Naczyniak u dorosłych ma charakter głównie powierzchniowy. Ten rodzaj guza tkanek miękkich kojarzony jest raczej z okresem niemowlęctwa niż dorosłości. U małych dzieci naczyniaki rozwijają się do 2–3 roku życia, przy czym wraz z wiekiem spada prawdopodobieństwa pojawiania się tego nowotworu. Do 7 roku życia naczyniaki znikają samoistnie. Naczyniaki mogą lokalizować się nawet na narządach wewnętrznych, np. na wątrobie.
Pochodzenie naczyniaków u osób dorosłych
Naczyniak jamisty u dorosłych tworzony jest przez rozszerzone przestrzenie naczyniowe, w których swobodnie przepływa krew. Nie ma konkretnego miejsca na ciele, gdzie ten rodzaj nowotworu najczęściej występuje. Może lokalizować się na powierzchni skóry, w okolicach oczodołu, w kościach, elementach ośrodkowego układu nerwowego lub w wątrobie. Naczyniak na głowie u dorosłych tworzy się z włośniczek (niewielkich naczyń krwionośnych), które zaczynają zbyt szybko proliferować, inaczej: namnażać się. Proces ten doprowadza do rozrostu delikatnych komórek śródbłonka. W większości przypadków po fazie wzrostu następuje faza zanikania naczyniaka przez zwłóknienie siateczki małych naczyń. Zanikanie naczyniaków skutkuje powstawaniem delikatnych blizn i nie towarzyszą temu żadne skutki uboczne ani powikłania.
Rodzaje i lokalizacje naczyniaków
Naczyniak płaski u dorosłych stanowi malformację naczyń występujących w obrębie szyi i głowy. Część z nich wygląda jak lekko czerwona, ograniczona plamka o średnicy od 1 do 4 mm. Często wystają ponad powierzchnię skóry. Wraz z wiekiem kolor naczyniaka płaskiego nabiera barwy czerwonego wina. Naczyniak na ustach dorosłych czy w okolicy oka może stanowić zagrożenie z powodu częstych infekcji bakteryjnych. W takich sytuacjach lekarz zaleca usuwanie naczyniaka za pomocą lasera. Guzy tkanek miękkich o większych średnicach występują znacznie rzadziej. Naczyniak wypukły u dorosłych obserwuje się na policzkach i w okolicy ucha. Inny rodzaj to naczyniak włośniczkowy, często występujący na plecach, karku i tułowiu. Zazwyczaj mówi się o nim jako o „znamieniu truskawkowym” ze względu na specyficzne zabarwienie. Odrębną grupę naczyniaków na skórze dorosłych tworzą naczyniaki gwiaździste. Jak sama nazwa wskazuje, ich wygląd przypomina gwiazdę – czerwoną plamkę na środku, od której promieniście rozchodzą się cienkie naczynia. Naczyniaki limfatyczne atakują węzły chłonne i mogą pękać, powodując niebezpieczne krwotoki do jam ciała. W rezultacie czego na ciele mogą pojawić się krwiste plamy i torbiele.
Czytaj także: Naczyniak wątroby – przyczyny, objawy, leczenie, rokowania
Naczyniaki u dorosłych poza powierzchnią ciała mogą pokrywać narządy wewnętrzne, a najczęściej wątrobę. Z racji tego, że nie można dostrzec ich gołym okiem, jedynym sposobem na diagnozę są badania ultrasonograficzne (USG). Bardzo często naczyniaki wykrywane są przypadkowo, podczas rutynowych badań. Naczyniaki wewnętrzne na ogół nie powodują żadnych dolegliwości bólowych ani gorączkowych. Dokładniejszymi metodami wykrywania naczyniaków jest tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny. Nie jest to jednak łatwa diagnoza, ponieważ łagodne naczyniaki są mylone z tymi złośliwymi.
Naczyniaki i malformacje naczyniowe - czym się od siebie różnią? Odpowiedz znajdziesz w filmie:
Leczenie naczyniaków u dorosłych
Leczenie naczyniaków u dorosłych jest w dużym stopniu uzależnione od typu guza oraz od jego lokalizacji. Jeśli naczyniakowi nie towarzyszą objawy bólowe, wysięki czy gorączka, można oczywiście wykonać zabieg estetyczny usuwania znamienia, jednakże nie jest to konieczne. Warto wtedy od czasu do czasu kontrolować zmianę i obserwować, czy nie rośnie lub nie zmienia koloru. Nawet jeśli naczyniak zlokalizowany jest w mózgu i pęknie, to uszkodzenia nie są tak poważne jak w przypadku tętniaka, dlatego że w naczyniaku panuje znacznie mniejsze ciśnienie krwi. Leczenie naczyniaków może obejmować również krioterapię, czyli leczenie zimnem. Farmakologiczne metody ograniczają się do podania propranololu, dzięki któremu naczyniaki mogą się wchłaniać.
Czytaj także: Naczyniak mózgu – jak powstaje i jak się go leczy?
Bibliografia
- Podstawy patomorfologii podręcznik dla studentów medycyny pod red. Janusza Groniowskiego i Stefana Krusia, PZWL.1991.
- Stefania Jabłońska, Sławomir Majewski Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową PZWL, 2005.