Uczulenie na wodę wydaje się wręcz niemożliwe, bo przecież woda jest niezbędna do życia, a dodatkowo stanowi znaczną część ludzkiego ciała, wchodząc w skład każdej komórki organizmu. Badacze zauważyli, że objawy reakcji alergicznej wyzwala nawet niewielki kontakt skóry z wodą. Uczulenie na wodę to bardzo rzadko występująca przypadłość, jak dotąd o nieznanej etiologii. Jej leczenie jest dość trudne i uciążliwe. Obok farmakoterapii wskazane jest także ograniczenie kontaktu z czynnikiem uczulającym.
Czym jest uczulenie na wodę?
Woda powszechnie określana jest jako źródła życia. Trudno jest wyobrazić sobie funkcjonowanie bez niej. Niestety zdarzają się sytuacje, kiedy u ludzi rozwija się alergia wodna. Uczulenie na wodę uważane jest za jeden z najtrudniejszych dla alergologów przypadków. Jak dotąd nie poznano etiologii tego schorzenia. Pierwszy przypadek alergii na wodę został opisany w 1963 roku. W literaturze medycznej odnotowano mniej niż 100 przypadków tego schorzenia. Zauważono, że najczęściej dotyka kobiety, które wchodzą w okres dojrzewania.
Czynniki wywołujące uczulenie na wodę
Objawy uczelnia na wodę mogą się rozwinąć po kąpieli w basenie lub po zwykłym prysznicu. Stąd też chorzy napotykają na ogromny problemem w utrzymaniu higieny osobistej na odpowiednim poziomie. Starają się myć możliwie najrzadziej i jak najszybciej. Dodatkowo od razu po umyciu się wycierają skórę, aby ograniczyć jej kontakt z wodą. W tym celu zaleca się używanie bawełnianych ręczników, które mają doskonałą chłonność i są delikatne, przez co nie podrażniają dodatkowo chorej skóry. Objawy alergii mogą się pojawić już po kilku lub kilkunastu minutach od kontaktu z wodą.
Alergia na wodę może być wywołana nawet przez naturalne wydzieliny człowieka (zarówno własne, jak i cudze), takie jak łzy, pot czy ślina. Na szczęście chorzy bez żadnych ograniczeń mogą spożywać wodę, nie obawiając się przy tym o swoje zdrowie, bo reakcja alergiczna pojawia się tylko po kontakcie płynu z zewnętrzną powierzchnią ciała.
Czy na pewno ma się do czynienia z alergią na wodę?
Bardzo często uczulenie na wodę mylone jest z alergią na znajdujące się w niej substancje i zanieczyszczenia. Prostym sposobem na określenie, z jaką alergią ma się do czynienia, jest polanie jednej dłoni zwykłą wodą z kranu, a drugiej wodą destylowaną. Jeśli reakcja rozwinie się na obu dłoniach, stwierdza się alergię na wodę.
Polecamy: Testy alergiczne wykrywają, co powoduje wystąpienie reakcji alergicznej
Na czym polega leczenie alergii na wodę?
Na chwilę obecną nie opracowano skutecznej metody leczenia alergii na wodę. Specjaliści odwołują się do farmakoterapii. Zalecają zażywanie środków antyhistaminowych i antycholinergikowych oraz leków antydepresyjnych, beta-blokerów i maści sterydowych. Taki sposób leczenia zmniejsza dokuczliwość objawów do tego stopnia, że normalnie kąpanie się staje się możliwe. Świąd można zmniejszyć za pomocą kremów na bazie substancji zdolnych do wyłączenia zakończeń nerwowych, na przykład z kapsaicyną zawartą w papryce chili. Korzystne efekty przynosi także stosowanie kremów nawilżających w celu zmniejszenia suchości skóry. Część badaczy jest zdania, że ulgę w cierpieniu przyniesie fototerapia filtrami UVA i UVB. Mimo że pojawienie się objawów jest niezależne od temperatury wody, wskazane jest, aby chorzy nie kąpali się ani w bardzo zimnej, ani w bardzo gorącej wodzie. Najlepszym rozwiązaniem jest korzystanie z letniej wody.
Dolegliwości mogą wzmagać zawarte w wodzie minerały i bakterie, a szczególnie chlor czy fluor. Zaleca się zamontowanie przy prysznicu specjalnych filtrów oczyszczających lub zainstalowanie systemów oczyszczających wodę dopływającą do domu. Ryzyko zmian skórnych zmniejsza posmarowanie ciała przed kąpielą kremem lub żelem na bazie oleju, co stworzy powłokę ochronną i uniemożliwi bezpośredni dostęp szkodliwych składników zawartych w wodzie.
Uczuleni na wodę nie powinni korzystać z basenu i innych atrakcji wodnych, takich jak chłodzenie się w fontannie lub kurtynie wodnej w upalne dni. Wskazane jest unikanie deszczu i nadmiernego wysiłku fizycznego, aby ograniczyć pocenie się. Ponadto zaleca się nie dotykać osób, które są spocone lub mokre.
Objawy alergii na wodę
U osób chorych na uczulenie od wody stwierdza się silne migreny, zawroty głowy, opuchliznę i powiększone węzły chłonne. Charakterystycznym objawem jest pokrzywka wodna, określana też jako wodopochodna. Podrażniona i zaczerwieniona skóra narażona jest w wyniku dalszego kontaktu z wodą na powstanie wysypki i bąbli pokrzywkowych wypełnionych płynem surowiczym lub ropą. Zmiany te lokalizują się zwłaszcza w okolicach mieszków włosowych na ramionach, barkach, twarzy i klatce piersiowej. Skóra staje się bardzo sucha i pomarszczona. Dodatkowo rozwija się mrowienie, świąd wodny (przypomina ciągłe kłucie szpilek) i pieczenie. Dolegliwości te w znaczący sposób utrudniają codzienne funkcjonowanie, przyczyniając się tym samym do pogorszenia poziomu jakości życia chorych. W ostateczności może dojść do zagrażającego życiu wstrząsu anafilaktycznego.
Bibliografia:
1. Szepietowski J., Reich A., Świąd – patomechanizm, klinika, leczenie, Poznań, TerMedia, 2010.
2. Skwara I., Chodorowska G., Krasowska D., Pokrzywka przewlekła – definicja, podział, diagnostyka, leczenie, „Medycyna Rodzinna”, 2004, 5, s. 205-211.