Kaki to jedna z odmian drzewa zwanego hurmą, hebankiem, persymoną czy szaronem. Hurma naturalnie występuje głównie w Azji i tropikalnym oraz subtropikalnym klimacie Ameryki Południowej. Tylko niektóre z odmian hurmy dają jadalne owoce. Jednymi z najbardziej rozpowszechnionych owoców są owoce hurmy wschodniej, czyli właśnie kaki. Hurma wschodnia pochodzi z Chin, a uprawiana jest najczęściej też w Japonii, Korei i cieplejszych rejonach Azji Środkowej, a także w Kalifornii, Brazylii i Południowej Europie.
Owoc kaki wizualnie przypomina pomarańczowego pomidora. Jest podobnej wielkości, ma okrągły kształt, a na górze znajduje się szypułka. Po przekrojeniu widać zwarty, ale soczysty, lekko galaretowaty miąższ. Często widoczne są też niewielkie przebarwienia, jednak nie ma to wpływu na smak ani ogólną jakość owocu. W smaku kaki trudno porównać do jakiegokolwiek innego owocu, który znaleźć można na lokalnych targach czy w supermarketach. Jest słodki, nawet nieco landrynkowy. Może odrobinę przypominać smak śliwki. Owoce kaki stają się jadalne przed uzyskaniem pełnej dojrzałości. Po zerwaniu dojrzewają i zyskują wyjątkowy smak. Jednak poza walorami smakowymi, owoc kaki wykazuje także szerokie właściwości prozdrowotne.Owoc kaki – skład
Kaki właściwości prozdrowotne zawdzięcza zawartym w nim składnikom, do których należą:
- Witamina A – wzmacnia układ immunologiczny, przyczynia się do produkcji przeciwciał i chroni organizm przed wirusami, grzybami i bakteriami. Ponadto przyczynia się do poprawy stanu zdrowia skóry – wpływa na zmniejszenie zmarszczek i przebarwień, stymuluje produkcję kolagenu. Wzmacnia włosy i paznokcie. Hamuje działanie wolnych rodników, które atakują wszystkie komórki organizmu.
- Witamina E – jest niezwykle skutecznym antyoksydantemf (neutralizuje działanie wolnych rodników), zwiększa zdolność komórek do wiązania cząsteczek wody, działa przeciwzapalnie, przyspiesza gojenie się ran i blizn. Wzmacnia działanie układu immunologicznego. Poprawia krążenie krwi i zwiększa elastyczność naczyń krwionośnych. Wspiera aktywność kwasów omega 3.
- Witamina K – chroni organizm przed działaniem bakterii i grzybów. Bierze udział w procesach krzepnięcia krwi.
- Witaminy z grupy B (B5, B6, B9) – przyczyniają się do poprawy funkcjonowania układu nerwowego oraz układu sercowo-naczyniowego. Wpływają na poprawę samopoczucia, a także procesów zapamiętywania i koncentrację. Przyczyniają się do przeciwdziałania depresji. Podnoszą sprawność układu immunologicznego.
- Witamina C – działa antyoksydacyjnie, reguluje gospodarkę wodną organizmu, podnosi odporność organizmu, spowalnia procesy starzenia się organizmu, pomaga w zwalczaniu infekcji, działa bakteriobójczo, ułatwia absorpcję żelaza, wzmacnia naczynia krwionośne, włosy, zęby.
- Minerały, takie jak sód, potas, wapń, fosfor, magnez – pierwiastki wpływają na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, w tym układu immunologicznego, mięśniowo-kostnego, nerwowego, pokarmowego i sercowo-naczyniowego.
Kaki – właściwości zdrowotne
Owoc kaki wykazuje szerokie właściwości prozdrowotne:
- Wspomaga walkę z białaczką – wyciąg z owoców kaki może wywoływać apoptozę komórek białaczki (ich śmierć).
- Obniża poziom złego cholesterolu (LDL), trójglicerydów i nadtlenków lipidowych. W związku z tym persymonę mogą spożywać osoby, które cierpią np. na miażdżycę.
- Chroni wzrok i poprawia zdolność widzenia, szczególnie po zmroku. Ponadto kaki zmniejsza prawdopodobieństwo zwyrodnienia plamki żółtej, będącej główną przyczyną utraty wzroku.
- Wzmacnia włosy, skórę i paznokcie – głównie za sprawą zawartych w owocu witamin.
- Działa antybakteryjnie – od wieków kaki wykorzystuje się w medycynie chińskiej do leczenia ukąszeń węży, a także do łagodzenia podrażnień skóry.
- Pomaga obniżać ciśnienie – w medycynie chińskiej wykorzystuje się nie tylko owoce, ale także liście. Przyrządzony z nich napar obniża ciśnienie krwi, a także zmniejsza jej krzepliwość.
- Podnosi odporność na infekcje, może być stosowana pomocniczo w leczeniu grypy czy przeziębienia.
Kaki – kalorie i właściwości odżywcze
Persymona jest owocem o średniej kaloryczności. W 100 gramach znajduje się około 70 kalorii, które pochodzą niemal w 100 procentach z węglowodanów.
Kaki zawiera także dużą ilość błonnika, który poprawia perystaltykę jelit i powoduje uczucie sytości. Poza tym owoce bogate są w cukier, dlatego nie poleca się ich osobom chorującym na cukrzycę. Duże ilości kaki nie są zalecane także podczas diet mających na celu redukcję wagi.
Jak obrać kaki i jak je jeść
Kupując kaki (najczęściej dostępne w supermarketach), warto zwracać uwagę na owoce, które mają nasyconą, pomarańczową barwę oraz zielone liście. Nie poleca się kupowania owoców, które nie mają szypułki. Skórka powinna być gładka i połyskująca.
Persymona nadaje się do jedzenia zarówno w postaci surowej, jak i suszonej czy kandyzowanej. Owoce można przyrządzać z nich konfitury, musy i sosy, dodawać do wypieków, lodów czy innych deserów, a także do dań głównych.
Przed spożyciem kaki, należy je oczywiście umyć i pozbyć się liści. Owoce z miękką skórką (po jej dokładnym oczyszczeniu) można jeść w całości. Osoby, które preferują jedzenie persymony bez skórki, mogą obrać ją nożem lub wydrążyć miąższ łyżką. Nie ma konieczności wycinania żadnych części znajdujących się wewnątrz owocu – kaki nie ani gniazd nasiennych, ani pestek.
