Schizofrenia jest jednym z najczęstszych zaburzeń psychicznych. Schorzenie to jest głównie związane z problemami natury psychicznej, emocjonalnej oraz społecznej.
Przyczyny schizofrenii - genetyka, traumy, narkotyki
Schizofrenią określana jest duża grupa zaburzeń psychicznych. Najczęściej choroba ta pojawia się pomiędzy 20. a 30. rokiem życia, ale zdarza się również w wieku dziecięcym oraz starczym.
Lekarze nie potrafią ustalić konkretnej przyczyny pojawienia się schizofrenii. Najprawdopodobniej źródłem choroby jest uszkodzenie kodu genetycznego. Jest duże prawdopodobieństwo, że jeśli jedno z rodziców cierpi na schizofrenię, to jego potomstwo również na to zachoruje.
Psycholodzy twierdzą, że rodząc się, można mieć pewne skłonności do zachorowania, a sytuacje stresowe, traumy lub używanie narkotyków lub alkoholu uaktywniają chorobę. Jednakże u osób dbających o zdrowie i prowadzących raczej spokojny tryb życia również może się pojawić to zaburzenie.
U schizofreników obserwuje się niedobór dopaminy, która jest neuroprzekaźnikiem odpowiadającym za dobry nastrój oraz motywację do działania. Nie wiadomo, czy wydzielanie przez organizm małych ilości tej substancji jest przyczyną czy objawem. Trwają badania naukowe, które mają za zadanie ustalić, czy środowisko oraz powikłania po chorobach zakaźnych mają wpływ na pojawienie się schizofrenii.
Zobaczcie, jakie są rodzaje terapii i jak wybrać najlepszą dla siebie:
Objawy schizofrenii - urojenia, omamy, anhedonia, abulia, apatia
Wyróżnia się kilka rodzajów schizofrenii, które charakteryzują się różnym nasileniem oraz przebiegiem. Czasami choroba pojawia się nagle i z bardzo nasilonymi objawami psychicznymi, które łatwo zdiagnozować. W niektórych przypadkach schorzenie rozwija się długo w sposób utajony.
W schizofrenii można zaobserwować symptomy poznawcze (związane z zaburzeniem koncentracji, pamięci, inteligencji), afektu (związane z nastrojem i emocjami) oraz objawy pozytywne i negatywne. Objawy pozytywne związane są z sytuacjami, które wytwarza mózg chorego i nie występują one u osób zdrowych.
Można wyróżnić:
- urojenia: zaburzenia myślenia zniekształcające rzeczywistość,
- omamy (halucynacje), czyli zaburzenia zmysłów.
Objawy negatywne są to:
- abulia, czyli brak zdolności do planowania i podejmowania działań,
- anhedonia - ograniczona lub całkowita niezdolność do odczuwania przyjemności,
- aspontaniczność - chory nie potrafi reagować spontanicznie,
- apatia, bierność,
- awolicja - brak własnej woli, automatyczna uległość woli innych osób,
- niedbanie o siebie,
- spowolnienie psychoruchowe.
Główne rodzaje schizofrenii
Podstawą do udzielenia pomocy osobie z objawami schizofrenii jest jej właściwe zdiagnozowanie. W tym celu należy udać się do lekarza psychiatry, który po rozmowie i obserwacji pacjenta będzie w stanie ustalić, na którą formę choroby pacjent cierpi. Diagnoza taka odbywa się przy pomocy kryteriów określonych w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Zaburzeń ICD-10.
Schizofrenia paranoidalnaSchizofrenia paranoidalna objawia się głównie poprzez trwałe, paranoidalne urojenia. Chory jest przekonany o jakiejś sytuacji, pomimo, że nie jest ona prawdziwa. Na przykład pacjentowi wydaje się, że w jego domu mieszkają kosmici. Towarzyszą temu omamy, najczęściej słuchowe (np. osoba słyszy głosy). Chory nie potrafi odróżnić rzeczywistości od urojeń i częścią zdrowienia jest uświadamianie sobie, że nie są one prawdziwe.
Schizofrenia hebefrenicznaSchizofrenia hebefreniczna objawia się poprzez zmiany afektywne, czyli dotyczące emocji i zachowania. Często pojawiają się u niego nieodpowiednie emocje w stosunku do sytuacji.
W przypadku schizofrenii hebefrenicznej urojenia i halucynacje rzadko występują, a chory jest głównie nieprzewidywalny i nieodpowiedzialny. Ma trwale obniżony nastrój, jego myślenie jest zdezorganizowane, a mowa rozkojarzona. Z biegiem czasu osoba coraz bardziej izoluje się społecznie. Ten rodzaj schizofrenii najczęściej dotyka młodych dorosłych lub osoby w wieku dojrzewania.
Schizofrenia katatonicznaSchizofrenia katatoniczna to ciężka postać choroby psychicznej. W jej przypadku chory ma nasilone zaburzenia psychomotoryczne. Jest wręcz osłupiały i automatyczny.
Często pojawiają się też epizody gwałtownego pobudzenia. Chory przyjmuje nienaturalne pozycje ciała i tkwi w nich przez dłuższy czas. W schizofrenii katatonicznej występują również omamy na granicy jawy i snu, które przybierają postać całych scen.
Schizofrenia prostaSchizofrenia prosta rozwija się długo i powoli. W miarę rozwoju zmienia się zachowanie człowieka. Pojawiają się u niego różnego rodzaju dziwactwa niezrozumiałe dla otoczenia. Chory nie pojmuje wymagań społecznych i nie umie im sprostać. Jest apatyczny, nie ma motywacji do działania, jego emocje są spłycone. W tym rodzaju nie ujawniają się raczej objawy psychotyczne.
Schizofrenia rezydualnaSchizofrenia rezydualna to tzw. przewlekły rodzaj choroby. Można wyraźnie zauważyć postęp schorzenia od zachorowania. Obserwowalne są objawy długotrwałe, takie jak spowolnienie psychoruchowe, płytkie emocje, ograniczenie aktywności, bierność, upośledzenie komunikacji werbalnej, modulacji głosu i postawy ciała. Chory ma ograniczoną ekspresję twarzy, nie utrzymuje kontaktu wzrokowego, przestaje dbać o siebie i nie wykazuje żadnej inicjatywy w zachowaniach społecznych.
Depresja poschizofrenicznaDepresja poschizofreniczna pojawia się w trakcie leczenia pacjenta. Niektóre objawy schizofrenii jeszcze występują, ale nie są dominujące. Przede wszystkim można zauważyć, że chory jest w stanie depresji. Wiąże się to z dużym ryzykiem samobójstwa.
Zobaczcie czym jest depresja: