Czas, kiedy niemowlę siada, może być różny i determinowany wieloma czynnikami. Bywa tak, że wiedzeni różnymi poradami babć czy cioć sami rodzice go przyspieszają – a to nie zawsze jest wskazane. Kiedy niemowlę zaczyna siadać zbyt wcześnie, może to wywołać negatywne skutki rozwojowe.
Kiedy dziecko siada – czy ma to związek z innymi czynnościami?
Perspektywa niemowlęcia w pierwszych miesiącach jego życia nie pozostawia mu zbyt wielkiego pola manewru. Dziecko najczęściej może patrzeć w niebo podczas spacerów lub w sufit swojego pokoju. Dlatego też w pewnym momencie życia zwycięża ciekawość świata i niemowlę próbuje zmienić pozycję na taką, która pozwoli mu widzieć więcej – dookoła siebie.
Wiele świeżo upieczonych mam zauważa taką ciekawość świata swoich pociech już w 3. miesiącu życia. Wtedy to dziecko położone na brzuszku zaczyna powoli podnosić głowę. Daje radę utrzymać lekko podniesioną główkę przez około 10 sekund, a czasami rozgląda się na boki. Po 5. miesiącu życia dziecko odwrócone na brzuszek potrafi samo przewrócić się z powrotem na plecy.
Powyższe oznaki najczęściej świadczą właśnie o tym, że niemowlę chciałoby już usiąść. Ta ciekawość świata oznacza, że mięśnie niemowlęcia są już dostatecznie silne i pozwolą mu na utrzymanie się w pionie. Zdarza się, że dziecko, które leży na plecach, próbuje dosięgnąć rączkami szczebelków swojego łóżeczka, a kiedy już się to uda – zaczyna podciągać się i dąży do przyjęcia pozycji siedzącej. Podczas leżenia na brzuszku niemowlę może podjąć próby podparcia się na rączkach lub raczkowania. Jeżeli dziecko nie opada i nie kołysze się zbyt mocno na boki, można pozwolić mu na taki wysiłek. Jeśli jednak rodzic zauważa utratę równowagi, należy ułożyć dziecko w bezpiecznej pozycji – jest to znak, że na siadanie jeszcze przyjdzie czas. Kiedy podczas swoich nieudolnych prób dziecko upadnie na pupę, może się okazać, że szybciej zacznie siadać – jednak nie należy dziecka do tego zmuszać.
Czas, kiedy niemowlę zaczyna siadać...
Samodzielne siadanie, czyli umiejętność utrzymywania się w pionie bez konieczności podparcia, przychodzi w 2. półroczu życia dziecka. Zazwyczaj małe dziecko siada samo już między 7. a 10. miesiącem życia.
Dopóki niemowlę nie potrafi usiąść samodzielnie, rodzice nie powinni zmuszać go do tego ani mu w tym pomagać w jakikolwiek sposób. Dotyczy to wszystkich powierzchni, także tych z pozoru najwygodniejszych, jak miękkie kanapy ze wsparciem poduszek, a także mebli specjalnie przystosowanych do potrzeb dzieci, np. wózków dziecięcych czy niemowlęcych krzesełek.
Nie należy również podciągać niemowlęcia za tułów pod pachami ani za rączki. Nauka siadania powinna przyjść z czasem, sama i nie wolno jej przyspieszać. W taki sposób można jedynie doprowadzić do powstania nieprawidłowości w rozwoju układu kostnego dziecka, a w konsekwencji – do trwałych wad postawy i samego kręgosłupa.
Jak powinna wyglądać nauka siadania?
Jeżeli dziecko potrafi samodzielnie siadać, jednak ciężko mu utrzymać tę pozycję, wszelkie ćwiczenia powinny odbywać się pod okiem rehabilitanta. Jeśli jednak dziecko nie potrafi siadać o własnych siłach, rodzice mogą samodzielnie rozwijać zdolności maluszka poprzez odpowiednie zabawy.
Jedną z nich można rozpocząć po ułożeniu dziecka na równej powierzchni, nieco twardszej niż łóżeczko – np. na piankowej macie. Następnie należy rozłożyć zabawki w pewnej odległości od dziecka, jednak na tyle bliskiej, aby maluch mógł próbować po nie sięgnąć, np. poprzez raczkowanie lub przewracanie się z pleców na brzuszek. Niemowlę może także zwinąć się w kłębek lub całkowicie wyprostować. Ćwiczy wówczas układ szkieletowy oraz mięśniowy.
Podczas takich prób dziecko może również wspinać się na zabawki, opierać się o nie i próbować na nich siadać. Zabawka może także zabezpieczyć maluszka przed upadkiem – jednak tutaj może on również zapewnić sobie bezpieczeństwo samodzielnie, wyciągając przed siebie rączki. To dodatkowy, bardzo dobry znak, że niedługo prawdopodobnie samodzielnie usiądzie.
Dziecko potrafi już siadać – co teraz?
Bardzo prawdopodobne jest, że siedmiomiesięczne dziecko potrafi już siadać. Wówczas należy zadbać o bezpieczeństwo pociechy podczas wykonywania nowo zdobytej umiejętności.
Dobrym pomysłem ćwiczenia już rozwiniętej umiejętności siadania jest pozwalanie dziecku, aby przebywało na kolanach mamy. Niemowlę może się spokojnie bawić, opierając plecy o ciało mamy, a ona zabezpieczy swoje dziecko przed ewentualną utratą równowagi.
Jeżeli rodzice wychodzą na spacer z dzieckiem, które potrafi już samodzielnie siadać, warto zamienić wózek na taki, w którym będzie mogło pozostawać w pozycji siedzącej. Nie powinno jednak siedzieć jednorazowo dłużej niż 20 minut. Dłuższy czas siedzenia może obciążyć szkielet i powodować u maluszka dyskomfort.