Po przyjściu na świat organizm noworodka jest jeszcze niedojrzały, dlatego warto zdobyć wiedzę o prawidłowym przebiegu rozwoju niemowlęcia. Pomocny okazuje się wówczas kalendarz etapów rozwojowych, który zawiera informacje o nabywanych przez dziecko umiejętnościach, rozwoju fizycznym, psychicznym i intelektualnym.
Pierwszy miesiąc życia dziecka
Noworodek jest bardzo delikatny. Jego głowa wydaje się nieproporcjonalnie duża w stosunku do reszty ciała. Na główce ma 2 miękkie miejsca tzw. ciemiączka. Ma cienką, różową, pomarszczoną skórę. Jego organizm jest niedojrzały. Kontaktuje się otoczeniem przez skórę i zmysł słuchu. Zmysł wzroku nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Poza dostrzeganiem odcieni bieli i czerni nie odróżnia kolorów. Podczas pierwszego miesiąca może przybrać na wadze 500 g. Kończyny są pulchne i pokryte fałdkami tłuszczu. Układ pokarmowy jest bardzo wrażliwy. Dziecko silnie reaguje na bodźce. Rozpoznaje mamę na podstawie brzmienia głosu, zapachu i dotyku. Większość doby śpi (przesypia nawet 20 godzin). Poza snem wykonuje podstawowe czynności - oddycha, ssie pokarm, wydala. Ma liczne bezwarunkowe odruchy, które w większości zanikną pod koniec 4 miesiąca życia.
Drugi miesiąc życia dziecka
Dziecko przestaje być noworodkiem. Wykazuje większą aktywność. Zaczyna ciekawić się otoczeniem i uśmiechać. Mózg doskonali widzenie obuoczne. U niektórych dzieci w tym okresie może pojawić się kolka - napadowy ból brzucha. Zmienia się pierwotne, płodowe ułożenie dziecka. Położone na brzuchu dziecko podnosi na wysokość 5 cm i przytrzymuje przez kilka sekund głowę. Rozpoznaje twarz mamy. Zaczyna wypowiadać pierwsze samogłoski (tzw. głużenie). W pozycji pionowej zachowuje chwiejnie wyprostowaną postawę. Dopomina się bardzo często jedzenia, co lekarze nazywają skokiem rozwojowym.
Trzeci miesiąc życia dziecka
Dziecko swobodnie podnosi głowę leżąc na brzuchu. Jego zmysły się wyostrzają. Wodzi wzrokiem za poruszającym się przedmiotem i reaguje na bodźce dźwiękowe. Chętnie poznaje swoje ciało i zaczyna wkładać palce do ust. Dziecko przybiera na wadze około 700 gramów. Ćwiczy sięganie, a chwytanie przestaje być już tylko odruchem. Zdobywa poczucie głębi i zaczyna dostrzegać świat w trójwymiarze.
Czwarty miesiąc życia dziecka
Następuje znaczny postęp w motoryce ruchów. Dziecko podnosi już nie tylko głowę, ale i klatkę piersiową. Wyciąga ręce do zabawek zawieszonych przy wózku bądź łóżeczku. Karmienie staje się regularne. Dziecko domaga się jedzenia średnio, co 3-4 godziny. Rytm dnia stabilizuje się i dziecko ucina sobie 2-3 drzemki dziennie. Głośno się śmieje. Wypowiada głoski wargowe. Stopniowo zanikają odruchy noworodkowe.
Piąty miesiąc życia dziecka
Długość ciała dziecka w porównaniu do długości w momencie urodzenia zwiększa się średnio o 10 cm. Niektóre dzieci zaczynają poznawać nowe pokarmy, choć mleko nadal stanowi podstawę żywieniową. Zwiększa się dwukrotnie masa ciała dziecka w stosunku do masy urodzeniowej. Nie potrafi chwytać zabawki dwiema rękami. Gaworzy i wypowiada pierwsze sylaby.
Zobacz także: Kiedy niemowlę zaczyna gaworzyć? Jakie przyczyny może mieć brak gaworzenia?
Szósty miesiąc życia dziecka
Dziecko potrafi odwrócić się na brzuch z leżenia na plecach i na odwrót. Opanowało pozycję siedzącą. Pojawiają się pierwsze zęby mleczne. Reaguje na inne osoby w otoczeniu. Zaczyna jeść zupy jarzynowe. Coraz częściej gaworzy. Po szóstym miesiącu życia kończy się rozwój dziecka określony schematem, a zaczyna indywidualny. Dlatego też pojawiają się różnice rozwojowe między rówieśnikami.
Siódmy miesiąc życia dziecka
Dziecko bawi się nogami. Zaczyna sprężynować - trzymane pod pachami przykuca, po czym odpycha się ku górze. Nabywa umiejętność podciągania się do przodu. Potrafi trzymać przedmiot w dwóch rękach. Odkrywa nowy sposób chwytania - ujmuje przedmiot kciukiem i palcem wskazującym. Może zacząć reagować na swoje imię. Uczy się gryźć i żuć. Położone na podłodze turla się i kręci wokół własnej osi.
Ósmy miesiąc życia dziecka
Dziecko potrafi samodzielnie siedzieć. Uczy się klaskania i machania. Zaczyna zauważać przyczyny i skutki działań wokół niego. Za pomocą gestów pokazuje swoje potrzeby.
Dziewiąty miesiąc życia dziecka
Dziecko nabywa umiejętność pełzania. Stoi trzymane za rączki. Staje się bardzo przywiązane do mamy. Waży około 7 kilogramów. Siedzi wyprostowane przez minutę. Świadomie powtarza sylaby. Spożywa coraz bardziej stałe produkty.
Dziesiąty miesiąc życia dziecka
Dziecko na tym etapie rozwoju kołysze się oparte na dłoniach i kolanach. Szybko raczkuje. Siedzi wyprostowane. Podpierając się, potrafi stać. Umie trzymać w rękach kilka przedmiotów. Często ćwiczy równowagę. Naśladuje mimikę najbliższych osób.
Jedenasty miesiąc życia dziecka
Dziecko samodzielnie wstaje i przytrzymuje się. Potrafi turlać piłkę. W jadłospisie pojawiają się biszkopty i pokrojone na ćwiartki owoce. Dużo się śmieje i wymawia pierwsze słowa. Rozwija się chwyt szczypcowy. Potrzebuje tylko 13 godzin snu. Coraz częściej samo chce decydować o tym, co ma robić. Rośnie poczucie niezależnego, własnego "ja".
Zobacz także: Chodzenie na palcach u dziecka jako normalne zjawisko i jako objaw choroby
Dwunasty miesiąc życia dziecka
Punktem kulminacyjnym rozwoju rocznego dziecka jest nauka samodzielnego chodzenia. Jego masa ciała jest średnio trzy razy większa niż ta urodzeniowa. Posiada około 6 zębów. Rozumie poszczególne słowa i wykonuje niektóre polecenia.