Łupież różowy Gilberta to łagodna, przewlekła choroba. Ustępuje samoistnie i cechuje się rumieniowo-złuszczającymi, medalionowatymi wykwitami. Zmiany obejmują cały tułów i kończyny. Nie ma nic wspólnego z powszechnie występującym łupieżem owłosionej skóry głowy. Łupież różowy Gilberta nie pojawia się na twarzy ani na owłosionej skórze głowy, a ich obraz kliniczny jest zupełnie różny.
Łupież różowy Gilberta - przyczyny
Nie do końca poznano przyczyny tej jednostki chorobowej. W badaniach molekularnych zmian skórnych oraz osoczu osób cierpiących na tę chorobę wykryto w dużym odsetku wirusa Herpes simplex 7 (HHS7). Nie można powiedzieć, że wirus ten stanowi wyłączną przyczynę łupieżu różowego Gilberta, ponieważ zdarza się, że jest wykrywany u osób zdrowych. Jednak rzeczywiście istnieje zależność pomiędzy występowaniem tego wirusa, a pojawieniem się zmian skórnych. Przypuszcza się, że mechanizmem powstawania zmian jest tu reakcja immunologiczna typu opóźnionego, która powoduje wykwity tylko u osób z genetycznie uwarunkowaną predyspozycją. Brak nawrotów może wskazywać na uodpornienie organizmu na czynnik infekcyjny.
Skąd się biorą problemy z włosami? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Objawy i wygląd zmian skórnych
Podstawowym wykwitem jest pojedyncza, bladoróżowa plamka o owalnym lub okrągłym kształcie w dowolnym miejscu na tułowiu. Zmiana początkowo jest mała, ale stopniowo się powiększa odśrodkowo, osiągając nieraz kilkucentymetrowe wymiary. Plamy mają powierzchnię lekko złuszczającą się, zwłaszcza na obwodzie. Blaszka macierzysta, czyli plamka pierwotna, ma największe wymiary i zazwyczaj charakteryzuje się wyraźniejszym złuszczaniem na obwodzie. Głównym umiejscowieniem zmian jest tułów wzdłuż rozszczepów skórnych, a także kończyny.
Samopoczucie jest dobre i rzadko osoby zgłaszają jakiekolwiek dolegliwości ogólne. Rzadko tez pojawia się świąd.
Czy leczenie jest niezbędne?
Najczęściej zmiany ustępują samoistnie. Okres utrzymywania się zmian skórnych wynosi około 4-6 tygodni. Leczenie jest więc często zbędne, chociaż zdarza się, że osoby uskarżają się na uporczywy świąd. Stosuje się wtedy papki z jednoprocentowym mentolem, półprocentowy krem z hydrokortyzonem lub inne kremy zawierające w składzie słabsze kortykosteroidy.
Do domowych metod leczenia świądu należą różnego rodzaju maści z nagietka, okłady z ziół lub octu. Pomocne w łagodzeniu zmian jest nasłonecznianie. Bardzo często zmiany skórne nie pojawiają się w ogóle na obszarach eksponowanych na promienie słoneczne.
Jak rozpoznać łupież różowy Gilberta?
Aby wysunąć podejrzenie choroby, należy spełnić kilka poniższych warunków:
- stwierdzenie medalionowatych zmian skórnych w formie rozsianych plam na tułowiu i kończynach,
- złuszczanie naskórka na brzegach zmian,
- umiejscowienie tylko na tułowiu i kończynach, bez zajęcia twarzy i owłosionej skóry głowy,
- dobry stan ogólny, brak lub nieznaczne objawy podmiotowe,
- samoistne wycofanie się zmian po upływie 4-6 tygodni,
- stwierdzenie obecności blaszki macierzystej.
Z czym powinno się różnicować łupież różowy Gilberta?
Przede wszystkim z grzybicą skóry. Szczególne podobieństwo wykazuje blaszka macierzysta przed postępem wysiewu. Zmiany grzybicze charakteryzują się większym świądem, mniej licznymi wykwitami o asymetrycznych układach, a także większym stanem zapalnym w obrębie zmian. Łupież różowy Gilberta powinien być też różnicowany z wypryskami łojotokowymi, choć w tym przypadku mamy do czynienia z zajęciem owłosionej skóry głowy, co nie towarzyszy łupieżowi różowemu Gilberta. Ostatnią bardzo podobną dermatozą jest łuszczyca. W łuszczycy zmiany są bardziej grudkowe niż plamiste, o zdecydowanie bardziej łuszczącej się powierzchni i przewlekłym przebiegiem, nieustępującym samoistnie po tak krótkim czasie.
Jakie czynniki mogą pogorszyć zmiany skórne?
Same zmiany skórne nie ulegają powiększeniu pod wpływem czynników zewnętrznych, jednak w wielu sytuacjach może dojść do nasilenia nieprzyjemnego świądu. Przede wszystkim właściwości drażniące ma pot, dlatego do momentu zniknięcia zmian należy unikać sytuacji, w których dochodzi do jego nadmiernego wydzielania - sportu czy sauny. Ponadto należy zrezygnować z długich, gorących kąpieli, kosmetyków drażniących i unikać sytuacji, podczas których nadmiernie wysusza się skóra.
Podsumowanie
Łupież różowy Gilberta to niegroźna dermatoza, o nieznanym pochodzeniu, krótkim, łagodnym przebiegu i samoistnym ustępowaniu, niewymagająca leczenia. Jedynym uciążliwym objawem może być świąd, jednak łatwo złagodzić go zarówno maściami zawierającymi steroidy, jak i poprzez domowe sposoby i unikanie czynników wywołujących swędzenie.
