Rak brodawkowaty tarczycy zazwyczaj nie daje specyficznych objawów. Najczęściej pojawia się jedynie guz na szyi. Ten rodzaj nowotworu powstaje jako nieregularna, stała i torbielowata narośl z normalnej tkanki tarczycy. Bardziej precyzyjnie można powiedzieć, że rozwija się z komórek pęcherzykowych tarczycy.
Rak brodawkowaty tarczycy – rokowania i przerzuty
Ten rodzaj nowotworu daje wysoki wskaźnik wyleczenia. Szacuje się, że 10-letni wskaźnik przeżycia wynosi ponad 90%. Oczywiście jest to uzależnione od kilku czynników, w tym od budowy histologicznej, obecności przerzutów czy też naciekania sąsiednich tkanek w obrębie gruczołu. Znacznie gorsze rokowanie przy raku brodawkowatym tarczycy mają osoby starsze.
Zobacz także: Czym jest tarczyca? Choroby i budowa tarczycy
Czy rak brodawkowaty tarczycy daje przerzuty? Tak, w ponad połowie przypadków obserwuje się przerzuty do węzłów chłonnych szyjnych. Zwykle wiąże się to z częstymi nawrotami choroby. Przerzuty odległe w raku brodawkowatym tarczycy stanowią około 10% przypadków, a więc są rzadkie i pojawiają się w płucach, wątrobie i kościach. Brak podjęcia leczenia tego rodzaju nowotworu prowadzi do zgonu.
Mimo iż nowotwór częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn (stosunek 3:1), to właśnie kobiety mają lepsze rokowanie niż mężczyźni w podobnym wieku. Prognoza zależy również od wielkości samego guza. Mniejszy niż 1,5 cm oznacza bardzo dużą szansą na wyleczenie.
Skąd wiadomo, że tarczyca choruje? Dowiesz się tego z filmu:
Przyczyny raka brodawkowatego
Uważa się, że za rozwój raka brodawkowatego tarczycy odpowiedzialne są protoonkogeny RET. Protoonkogen to rodzaj genu znajdujący się w fizjologicznej, zdrowej komórce, mający potencjał do przekształcenia jej w komórkę o cechach nowotworowych. Badania wykazały, że rak brodawkowaty tarczycy często towarzyszy innym jednostkom chorobowym, w tym polipowatości układu pokarmowego, zespołowi Gardnera oraz zespołowi Cowdena. Rak tarczycy częściej pojawia się u osób, które były wystawione na działanie promieni jonizujących w okresie dzieciństwa. Nowotwór może pojawić się u takich osób nawet 10–20 lat po długotrwałych ekspozycjach, np. po radioterapii. Okazało się ponadto, że rak pęcherzykowy tarczycy występuje częściej w populacji, która nie jest odpowiednio zaopatrzona w jod. Na terenach z dużą ilością jodu przeważa z kolei rak brodawkowaty.
Morfologia raka brodawkowatego tarczycy
Obraz morfologiczny raka brodawkowatego tarczycy nie jest jednorodny. Pod mikroskopem mogą być widoczne zarówno pojedyncze zmiany, jak i wieloogniskowe skupiska mające powierzchnię brodawkowatą lub ziarnistą. Komórki mają zazwyczaj kształt sześcienny o odmianie pęcherzykowej lub wysokokomórkowej. W rozpoznaniu ważnym czynnikiem jest wygląd jądra komórkowego. Jego błona jest pofałdowana i tworzy charakterystyczne rowki. W obrębie chromatyny (włóknistej substancji budującej chromosomy) widoczne są kwasochłonne inkluzje cytoplazmy.
Zobacz także: Scyntygrafia tarczycy – przebieg i wyniki badania scyntygraficznego tarczycy
Objawy raka brodawkowatego tarczycy
W większości przypadków rak brodawkowaty tarczycy przebiega bezobjawowo lub nie daje specyficznych objawów. Guzek tarczycy jest bezbolesny, ale wykazuje ruchomość. W badaniu fizykalnym lekarzowi jest trudno odróżnić go od zmiany o charakterze łagodnym. Jeśli dojdzie do przerzutów do węzłów chłonnych, one się powiększają. Jeśli rak jest w stadium zaawansowanym, mogą pojawić się takie objawy, jak kaszel, chrypka, trudności w połykaniu i oddychaniu.
Diagnoza i leczenia raka brodawkowatego tarczycy
Przy podejrzeniu raka brodawkowatego tarczycy wykonuje się biopsję aspiracyjną cienkoigłową (BAC) oraz badanie scyntygraficzne. Pobrany materiał biologiczny poddaje się analizie histologicznej. Jeśli rak został wykryty za pomocą metody BAC, konieczne jest leczenie chirurgiczne. Operacyjnie usuwa się gruczoł tarczowy, co nosi nazwę tyreoidektomii. Jeśli usunięciu podlegają również regionalne węzły chłonne, wówczas mówi się o limfadenektomii. Czasami jest to konieczne, ponieważ rak brodawkowaty tarczycy ma tendencję do występowania wieloogniskowego, czyli szerzenia się nie tylko w obszarze samego gruczołu, ale i struktur sąsiadujących.
Bibliografia:
1. A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2010, s. 1137–1140.
