapozna się z przebytymi chorobami i urazami. Następnie w większości przypadków wykonywana jest próba kaszlowa, tzn. podczas kaszlu sprawdza się, czy następuje wyciek moczu. Jeśli nie udało się na tej podstawie postawić diagnozy, specjalista przechodzi do badania fizykalnego. U kobiet jest to z reguły badanie ginekologiczne, natomiast u mężczyzn – badanie per rectum, czyli sprawdzanie palcem przez odbyt, czy gruczoł krokowy jest powiększony. W diagnostyce pomocne są również badania laboratoryjne, takie jak badanie ogólne moczu czy podstawowe badanie krwi, badanie urodynamiczne, a także ultrasonografia (USG, czyli badanie obrazowe).
Zobacz także: Nietrzymanie moczu – który lekarz je diagnozuje? Leczenie i ćwiczenia
Wysiłkowe nietrzymanie moczu – leczenie (ćwiczenia, lekarstwa)
Leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu pozwala na poprawę już po około 3 miesiącach. Po postawieniu diagnozy specjalista może zalecić zmianę stylu życia. Brak spożywania alkoholu, kawy, a także większa aktywność fizyczna z pewnością są pomocne w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu. Ponadto dobrym sposobem są ćwiczenia mięśni dna miednicy, które umożliwiają wzmocnienie ich i tym samym nawet całkowite wyleczenie. Terapia polega na wykonywaniu 3–4 razy w tygodniu na przemian, w 3 seriach, 8–12 spięć z trwającymi 6–8 sekund rozluźnieniami mięśni dna miednicy. Należy pamiętać, aby podczas wykonywania tych ćwiczeń nie spinać mięśni ud, pośladków oraz brzucha i równomiernie oddychać. Takie ćwiczenia w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu zalecane są zarówno kobietom, jak i mężczyznom.
Ponadto kobiety mogą ćwiczyć z wykorzystaniem specjalnych stożków i kul dopochwowych. Umieszcza się je w pochwie 2 razy dziennie na 15–20 minut i spina mięśnie w taki sposób, aby przedmiot się nie wysuwał. Przedmioty mają różne wielkości i różnorodny ciężar. Dodatkowo leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu może opierać się na ćwiczeniach z elektrodą doodbytniczą, która wysyła sygnał do komputera, gdzie na monitorze widać dokładne odwzorowanie pracy mięśni dna miednicy. Elektrodę stosuje się w ćwiczeniach: elektrostymulacji, stymulacji ETS i elektrostymulacji unerwienia obwodowego.
Zobacz nasz film i dowiedz się jak wygląda laserowe leczenie nietrzymania moczu
Zobacz także: Nietrzymanie moczu: leki bez recepty i na receptę, wkładki i preparaty ziołowe
Zalecenia po operacji wysiłkowego nietrzymania moczu
Jeśli jednak okaże się, że leczenie ćwiczeniami, zmianą stylu życia, a nawet farmakoterapią nie jest skuteczne, czasami specjalista podejmuje decyzję o leczeniu operacyjnym. Do najskuteczniejszych metod zalicza się operacje z użyciem specjalistycznych taśm, np. z siatki prolenowej. Stosuje się je w operacjach TVT, zabiegach metodą Brucha bądź sling. Polegają na podwieszaniu cewki moczowej, dzięki czemu mocz nie wycieka z pęcherza. W leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu stosuje się też sztuczne zwieracze, czyli mankiety z hydraulicznym wypełnieniem. Po wykonaniu zabiegu objawy ustępują w 100%, ale u 15% operowanych po 5 latach od wykonania operacji objawy wracają. Operacyjne leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu ma jednak największą skuteczność w porównaniu z leczeniem innych typów nietrzymania moczu.
