Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba, która nie atakuje znienacka. Chorzy zwykle odczuwają pierwsze jej objawy, ale bagatelizują je - poranna sztywność stawów dłoni mija po godzinie, zatem nie ma powodu, aby odwiedzać lekarza. A to błąd. Szybko podjęte leczenie pozwala opanować chorobę.
Wczesne objawy są typowe - dotyczą drobnych stawów, rąk i stóp. Dolegliwości bólowe, usztywnienia stawów występują zwykle rano i utrzymują się przez około godzinę. Choroba może zacząć się od pojedynczych stawów - każdy, nawet jeden obrzęknięty staw wymaga konsultacji, gdyż może być to pierwszy zwiastun choroby - mówi prof. Brygida Kwiatkowska, reumatolog.
Do postawienia diagnozy choroby wcale nie potrzeba skomplikowanych badań i długich godzin spędzonych w kolejkach do różnych lekarzy. Jednak o problemach ze stawami należy powiedzieć interniście, aby mógł zlecić odpowiednie badania krwi, z którymi udamy się już na wizytę do reumatologa.
Przy typowych objawach zaczynamy od podstawowych badań: OB, CRP. Przy zwykłej morfologii, kiedy CRP jest podwyższone to już można udać się do reumatologa. Z badań celowanych to czynnik reumatoidalny i tzw. anty CCP, również z krwi. We wczesnym okresie można zrobić badanie ultrasonograficzne chorego stawu, żeby zobaczyć, czy nie ma w nim zmian zapalnych.
Reumatoidalne zapalenie stawów atakuje przede wszystkim tkankę łączną i prowadzi do nieswoistego zapalenia stawów. To choroba autoimmunologiczna, znana także pod nazwą gościec stawowy, dotyka około 350 tys. Polaków (0,5-1,5 proc. populacji) a przyczyny jej występowania nie są poznane. Znane są za to czynniki, które zwiększają ryzyko zachorowania.
Z czynników środowiskowych wpływ na rozwój RZS mają palenie tytoniu, nadmierne spożycie soli, otyłość i zakażenia jamy ustnej (paradontoza).
Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów powinno obejmować przede wszystkim przyjmowanie leków, chociaż wspomóc można się domowymi sposobami na złagodzenie objawów choroby:
W przypadku RZS istnieją leki pochodzenia naturalnego, które wykazywane są w badaniach jako leki skuteczne - w przyszłości mogą wejść do konwencjonalnego leczenia tej choroby. Są także prowadzone badania (obecnie w bardzo wczesnej fazie przedklinicznej) z wykorzystaniem jadu skorpiona. Jednak ciężko powiedzieć, jakie będą ich efekty - mówi prof. Brygida Kwiatkowska, reumatolog.
Leczenie domowymi sposobami choroby zwyrodnieniowej stawów polega głównie na odciążeniu stawów - jeśli mamy nadwagę, to powinniśmy schudnąć, przestać nosić ciężkie siatki z zakupami oraz unikać sportów, które za bardzo obciążają stawy. Wśród chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów około 30 proc. pacjentów cierpi również na fibromialgię, jednak są to niezależne od siebie choroby. Czy RZS może rozwinąć się także u dzieci? Do 16. roku życia każdy typ zapalenia stawów u dzieci określany jest mianem młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów. Jednak nie jest wykluczone, że w dorosłym wieku choroba ta nie przekształci się w reumatoidalne zapalenie stawów.
Na więcej pytań dotyczących tej i innych chorób stawów odpowiadała prof. Brygida Kwiatkowska podczas czatu z naszymi Czytelnikami: Zobacz zapis czatu o reumatoidalnym zapaleniu stawów. Na pytania odpowiadała prof. dr. hab. Brygida Kwiatkowska