Trudno jest wyobrazić sobie obecny proces diagnostyki medycznej bez udziału tomografii komputerowej, czyli TK, która wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie X do obrazowania różnych części ciała. Stosunkowo często wykonywana jest tomografia komputerowa kręgosłupa, która przy użyciu nowoczesnego sprzętu pozwala osiągnąć wysokiej jakości wyniki. Badania tomografii komputerowej kręgosłupa nie wymagają specjalnego przygotowania, chyba że przeprowadzane są z użyciem kontrastu.
Tomografia komputerowa kręgosłupa – co to jest?
Tomografia komputerowa kręgosłupa to badanie obrazowe stanowiące element procesu diagnostycznego wielu schorzeń. Zobrazowanie kręgosłupa na całej długości wiąże się z bardzo dużą dawką promieniowania, stąd badanie realizuje się z zachowaniem podziału na okolice anatomiczne, co oznacza, że osobno wykonuje się tomografię komputerową kręgosłupa szyjnego, tomografię komputerową kręgosłupa lędźwiowego czy tomografię komputerową odcinka piersiowego.
Możliwa do przeprowadzenia jest tomografia komputerowa kręgosłupa bez kontrastu, jak i z kontrastem, czyli po podaniu środka cieniującego. Kontrast służy bardziej wyraźnemu zobrazowaniu badanej okolicy. Po podawaniu środka cieniującego chory może odczuwać ciepło, mdłości, metaliczny posmak, kołatanie serca. W celu szybszego wydalenia środka kontrastowego wskazane jest wypicie około 2,5 l wody niegazowanej w ciągu doby.
W jakim celu wykonuje się tomografię komputerową kręgosłupa?
Tomografia komputerowa kręgosłupa dostarcza informacji na temat budowy kręgosłupa i otaczających go struktur. Pozwala wykryć liczne nieprawidłowości w ich obrębie, ponieważ dokładnie uwidacznia badaną okolicę. TK kręgosłupa przeprowadza się w celu oceny elementów kostnych w naciekach nowotworowych, zmianach pourazowych, chorobach zwyrodnieniowych drobnych stawów kręgosłupa. TK wykonywane jest także w przypadku patologii krążka międzykręgowego i przylegających do jego powierzchni trzonów kręgów. Przeprowadza się je także przy wadach rozwojowych i diagnozie osteoporozy. Badanie zapewnia dokładną ocenę przemieszczeń i złamań kręgów, zwężenia kanału kręgowego, nieprawidłowości w budowie naczyń krwionośnych. TK służy także do oceny skuteczności podjętego leczenia operacyjnego.
Jak przygotować się do tomografii komputerowej kręgosłupa?
Przygotowanie do tomografii komputerowej kręgosłupa lędźwiowego czy też innego odcinka jest takie samo. Lekarza należy poinformować o zażywanych lekach, przebytych chorobach i przedstawić dotychczasowe wyniki badań. Leki stosowane regularnie należy spożyć zgodnie z harmonogramem. Chory powinien być przynajmniej 6 godzin przed badaniem na czczo. Możliwe jest spożywanie niegazowanej wody mineralnej do 3 godzin przed badaniem. Do badania chory powinien ściągnąć wszelkie metalowe przedmioty, jak biżuteria, paski do spodni, protezy zębowe, okulary, aparat słuchowy zewnętrzny. Nie ma konieczności rozebrania się do badania. Zaleca się założenie luźnego ubrania, najlepiej bez zamków, guzików, sprzączek, nitów, gdyż mogą zakłócać uzyskany obraz. Badanie można wykonywać w każdym momencie cyklu miesiączkowego. Przed badaniem z zastosowaniem środka kontrastowego konieczna jest ocena poziom kreatyniny w celu analizy wydolności nerek. Badanie powinno być wykonane w ciągu 7 dni poprzedzających TK. Dodatkowo pacjent powinien dostarczyć wyniki parametrów hormonu tyreotropowego (TSH) nie starsze niż 7 dni.
Czy można wyleczyć złamany kręgosłup? Dowiesz się tego z filmu:
Jak wygląda badanie tomografii komputerowej kręgosłupa?
Badanie TK kręgosłupa jest bezbolesne i trwa od 10 do 30 minut. Wykonuje je i opisuje radiolog. Przeprowadzane jest w pozycji leżącej na plecach. Chory kładzie się na specjalnym stole, po czym wprowadzany jest do tunelu – szerokiego pierścienia aparatu, który zawiera lampę emitującą promienie i czujniki je odbierające. Podczas badania nie wolno się poruszać. W trakcie skanowania chory może zostać poproszony o wstrzymanie oddechu, a między skanowaniami może oddychać swobodnie. Jeśli chory jest nadmiernie pobudzony lub zmaga się z klaustrofobią, przed badaniem podaje się mu środki usypiające.
Zaraz po wykonaniu tomografii można prowadzić samochód. Dawka promieniowania jest stosunkowo duża, dlatego badania nie powinno się powtarzać dowolną liczbę razy. Z wynikiem badania TK należy zwrócić się w celu konsultacji do lekarza kierującego na badanie. Do każdego wyniku dołączona jest płyta CD z opisem.
Koszt i oczekiwanie na tomografię komputerową kręgosłupa
Tomografia komputerowa kręgosłupa wykonywana może być na podstawie skierowania lekarskiego, jak i na własną rękę. Niestety prywatne TK to dość spory koszt. Ceny zaczynają się od 200 zł i mogą sięgać nawet 650 zł, a w przypadku użycia kontrastu są jeszcze wyższe. Coraz częściej chorzy decydują się na prywatne badanie ze względu na zdecydowanie krótszy czas oczekiwania na jego realizację. W ramach Narodowego Funduszu Zdrowia chory zmuszony jest czekać nawet kilkanaście tygodni na badanie, które prywatnie wykonywane jest w ciągu kilku dni.
Tomografia komputerowa kręgosłupa – przeciwwskazania
Bezwzględne przeciwwskazanie stanowi pierwszy trymestr ciąży, zaś w drugim i trzecim trymestrze badanie wykonywane jest ze wskazań medycznych. Badanie przeciwwskazane jest osobom, które nie mogą pozostać bez ruchu, w pozycji wymaganej do jego wykonania.
