Polub nas na Facebooku
Czytasz: Różyczka w ciąży – objawy i przyczyny. Czy różyczka ciężarnych stanowi zagrożenie dla płodu?
menu
Polub nas na Facebooku

Różyczka w ciąży – objawy i przyczyny. Czy różyczka ciężarnych stanowi zagrożenie dla płodu?

Kobieta, która spodziewa się dziecka

Fot: Veronique Beranger / gettyimages.com

Różyczka w ciąży to coraz rzadszy problem ze względu na obowiązkowe szczepienia przeciw wywołującemu ją wirusowi. Zapewnienie co do zapobiegania pojawienia się zakażenia daje ocena poziomu przeciwciał przeciwko różyczce. Wynik IgG+ i IgM- uznawany jest za ochronny.

Wiele zakażeń w ciąży stanowi poważny problem, gdyż nie dość, że wpływają negatywnie na zdrowie przyszłych mam, to dodatkowo stanowią zagrożenie dla rozwijającego się płodu. Jednym z takich przykładów jest różyczka w ciąży. Zakażenie ciężarnej następuje przeważnie drogą kropelkową. W pierwszym trymestrze ciąży doprowadzić może do poronienia lub ciężkiego uszkodzenia płodu.

Różyczka w ciąży – przyczyny choroby

Różyczka (z łac. rubella) to choroba zakaźna, za której powstanie odpowiada wirus różyczki (z łac. Rubella virus). W większości przypadków do zakażenia dochodzi w wieku dziecięcym. Wówczas to choroba przebiega przeważnie łagodnie. Niestety różyczka w ciąży wiąże się ze sporym ryzykiem zarówno dla przyszłej matki, jak i dla dziecka.

Jak zapobiegać różyczce w ciąży?

Różyczka a ciąża to bardzo niebezpieczna zależność, której na szczęście można uniknąć dzięki nabyciu odporności poprzez szczepienia ochronne lub wcześniejszy kontakt z patogenem. Przebycie choroby pozostawia odporność. Szczepienie na różyczkę konieczne jest przed ciążą, gdyż okres ten jest jednym z przeciwwskazań do stosowania tzw. żywych szczepionek, jaką jest właśnie ta skierowana przeciwko wirusowi różyczki. Specjaliści uważają, że mogłoby się to wiązać z ryzykiem przeniesienia drobnoustroju szczepionkowego na płód. Szczepienie powinno nastąpić co najmniej raz przed planowanym zajściem w ciążę. Szczepienia przeciw różyczce w Polsce realizuje się od 1989 roku. Wówczas to obowiązkiem zaszczepienia objęte były dziewczynki w wieku 13 lat. Stąd też wobec tych starszych istnieje konieczność zaszczepienia się na własną rękę. Obecnie szczepienie znajduje się w kalendarzu szczepień ochronnych dzieci, czyli finansowanych przez Ministerstwo Zdrowia.

Różyczka u kobiet w ciąży – objawy

Objawy różyczki w ciąży pojawiają się średnio po 2–3 tygodniach od infekcji. Wymienia się wśród nich: kaszel, zaczerwienienie gardła, katar, wysypkę, podwyższoną temperaturę ciała, powiększenie węzłów chłonnych położonych na potylicy i za uszami, ból głowy, bóle mięśniowo-stawowe. Wirus różyczki w ciąży doprowadzić może do powstania powikłań, w tym m.in.: zapalenia spojówek, małopłytkowości, a nawet zapalenia mózgu.

Zobacz film i dowiedz się jakie badania trzeba wykonać w ciąży:

