Parakeratoza obejmuje zaburzenia rogowacenia nabłonka błon śluzowych. Może występować więc np. w szyjce macicy. Parakeratoza nie jest chorobą, a jedynie objawem obejmującym patologiczny rozrost komórek nabłonka i jego nadmierne rogowacenie. Bardzo często parakeratoza szyjki macicy stanowi równoległe zjawisko ze stanem przednowotworowym macicy. Parakeratoza może być wynikiem licznych manipulacji medycznych w obrębie szyjki macicy bądź nawracających infekcji.
Co to jest parakeratoza?
Parakeratoza jest procesem obejmującym niewłaściwy proces keratynizacji, czyli rogowacenia nabłonka. Wynika ona z niewłaściwej produkcji prekursora keratyny, co prowadzi do braku warstwy ziarnistej w nabłonku, pręcikowatych jąder w komórkach warstwy rogowej (fizjologicznie pozbawionej jąder komórkowych), a także zagęszczenia tej warstwy. Tkanka ma zmniejszoną sprężystość, a co za tym idzie – szyjka macicy objęta parakeratozą jest pomarszczona, nieelastyczna i podatna na uszkodzenia. Odmiennym pojęciem jest hiperkeratoza, czyli nadmierne rogowacenie bez zaburzeń w budowie nabłonka.
Przyczyny parakeratozy szyjki macicy
Przyczyny występowania parakeratozy w obrębie nabłonka szyjki macicy obejmują:
- przezszyjkowe interwencje chirurgiczne,
- wkładki wewnątrzmaciczne,
- irygacje,
- nawracające zapalenia,
- infekcje przenoszone drogą płciową,
- spadki odporności,
- zaburzenia hormonalne.
Jak objawia się parakeratoza szyjki macicy?
Parakeratoza błon śluzowych szyjki macicy nie daje żadnych objawów bądź są one na tyle nieznaczne, że kobieta je ignoruje. Ze względu na to, że parakeratoza może pojawić się na skutek innych procesów, to jej objawy mogą zostać zamaskowane. Mogą one obejmować swędzenie, ból. Częściej jednak parakeratoza jest przypadkiem stwierdzana podczas badania ginekologicznego. Przy bardzo rozległych zmianach może się zdarzyć, że kobieta zaczyna odczuwać dyskomfort podczas stosunku płciowego, plami po stosunku, a upławy z pochwy są bardziej obfite i mają nieprzyjemny zapach.
Jak rozpoznać parakeratozę?
W celach diagnostycznych wykorzystuje się przede wszystkim podstawowe badanie ginekologiczne. Już podczas zwykłego badania ginekologicznego lekarz jest w stanie zauważyć nadmiernie rogowaciejącą błonę śluzową macicy, obecność zrogowaciałych blaszek czy zmiany w strukturze nabłonka. Dla potwierdzenia wykonuje się badanie cytologiczne. Nie pozwala ono jednak na ujawnienie się typowych elementów parakeratozy czy rozpoznanie stanu przedrakowego, dlatego zaleca się wykonanie badania histopatologicznego. Kolejnym badaniem diagnostycznym jest kolposkopia, która pozwala na zlokalizowanie zmiany i określenie jej zakresu. Zawsze lekarz powinien dociec przyczyny parakeratozy.
Leczenie parakeratozy szyjki macicy
W procesie leczenia mają znaczenie dwa kierunki postępowania. Po pierwsze należy wykryć i zniwelować przyczynę parakeratozy, a po drugie wskazane jest usunięcie ognisk patologicznych. Wśród metod leczenia przyczyn parakeratozy można wymienić wiele sposobów, a mianowicie antybiotykoterapię w przypadku infekcji bakteryjnych, krioterapię, koagulację, waporyzację. Wybór uzależniony jest od przyczyny i stopnia zaawansowania, a także rozległości zmian. Jeśli zmiana jest niewielka, nie stwierdza się ognisk przemian nowotworowych, zaleca się obserwację.
