Polisomnografia, inaczej badanie polisomnograficzne, to złoty standard diagnostyki zaburzeń oddychania podczas snu. Ma na celu ocenę jakości snu, a także diagnostykę chrapania, bezdechów sennych, wybudzania się w nocy. Polisomnografia powinna być wykonana, kiedy człowiek czuje przewlekłe zmęczenie mimo przesypiania całych nocy, ciągle jest senny, a rano po przebudzeniu towarzyszy mu ból głowy.
Na czym polega polisomnografia?
Polisomnografia jest badaniem snu, które wiąże się z koniecznością jednodniowej hospitalizacji w szpitalu bądź specjalnym ośrodku. Za pomocą odpowiednich czujników rozbudowana aparatura rejestruje fale mózgowe badanej osoby. Jest to nic innego jak EEG, czyli elektroencefalogram. Jednak w przypadku polisomnografii rejestruje się również ruchy gałek ocznych, a także napięcie mięśniowe badanego. Dzięki temu można stwierdzić, w jakiej fazie snu znajduje się osoba, a także kiedy i na jaki czas dochodzi do przebudzenia, o którym często dana osoba nie zdaje sobie w ogóle sprawy. Wyspecjalizowane czujniki potrafią rejestrować również tor oddychania człowieka (brzuszny, piersiowy), przepływ powietrza przez nos i usta, zjawiska dodatkowe w postaci np. bezdechów czy chrapania, a także poziom utlenowania krwi, pracę serca i ewentualne incydenty niedotlenienia. Dyskomfort w badaniu wynika z konieczności podłączenia całej aparatury, choć idea współczesnych aparatów jest taka, by jak najmniej przeszkadzać badanemu podczas snu. Wynik może być już dostępny po kilku godzinach od badania.
Kiedy należy wykonać polisomnografię?
Bardzo częstym wskazanie dla polisomnografii jest podejrzenie obturacyjnego bezdechu sennego. Powinno zostać zlecone osobom, które mimo przespanych nocy czują się przewlekle niewyspane, cierpią na poranne bóle głowy, a domownicy skarżą się na ich głośne chrapanie.
Badanie polisomnograficzne może zostać wykonane u dzieci, u których podejrzewa się występowanie obturacyjnego bezdechu sennego. Badanie pomaga też podjąć decyzję o ewentualnym usunięciu migdałka gardłowego, który może być sprawcą bezdechów sennych, chrapania, a także niedotlenienia u dzieci.
Przygotowanie do polisomnografii
Polisomnografia nie wymaga specjalnego przygotowania, należy dzień przed badaniem funkcjonować normalnie, choć nie wolno spożywać alkoholu, kawy czy jakichkolwiek leków nasennych lub uspokajających. Wyjątek stanowią sytuacje, kiedy lekarz ustali z pacjentem inny sposób postępowania. Lekarz musi zostać poinformowany również o wszelkich innych przyjmowanych lekach, które np. obniżają napięcie mięśniowe bądź ubocznie działają na układ nerwowy, powodując, że wyniki badania zostaną zafałszowane. Na badanie należy zabrać wygodne ubranie do spania i konieczne przybory toaletowe.
Bezdech senny a badanie polisomnograficzne
Obturacyjny bezdech senny jest dość poważną chorobą polegającą na pojawianiu się epizodów zamknięcia światła w obrębie dróg oddechowych, co powoduje spłycenie oddechu lub zupełny bezdech. Przekłada się to na pogorszenie utlenowania krwi, mniejszej ilości tlenu dostarczanego do mózgu, a także zaburzenia samego snu, co w konsekwencji daje liczne zróżnicowane objawy kliniczne. Powstawaniu bezdechu sennego sprzyjają otyłość, przerost migdałków podniebiennych, krzywa przegroda nosowa, alergia, alkohol, niedoczynność tarczycy czy nawracające infekcje górnych dróg oddechowych.
Człowiek zaczyna z czasem być senny mimo odpowiedniej ilości godzin snu w ciągu doby, odczuwa bóle głowy, szczególnie pojawiające się nad ranem, ma zaburzenia pamięci, problemy z potencją i libido, a także odczuwa wyraźne pogorszenie nastroju. W nocy może budzić się z potrzebą oddania moczu, przyspieszoną akcją serca, suchością w gardle czy poceniem się. Obturacyjny bezdech senny jest zagrożeniem dla zdrowia i życia, ponieważ zwiększa ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych i zgonu.
Konieczne do rozpoznania zespołu bezdechu sennego jest wykonanie badania polisomnograficznego, które rejestruje ilość bezdechów sennych, incydentów spłycenia oddechu, a co za tym idzie – pozwala na oszacowanie stopnia ciężkości choroby.
