Podczas menstruacji kobieta traci średnio 60–80 ml krwi, czyli ok. 1/4–1/3 szklanki. U niektórych kobiet miesiączki mogą być jednak skąpe (z ubytkiem krwi rzędu 30–50 ml) albo przeciwnie – bardzo obfite (ok. 100 ml lub więcej). Obfita miesiączka ze skrzepami klasyfikowana jest jako zaburzenie miesiączkowania i nazywa się hypermenorrhoea. Natomiast menorrhagia to krwawienia bardzo obfite i jednocześnie przedłużające się.
Przyczyny obfitych miesiączek
U wielu kobiet miesiączka zaczyna się podobnie: najpierw pojawia się plamienie o brunatnym zabarwieniu, które staje się coraz intensywniejsze. Najbardziej obfity okres kobieta ma najczęściej w 2–3 dniu. Później miesiączka staje się mniej obfita i po paru dniach ustaje. Podczas najobfitszych dni zużywa się średnio po kilka podpasek lub tamponów. Na noc zwykle wystarcza jedna podpaska bądź jeden tampon (ewentualnie z dodatkowym zabezpieczeniem w postaci wkładki higienicznej).
Bardzo obfity okres oznacza konieczność wymiany kilkunastu podpasek bądź tamponów dziennie; wymiana staje się konieczna także w nocy. Również sytuacja, w której podpaskę albo tampon trzeba zmieniać nawet co godzinę, może świadczyć o zbyt obfitych miesiączkach. W takim przypadku należy zgłosić się do lekarza.
Obfita miesiączka ze skrzepami może świadczyć o:
- zaburzeniach osi podwzgórze – przysadka – jajniki (częste u dojrzewających dziewcząt),
-
mięśniakach macicy,
- polipach macicy,
- torbielach macicy,
-
raku szyjki macicy,
- raku trzonu macicy,
- endometriozie,
- zakażeniach dróg rodnych,
- cukrzycy,
-
niedoczynności tarczycy,
- zmianach zapalnych (m.in. o zespole zapalenia miednicy mniejszej),
- zaburzeniach krzepliwości krwi,
- wadach w budowie anatomicznej.
Obfite krwawienia bywają także następstwem noszenia wkładki domacicznej albo przyjmowania leków, które wpływają na zmniejszenie krzepliwości krwi (antykoagulantów). Krwawienie może też oznaczać owulację, nie powinno być jednak tak silne jak okres (obfite krwawienie między miesiączkami powinno zostać skontrolowane przez lekarza).
Niektóre kobiety skarżą się na obfity okres po łyżeczkowaniu (które wykonuje się m.in. w przypadku niekompletnego poronienia, nieprawidłowych krwawień z macicy, krwawień w okresie pomenopauzalnym, ciąży pozamacicznej, czasem po porodzie). Krwawienie po zabiegu jest częstym powikłaniem, jednak zabieg łyżeczkowania macicy nie ma wpływu na obfitość miesiączki. Intensywne krwawienia mogą świadczyć o zaburzeniach hormonalnych i również powinny być zgłoszone lekarzowi.
Obfity okres a ciąża
Może się zdarzyć, że kobieta będzie miała obfity okres w ciąży. „Okres” jest jednak pewnym uproszczeniem – w ciąży kobieta nie miesiączkuje; jest to krwawienie, które bywa tak obfite jak menstruacja, dlatego jedno z drugim łatwo pomylić. Takie krwawienie na początku ciąży powinno być sygnałem, by zgłosić się do ginekologa, może bowiem świadczyć o poronieniu samoistnym albo o ciąży pozamacicznej.
Bardzo obfity może być też okres po porodzie – związane jest to z gwałtowanymi zmianami hormonalnymi wywołanymi ciążą oraz porodem i odzyskiwaniem przez organizm równowagi hormonalnej.
Obfite miesiączki po 40. roku życia
Należy zwrócić uwagę, że zaburzenia miesiączkowania mogą wystąpić u kobiet wchodzących w okres przekwitania. Już po 35. roku życia organizm kobiety przygotowuje się do menopauzy. W okresie premenopauzy (lata poprzedzające wystąpienie ostatniej miesiączki) ilość hormonów rozrodczych spada, są one produkowane nieregularnie. Wygasaniu czynności hormonalnych towarzyszą zmiany menstruacyjne. Cykl miesięczny może się skrócić, mogą pojawić się plamienia między miesiączkami, a same miesiączki bywają obfite i ze skrzepami.
Obfita miesiączka – domowe sposoby
Wszelkie zaburzenia miesiączkowania powinny być leczone pod okiem ginekologa – zawsze należy najpierw ustalić przyczynę bardzo obfitego okresu. Trzeba również mieć świadomość, że występujące regularnie co miesiąc obfite miesiączki mogą prowadzić do anemii. Jeśli obfitym menstruacjom towarzyszą cykle bezowulacyjne, kobieta może mieć problem z zajściem w ciążę.
Jeżeli lekarz wyrazi zgodę, można skorzystać z domowych sposobów na zmniejszenie obfitości okresu:
- Podczas miesiączki nie wolno wykonywać intensywnych ćwiczeń fizycznych, które nasilają krwawienie.
- Należy przyjmować żelazo, którego ubytek następuje m.in. podczas obfitych miesiączek. Zażywanie żelaza pomaga wyregulować obfitość krwawień.
- Można przyjmować witaminę A, której niedobór powoduje obfite miesiączki.
- Można przyjmować witaminę C, która uszczelnia naczynia krwionośne.
- Można robić chłodne okłady na podbrzusze.
- Należy stosować dietę bogatą w witaminy, mikro- i makroelementy.
- Można stosować zioła na obfite miesiączki (takie jak krwawnik, pokrzywa, skrzyp polny, nagietek, mącznica lekarska, przywrotnik), które regulują cykle miesięczne i zmniejszają obfitość okresu.
Obfite miesiączki leczy się w zależności od przyczyny, którą ustala lekarz na podstawie wywiadu z pacjentką, badań laboratoryjnych, badania ginekologicznego oraz ultrasonograficznego (USG). Lekarz może zaproponować usunięcie zmian w macicy (o ile takie wystąpią). Poza tym obfitość krwawień zmniejszą: leki hormonalne, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz tabletki antykoncepcyjne.