Prohormony są stosowane najczęściej przez osoby dążące do rozbudowy masy mięśniowej, poprawy wydolności fizycznej organizmu. W ogólnym pojęciu traktuje się je jako tzw. legalne wspomaganie w sporcie.
Prohormony w przeszłości i obecnie
Obecnie termin „prohormony” ma nieco inne znaczenie niż przed laty. Kiedyś dotyczył naturalnego procesu syntezy hormonów peptydowych, a więc można było określić nim witaminę D3, która poddana procesowi hydroksylacji, staje się aktywnym hormonem – kalcytriolem. Znaczenie słowa „prohormony” odnosi się również do dziedzin sportowych, kiedy wraz z falą popularności sportów siłowych oraz kulturystyki na rynku zaczęły pojawiać się alternatywy nielegalnych hormonów sterydowych. Producenci tego rodzaju suplementów wprowadzali na rynek pochodne produktów niedozwolonych, spełniające normy prawne w zakresie swobodnej sprzedaży. W odróżnieniu od leków hormonalnych (hormonów steroidowych wykorzystywanych w kulturystyce jako doping) prohormony nie były dokładnie zbadane, co stanowiło duże ryzyko nieznanych skutków ubocznych.
W 2004 r. nastąpił pewien przełom w zakresie dostępności i handlu analogami, potencjalnie groźniejszymi od samych sterydów. Wszystkie pochodne testosteronu i innych substancji zbliżonych do hormonów steroidowych uznano za nielegalne sterydy anaboliczne. Co więcej, tego rodzaju prohormony potraktowano na równi ze związkami kodeiny oraz barbituranami, obecnie uznawanymi za narkotyki.
Współcześnie mianem „prohormonów” określa się naturalne związki lub ekstrakty roślinne, które przyczyniają się do anabolizmu, czyli regulacji gospodarki hormonalnej. Działanie tego rodzaju prohormonów mieści się w fizjologicznych granicach. Za prohormony uznaje się więc naturalne substancje anaboliczne.
Dostępne prohormony
„Prohormony” to zbiorowa nazwa grup związków roślinnych. Ze względów prawnych nie mogą być nazywane sterydami anaboliczno-androgennymi oraz ich analogami. Ma na to wpływ również ich naturalne pochodzenie. Prohormony mogą być natomiast określane naturalnymi substancjami anabolicznymi. Obecnie prohormony to najczęściej: fitosterole, flawony i izoflawony, saponiny trójterpenowe, saponiny steroidowe, buteiny, pochodne aminokwasów (DAA) oraz kwas ursolowy.
Efekty stosowania prohormonów
Mimo znacznych różnic pomiędzy dawnymi prohormonami a obecnymi, obie grupy wykazują korzystne działanie. Prohormony jako suplementy diety z komercyjnym przeznaczeniem dla np. osób intensywnie ćwiczących na siłowni i chcących zwiększyć masę mięśniową są określane również jako boostery testosteronu. Pierwszy człon tej nazwy pochodzi od angielskiego boost, co w tym kontekście może oznaczać "zwiększać", "podnosić". Zatem „zwiększacze testosteronu”, jako jedne z wielu form prohormonów, mają prowadzić do pobudzenia produkcji testosteronu, a w konsekwencji zwiększenia jego stężenia w organizmie, dzięki czemu następuje m.in. wzrost masy mięśniowej, wzrost produkcji plemników oraz utrzymanie właściwego popędu seksualnego.
Wśród popularnych prohormonów mających orientację okołotestosteronową bardzo często wykorzystuje się wyciąg z buzdyganka naziemnego (Tribulus terrestris). Jest on powszechnie stosowany zarówno w suplementach na potencję, jak i suplementach podnoszących poziom testosteronu. Zażywanie naturalnych prohormonów zdaniem producentów i części badaczy przyczynia się do efektu anabolicznego, czyli procesu prowadzącego do tworzenia i wzrostu organów oraz tkanek, w tym tkanek mięśniowych. Anabolizm ma także wpływ na wzrost siły. Część zwolenników suplementacji naturalnymi prohormonami uważa, że redukują one poziom estrogenów, co przyczynia się do zmniejszenia poziomu tkanki tłuszczowej.
Efekty uboczne stosowania prohormonów
Współcześnie stosowane prohormony są bezpiecznymi i przebadanymi suplementami diety. Mają pochodzenie naturalne, co również wpływa na ich przyswajanie. W odróżnieniu od prohormonów sprzed 2004 r. są mało toksyczne, jeśli ich dawkowanie opiera się na zaleceniach producenta. Ewentualne działanie niepożądane może opierać się na alergii lub wrażliwości na konkretne substancje zawarte w suplementach.
