Próchnica zębów jest poważnym problemem wśród dzieci. Szacuje się, że dotyczy nawet 90% polskiego społeczeństwa. W jej wyniku dochodzi do stopniowego niszczenia (demineralizacji i odwapnienia) szkliwa, a następnie powstania ubytków próchnicowych. Przyczynami próchnicy są bakterie w jamie ustnej, spożywanie dużej ilości cukrów oraz nieprawidłowa higiena zębów. Jednym z elementów profilaktyki choroby jest lakowanie zębów u dzieci. Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) częściowo refunduje ten zabieg.
Czym jest lakowanie zębów u dzieci?
Lakowanie zębów u dzieci to zabieg profilaktyczny, który polega na pokryciu wierzchniej warstwy zębów i wypełnieniu bruzd, szczelin i zagłębień materiałem uszczelniającym. Dzięki temu są one chronione przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych, zaleganiem resztek pokarmów i namnażaniem się bakterii odpowiedzialnych za rozwój próchnicy. Uważa się, że lakowanie zębów u dzieci zmniejsza ryzyko choroby nawet o 90%.
Lakowanie u dzieci przeprowadza się na zębach całkowicie zdrowych, stałych i mlecznych. Są to przede wszystkim mleczne trzonowce i stałe szóstki, ponieważ to w nich najczęściej dochodzi do rozwoju próchnicy. Pokrycie uszczelniaczem powierzchni żujących, bruzd, szczelin i zagłębień jest ważne, ponieważ są to miejsca trudne do wyczyszczenia podczas szczotkowania zębów.
Zabieg lakowania zębów u dzieci przeprowadzany jest w gabinecie stomatologicznym przez lekarza dentystę lub higienistkę. Specjalista w pierwszej kolejności dokładnie oczyszcza powierzchnię zębów przy pomocy wiertła ze szczoteczką lub piaskarki abrazyjnej. Następnie nanosi na szkliwo wytrawiacz i lak, a tak przygotowane szkliwo poddaje działaniu lampy diodowej (LED). Lakowanie zębów u dzieci jest zabiegiem nieinwazyjnym i całkowicie bezbolesnym.
Poszerzone lakowanie zębów u dzieci
Poszerzone lakowanie zębów u dzieci to zabieg, który przeprowadza się na powierzchni zębów częściowo zajętych przez zmiany próchnicowe. Pierwszym etapem leczenia jest usunięcie przy pomocy wiertła diamentowego tkanek objętych procesem patologicznym. Następnie lakowanie przebiega według rutynowego schematu – wytrawianie, nakładanie laku, utwardzanie lampą.
Wskazania do lakowania zębów u dzieci
Lakowanie zębów u dzieci należy przeprowadzić u tych pacjentów, u których istnieje ryzyko wystąpienia próchnicy. Pierwszy zabieg powinien odbyć się możliwie jak najwcześniej, najlepiej tuż po zakończeniu procesu wyrzynania się zęba mlecznego lub stałego. Lakowanie można przeprowadzić już u dzieci w wieku 3–4 lat. Im wcześniej rozpocznie się profilaktykę, tym mniejsze ryzyko rozwinięcia się choroby. Następny zabieg należy wykonać, kiedy pojawią się pierwsze stałe szóstki (5–8 rok życia) i regularnie powtarzać, kiedy wyrosną kolejne zęby.
Zobacz film i dowiedz się, jak dbać o zęby dziecka:
Ile kosztuje lakowanie zębów u dzieci?
Lakowanie zębów u dzieci jest zabiegiem częściowo finansowanym ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Profilaktyczne uszczelnienie przysługuje:
- 1 raz dziecku do lat 8 i dotyczy bruzd pierwszych trzonowców stałych;
- 1 raz dziecku do lat 14 i dotyczy bruzd drugich trzonowców stałych.
Lakowanie pozostałych zębów stałych lub mlecznych jest przeprowadzane odpłatnie na życzenie rodzica. Cena jednego zabiegu może być różna w zależności od gabinetu stomatologicznego. Zwykle mieści się ona w granicach 30–60 złotych.
Skuteczność zabiegu lakowania zębów u dzieci
Lakowanie zębów u dzieci jest uznawane za wysoce skuteczny zabieg profilaktyczny. Szkliwo, które zostało dobrze uszczelnione, jest niemal całkowicie odporne na działanie szkodliwych czynników wywołujących próchnicę. Codzienna higiena tak przygotowanych zębów jest ponadto dla najmłodszych zdecydowanie łatwiejsza. Specjaliści uważają, że lakowanie zębów u dzieci zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby o 90%.
Należy jednak pamiętać, że samo lakowanie nie wystarczy, dlatego konieczne jest podejmowanie także innych działań profilaktycznych, do których zalicza się:
- codzienną higienę jamy ustnej – zęby należy myć minimum dwa razy dziennie, miękką szczoteczką i pastą z fluorem, a także czyścić przy pomocy nici dentystycznych;
- ograniczenie w diecie pokarmów z dużą ilością cukru, słodzonych napojów i przekąsek między posiłkami;
- włączenie do diety dużej ilości owoców, świeżych warzyw i produktów bogatych w wapń, fosfor i magnez;
- podawanie dziecku do picia wyłącznie niegazowanej, niesłodzonej wody;
- regularne wizyty kontrolne u stomatologa i leczenie ubytków (także w zębach mlecznych).
Bibliografia:
1. A. Stodolak, A. Fuglewicz, Zapobieganie próchnicy zębów u dzieci i młodzieży oraz promocja zdrowia jamy ustnej – rola pracowników służby zdrowia, [w:] „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, 2014, Tom 20, Nr 1, s. 76–81.
2. E. Korporowicz, P. Jasiński, Wskazania do uszczelniania bruzd i zagłębień anatomicznych zębów w świetle współczesnej literatury, [w:] „Nowa Stomatologia” 4/2013, s. 175–179.
