Mleko pochodzenia roślinnego jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowania konsumentów na produkty bez laktozy. Coraz więcej osób decyduje się na rezygnację z produktów mlecznych, pochodzących od zwierząt. Powody są różne, a znaczna część z nich to nietolerancja laktozy, objawiająca się biegunkami, nudnościami czy wzdęciami. Na szczęście na półkach w sklepach ze zdrową żywnością oraz w większości supermarketów znaleźć można wiele zamienników tradycyjnego mleka. Są nimi między innymi: mleko sojowe, mleko owsiane, mleko migdałowe, mleko kokosowe oraz mleko ryżowe.
Mleko ryżowe charakteryzuje się większą ilością węglowodanów i mniejszą ilością cholesterolu niż mleko krowie. Część producentów wzbogaca swoje produkty o cenne substancje odżywcze, np. witaminę B12, B3, żelazo czy wapń. Na półkach sklepowych znaleźć można produkty o naturalnym, lekko mącznym smaku, a także napoje ryżowe o smaku waniliowym czy czekoladowym. Mleko ryżowe z powodzeniem można wykonać także samodzielnie w domu.
Mleko ryżowe – nazewnictwo
Na wstępie warto wspomnieć o unijnych przepisach dotyczących nazewnictwa produktów mlecznych i roślinnych. Zgodnie z zasadami nazwa „mleko” może odnosić się wyłącznie do mleka krowiego. Jeśli pochodzi ono od innego zwierzęcia, konieczne jest dodanie w nazwie, od jakiego, np. mleko kozie, mleko owcze. Przepisy zakazują używania nazwy „mleko” w odniesieniu do produktów roślinnych, dlatego zwykle nazywa się je napojami. Potocznie przyjęło się jednak używanie nazwy „mleko ryżowe”, a nie „napój ryżowy”.
Jak zrobić mleko ryżowe
A. Przepis na mleko ryżowe z gotowaniem ryżu
Składniki:
2 litry wody,
2/3 szklanki ryżu (np. jasnego, brązowego czy basmati – najwięcej substancji odżywczych zawiera ryż naturalny, jednak kolor otrzymanego z niego napoju jest zwykle ciemno-kremowy lub lekko brązowy),
szczypta soli,
łyżka brązowego cukru.
Krok po kroku:
1. Do garnka należy wlać 2 litry wody.
2. Ryż należy dokładnie opłukać, a następnie dodać do wody, wsypać szczyptę soli i zakryć garnek pokrywką.
3. Wodę z ryżem należy zagotować, a następnie na małym gazie trzymać jeszcze 2 godziny.
4. Po upływie 2 godzin należy ostudzić mieszankę, a następnie dodać cukier i zmiksować w blenderze – bardzo dokładnie, na jednolitą masę.
5. Otrzymany napój należy przelać do butelki i schować do lodówki. Mleko jest przydatne do spożycia przez około 2 dni.
B. Przepis na mleko ryżowe bez gotowania ryżu
Składniki:
szklanka ryżu,
litr wody,
łyżeczka brązowego cukru,
szczypta soli,
gaza.
Krok po kroku:
1. Ryż należy dokładnie wypłukać, wsypać do naczynia i zalać wodą.
2. Naczynie należy przykryć i odstawić na noc, aby ryż dobrze się namoczył.
3. Następnego dnia należy całość zmiksować blenderem.
4. Otrzymaną masę należy mocno odsączyć przy pomocy gazy złożonej na 2 lub 3 razy.
5. Mleko należy przelać do butelki i przechowywać w lodówce około 2 dni.
Napój ryżowy może się rozwarstwiać – to zupełnie naturalne. Przed użyciem należy dokładnie wymieszać je w butelce.
Aby uatrakcyjnić smak mleka ryżowego, można dodać do niego np. odrobinę syropu klonowego, syropu z agawy, miodu, cynamonu lub wanilii. W przypadku syropów lub miodu należy uważać, aby mleko nie stało się zbyt słodkie – najlepiej zrezygnować wówczas z dodawania cukru.
Mleko ryżowe – właściwości
Sto gramów mleka ryżowego zawiera:
- 47 kalorii,
- 5,25 gramów cukru,
- 0,3 grama błonnika, który wpływa korzystnie na przemianę materii – poprawia trawienie i pobudza pracę jelit.
- 11 miligramów magnezu – obniża on poziom stresu, pomaga utrzymać równowagę psychiczną, usprawnia koncentrację i pamięć, zapobiega skurczom mięśni.
- 0,47 miligramów witaminy E, która jest jednym z najskuteczniejszych antyoksydantów – neutralizuje działanie wolnych rodników wykazujących destrukcyjny wpływ na wszystkie komórki organizmu.
Ponadto mleko ryżowe zawiera także kwas p-aminobenzoesowy, który korzystnie wpływa na skórę – chroni ją przed niekorzystnym wpływem promieni słonecznych, działa przeciwutleniająco i przeciwzapalnie.
Inny składnik, inozytol, opóźnia proces starzenia się skóry i pobudza procesy regeneracyjne komórek.
Mleko ryżowe wspomaga odporność organizmu, a także dodaje energii. Z tego powodu warto je pić podczas przeziębienia czy ogólnego osłabienia organizmu.
Istotne jest również to, że mleko ryżowe nie zawiera szkodliwych dla organizmu nasyconych kwasów tłuszczowych, cholesterolu i oczywiście laktozy. Z tego powodu polecane jest osobom z nietolerancją laktozy oraz cierpiącym z powodu alergii na białko mleka krowiego. Po mleko ryżowe mogą sięgać także osoby z zaburzeniami gospodarki lipidowej.
Przeciwwskazaniem do picia mleka ryżowego jest cukrzyca (mleko ryżowe ma wysoki indeks glikemiczny).
Mleko ryżowe – zastosowanie
Mleko ryżowe może z powodzeniem zastąpić mleko zwierzęce w różnego rodzaju owsiankach, puddingach czy wypiekach. Można dodawać je do zup mlecznych, makaronu czy ryżu, a także gotować z kaszą manną czy jaglaną. Doskonałym pomysłem są też owocowe, słodkie zapiekanki. Łącząc mleko ryżowe z wymienionymi składnikami, można otrzymać zdrowe, sycące śniadanie.
Mleko ryżowe, zmiksowane z owocami takimi jak banany, truskawki, maliny czy jagody, z dodatkiem czekolady czy kakao, będzie podstawą pysznych koktajli.
Wykorzystuje się je także jako podstawa napojów kakaowych, a także składnik panierek. Można w nim gotować ryby.
Niestety nie jest polecane jako dodatek do kawy, ponieważ jest zbyt wodniste i może za bardzo rozcieńczyć napój.