Przyczyny wylewu krwi do oka mogą być różne, ale dwie z nich – cukrzyca i urazy – zajmują w statystyce specjalną pozycję. Ze względu na możliwe powikłania, szybka i dokładna diagnostyka oraz wdrożenie leczenia są niezbędne do zachowania wzroku.
Wylew do oka – rozpoznanie i objawy
Wylewem w oku (do oka) nazywa się potocznie wydostanie się krwi poza naczynia krwionośne w obrębie gałki ocznej. Chory to najczęściej osoba z cukrzycą lub z przebytym (nawet kilka miesięcy wcześniej) urazem głowy lub bezpośrednio oka. Zgłaszająca się do okulisty osoba skarży się na spadek ostrości wzroku, wrażenie przemieszczania się przed okiem „mętów”, ograniczenie pola widzenia. W krańcowych przypadkach zgłasza całkowitą utratę wzroku po jednej stronie. Objawom tym mogą towarzyszyć bóle głowy lub oka.
Krwawienie może dotyczyć przedniego lub tylnego odcinka gałki ocznej. Krwawienia w tylnej jej części związane są najczęściej ze zwyrodnieniem lub nieprawidłowym rozrostem naczyń siatkówki. W takim wypadku krew wylewa się do przestrzeni podsiatkówkowej albo do ciała szklistego (galaretowatej substancji wypełniającej tylną część oka). Jeśli do krwawienia dochodzi w przednim odcinku oka (np. przy urazie tęczówki), w dolnej części komory przedniej oka, pod rogówką, można dostrzec krew. Jest ona cięższa od cieczy wodnistej i słabo się z nią miesza, tworzy przed tęczówką poziomą powierzchnię.
Wylew wewnątrzgałkowy należy odróżniać od wylewu spowodowanego uszkodzeniem naczynia w spojówce. Często dochodzi do powstania wylewu podspojówkowego. Sprawia on, że powierzchnia oka dookoła czystej, przejrzystej rogówki jest czerwona, obrzęknięta i budzi u chorego wielkie obawy. Tego typu krwiak zwykle nie wymaga specjalnego leczenia i po kilku lub kilkunastu dniach zupełnie się wchłania. W przeciwieństwie do krwawienia podspojówkowego, wylew do wnętrza oka może przebiegać skrycie, a jego następstwa są o wiele poważniejsze.
Wylew w oku – przyczyny
Przyczynami krwawienia są często urazy. Wylew może powstać bezpośrednio po urazie lub po pewnym czasie, co może utrudniać określenie jego przyczyny. Inną bardzo częstą przyczyną wylewów są zmiany w obrębie naczyń siatkówki. Są powikłaniem cukrzycy i wysiękowej postaci związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki (AMD). Obie te choroby mogą powodować patologiczny rozrost naczyń krwionośnych siatkówki. Ponieważ naczynia rozwijają się pod wpływem czynników chorobowych, ich budowa często jest nieprawidłowa. Z tego powodu często dochodzi do ich pęknięcia i wylewu.
Inne przyczyny wylewu do oka to:
- tętniaki tętnicy środkowej siatkówki,
- nowotwory oka,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
-
anemia sierpowata,
- powikłania po nakłuciu gałki ocznej (iniekcje dogałkowe, drenaż płynu z wnętrza oka) albo po zabiegu laserowym.
Wylew do oka – przebieg i powikłania
Wylew do oka pojawia się nagle, ale jego przebieg i rozwój ewentualnych powikłań rozłożony jest w czasie.
Najważniejsze wczesne powikłania to:
- wylew w okolicy plamki powoduje nagłe pogorszenie widzenia centralnego (niemożność czytania, rozpoznawania twarzy i obiektów, na które się patrzy),
- wylew podsiatkówkowy powoduje odwarstwienie siatkówki i ograniczenie pola widzenia; ponieważ siatkówka oddziela się od odżywiającej ją naczyniówki, może ulegać nieodwracalnym uszkodzeniom.
Krew, pojawiając się wewnątrz oka, wywołuje reakcje obronne organizmu i późne powikłania. Elementy krwi rozpadając się, mogą wywoływać odczyny zapalne. Krwiak może ulegać zakażeniu, doprowadzając do niebezpiecznego zapalenia gałki ocznej. Najczęstszym powikłaniem jest powstawanie zrostów wewnątrzgałkowych, które kurcząc się jak blizna, mogą pociągać delikatną siatkówkę. Jej choćby miejscowe odwarstwienie powoduje istotne pogorszenie widzenia.
Zobaczcie film, z którego dowiecie się, jakie funkcje pełni ludzkie oko:
Wylew do oka – co robić
Ze względu na liczne powikłania wylew do oka jest wskazaniem do pilnej konsultacji okulistycznej. Każdy uraz lub przypadek nagłego pogorszenia wzroku, szczególnie u osoby chorej na cukrzycę albo AMD, powinien być sygnałem alarmowym.
Wylew do oka – leczenie
Terapia zależy od przyczyny, umiejscowienia i rozległości zmian, przykładowo wylew pourazowy może wymagać pilnej operacji (np. zszycia uszkodzonej tęczówki). Przy krwawieniach w tylnym odcinku oka postępowanie może być bardzo zróżnicowane. Niektóre stany są wskazaniem do operacji (witrektomii), która ma za zadanie usunąć krew, przemieścić odwarstwioną siatkówkę na jej właściwe miejsce lub usunąć powstałe wcześniej zrosty. Inne przypadki wymagają leczenia laserem (zamknięcie nieprawidłowych naczyń, „przyklejenie” siatkówki laserem itp.). Czasem specjaliści jedynie obserwują sytuację (niewielki wylew, przeciwwskazania do zabiegu) i leczą chorego farmakologicznie, na zabieg operacyjny decydując się tylko w przypadku poważnych powikłań zagrażających widzeniu.
Należy pamiętać, że regularna kontrola okulistyczna i prawidłowe leczenie cukrzycy lub związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki zdecydowanie zmniejszają prawdopodobieństwo wylewu do oka.
Jak dbać o swój wzrok? Czy niebieskie światło telefonu może uszkodzić nasze oczy?