Pracodawca w razie wypadku w miejscu pracy ma obowiązek udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanym i zabezpieczyć miejsce zdarzenia. Powinien prowadzić rejestr wypadków przy pracy i każdorazowo sporządzać statystyczną kartę wypadku.
Wypadek w pracy
Wypadek w pracy jest definiowany jako nagłe zdarzenie, które spowodowało uraz bądź śmierć i było związane z:
- wykonywaniem czynności zleconych przez przełożonych;
- wykonywaniem czynności na rzecz pracodawcy, niekoniecznie zleconych przez niego;
- pozostawaniem do dyspozycji pracodawcy pomiędzy miejscem pracy a miejscem, w którym był wykonywany obowiązek wynikający ze stosunku pracy.
Wypadek w pracy – procedura
W sytuacji, kiedy w pracy zdarzył się wypadek, pracodawca powinien wyeliminować bądź zmniejszyć zagrożenie w jego miejscu. Przed udzieleniem pierwszej pomocy ma obowiązek wezwania pomocy lekarskiej. W przypadku, gdy doszło do śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego wypadku w pracy, pracodawca musi zawiadomić inspektora pracy i prokuratora. Do przełożonego należy też ustalenie przyczyn oraz okoliczności wypadku. Ma to na celu zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości. Zanim zostaną ustalone szczegóły zdarzenia, pracodawca powinien zabezpieczyć miejsce tak, aby nie mogły się dostać do niego osoby niepowołane.
Ustalanie przyczyn wypadku w pracy
Przyczyny wypadku w pracy ustala zespół powypadkowy, który powołuje pracodawca. W jego skład wchodzą pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) i społeczny inspektor pracy. Jeśli nie ma obowiązku tworzenia służby BHP, pracownika służby BHP zastępuje sam pracodawca, pracownik pełniący zadania służby BHP lub specjalista spoza zakładu pracy. Jeśli nie działa społeczna inspekcja pracy, zamiast inspektora społecznego powołuje się przedstawiciela pracowników. Powinien on mieć aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie BHP. Jeśli w zakładzie nie można utworzyć dwuosobowego zespołu powypadkowego np. ze względu na zbyt małą liczbę pracowników, w skład zespołu wchodzi pracodawca i specjalista spoza zakładu pracy. Powinni oni ustalić przyczyny i okoliczności wypadku niezwłocznie po otrzymaniu informacji o zaistnieniu zdarzenia.
Wypadek w pracy - dokumenty
Wzory dokumentów, które należy wypełnić po zaistnieniu wypadku w pracy znajdują się na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Pracy. Są to: zgłoszenie wypadku przy pracy pracownika, protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy oraz karta wypadku. Zespół powypadkowy powinien sporządzić protokół powypadkowy nie później niż w ciągu 14 dni od dnia, w którym uzyskali informacje o zaistnieniu wypadku.
Wypadek w pracy a wynagrodzenie
Osoba objęta ubezpieczeniem wypadkowym ma prawo do zasiłku chorobowego po udziale w wypadku w pracy. Pracownik, który jest niezdolny do pracy nie zachowuje wtedy prawa do wynagrodzenia. W zamian za nie otrzymuje zasiłek chorobowy od pierwszego dnia niezdolności do pracy z powodu takiego zdarzenia. Tzw. chorobowe jest wypłacane w wysokości 100% podstawy wymiaru. Pracownik otrzyma je, jeśli zostanie sporządzona dokumentacja związana z wypadkiem: przede wszystkim protokół powypadkowy. Zdarzenie musi też zostać uznane za wypadek w pracy.
Umowa zlecenie a wypadek w pracy
Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenie, czyli zleceniobiorca, ma prawo do wszystkich świadczeń okresowych, identycznie jak osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Należą do nich: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne oraz renta. Aby zleceniobiorca otrzymał pieniądze, wypadek musi zostać zgłoszony zleceniodawcy. Jest on zobowiązany do wypełnienie karty wypadku na podstawie informacji uzyskanych od zleceniobiorcy. Termin na złożenie tego dokumentu do ZUS to 14 dni od dnia zdarzenia. To zleceniodawca ustala okoliczności wypadku i zgłasza sprawę do ZUS. Aby zleceniobiorca otrzymał jednorazowe odszkodowanie, sam musi wypełnić wniosek i dostarczyć go do ZUS.
Odszkodowanie za wypadek z pracy
Jednorazowe odszkodowanie za wypadek z pracy przysługuje pracownikowi, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu na skutek wypadku w pracy. Stały uszczerbek na zdrowiu oznacza upośledzenie czynności organizmu, które nie rokuje poprawy. Z kolei długotrwały uszczerbek na zdrowiu to upośledzenie funkcjonowania organizmu, które przekracza 6 miesięcy i daje nadzieję na poprawę. Stopień uszczerbku jest ustalany po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Ustala je komisja lekarska bądź orzecznik.
Wypadek w pracy z winy pracownika
Wypadek w pracy z winy pracownika zachodzi, kiedy na skutek umyślnego bądź rażącego niedbalstwa i z wyłącznej winy pracownika doszło do zdarzenia zagrażającego życiu lub zdrowiu. Rażące niedbalstwo nie zostało zdefiniowane. Przyjmuje się, że jest to wina nieumyślna granicząca z umyślnym postępowaniem poszkodowanego.