Zobacz film: Badania w czasie ciąży Źródło: 36,6

Różyczka u kobiet w ciąży – ryzyko dla płodu

Różyczka u kobiet w ciąży doprowadzić może do ciężkich uszkodzeń płodu. Badacze podkreślają, że ryzyko wystąpienia wad wrodzonych determinowane jest w dużym stopniu etapem ciąży, w którym doszło do zakażenia. Najbardziej niebezpieczne są zachorowania podczas 1 trymestru ciąży. Wówczas dojść może do poronienia lub obumarcia płodu. Infekcja wrodzona mająca miejsce przed 16. tygodniem ciąży skutkować może zespołem różyczki wrodzonej (z ang. congenital rubella syndrome, CRS). Objawy CRS niekiedy pojawiają się z 2-, 4-letnim opóźnieniem. Wśród najczęściej rozwijających się nieprawidłowości u płodu wymienia się: wady serca i dużych naczyń (np. zwężenia tętnicy płucnej, ubytki w przegrodzie międzykomorowej, przetrwały przewód tętniczy), wady słuchu (głuchota spowodowana uszkodzeniem nerwu słuchowego) i narządu wzroku (np. niedorozwój gałki ocznej, zaćma, jaskra), co określa się mianem tzw. triady różyczkowej Gregga. Dodatkowo dzieci mogą urodzić się z deformacjami ciała, ubytkami kości, upośledzeniem umysłowym. Niekiedy występują: problemy z rozwojem mowy, zaburzenia funkcjonowania gruczołów dokrewnych (w tym cukrzyca), powiększenie wątroby i śledziony, małogłowie, zwapnienia śródmózgowe, poszerzenie komór bocznych mózgu. Nierzadko noworodki mają niską wagę urodzeniową. Niestety aż 85% przypadków różyczki u ciężarnych kobiet stwierdza się w ciągu pierwszych 12 tygodni ciąży. Różyczka w czasie ciąży zaawansowanej nie stanowi aż tak dużego ryzyka dla dziecka, które nierzadko rodzi się z zakażeniem bezobjawowym.

Badanie na różyczkę w ciąży

Badanie na różyczkę w ciąży należy do grupy badań zalecanych, które powinno się wykonać do 10 tygodnia ciąży. Ciężarnej proponuje się najczęściej badania serologiczne, w których dochodzi do oznaczenia miana przeciwciał klasy IgM i IgG lub tylko IgG w surowicy krwi. Kosztuje ono około 65 zł. Materiałem do badań jest krew pobrana ze zgięcia łokciowego. Badanie nie wymaga żadnego przygotowywania się. Oto, jakie mogą być kombinacje wymienionych przeciwciał i co one oznaczają:

Przeciwciała Znaczenie wyniku
IgG- i IgM-

● kobieta nie chorowała dotąd na różyczkę i nie została zaczepiona przeciwko wywołującemu ją wirusowi


● nie jest na niego odporna i istnieje ryzyko zakażenia

IgG+ i IgM- ● kobieta chorowała na różyczkę, przechodzi ostatnie stadium choroby lub była zaszczepiona przeciwko wirusowi wywołującemu chorobę
IgG- i IgM+ ● konieczne jest powtórzenie badania w celu dokładnego określenia podłoża takiego wyniku, zazwyczaj jednak świadczy on o odporności na zakażenie
IgG+ i IgM+ ● kobieta przechodzi właśnie różyczkę

Zdecydowanie rzadziej przeprowadza się izolację wirusa lub jego RNA z moczu czy krwi.

Bibliografia:

1. Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A., Wakcynologia, Alfa-Medica Press, Bielsko-Biała, 2007.

2. Sieroszewski P., Bober Ł., Kłosiński W., Zakażenia podczas ciąży, „Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia” 2012, 5(2), s. 65–84.

3. Pasternak J., Rajtar B., Rybacka E. i wsp., Ocena częstości występowania przeciwciał przeciw wirusowi cytomegalii i różyczki u kobiet w wieku rozrodczym, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2017, 23(3), s. 185–188.

4. Drutz J.E., Różyczka, „Pediatria po Dyplomie” 2011, 15(3), s. 68–70.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
59
6
Polecamy
Badanie GBS - wskazania, przebieg.
Wyniki badania GBS, możliwe leczenie
Badanie GBS - wskazania, przebieg. Wyniki badania GBS, możliwe leczenie Dzień Dobry TVN
Jakie są przyczyny, objawy i postępowanie w przypadku wewnątrzmacicznego obumarcia płodu?
Jakie są przyczyny, objawy i postępowanie w przypadku wewnątrzmacicznego obumarcia płodu? Dzień Dobry TVN
Różyczka – leczenie zakaźnej choroby wirusowej u dzieci i dorosłych
Różyczka – leczenie zakaźnej choroby wirusowej u dzieci i dorosłych TVN zdrowie
Szczepienia w ciąży – czy są bezpieczne dla płodu?
Jakie szczepienia są dozwolone dla ciężarnych?
Szczepienia w ciąży – czy są bezpieczne dla płodu? Jakie szczepienia są dozwolone dla ciężarnych? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Borowik – jakie są rodzaje borowików? Które są jadalne, a które trujące?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Podgrzybek zajączek - jak wygląda? Czy ten grzyb jest trujący?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Gnida, czyli jajo wszy – jak wygląda i jak się jej skutecznie pozbyć?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Ognisko hipodensyjne – o czym świadczy taka zmiana?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?
Goryczak żółciowy – co to za grzyb? Jak go rozpoznać? Czy jest jadalny?