Krwiaki w głowie bardzo często powstają w wyniku wypadków (szczególnie są na nie narażeni motocykliści, rowerzyści oraz miłośnicy ekstremalnych sportów), ale mogą doprowadzić do nich także niektóre choroby. Za każdym razem są bardzo niebezpieczne i wymagają pobytu w szpitalu.
Krwiak mózgu – przyczyny
Krwiaki (niezależnie od lokalizacji) to lokalne nagromadzenia krwi wyciekającej z uszkodzonych naczyń krwionośnych. Mamy z nimi do czynienia dosyć często, większość z nich nie powoduje jednak zagrożenia dla życia i wchłania się samoistnie. Inaczej jest z krwiakiem w głowie – może on doprowadzić do nieodwracalnych zmian, wobec czego wymaga szczególnej troski. Zazwyczaj jest efektem urazów bezwładnościowych, w których głowa poszkodowanego uderza z dużą siłą o nieruchomy przedmiot. Obrażenia tego typu bardzo często obserwujemy podczas wypadków komunikacyjnych. mogą Do występowania krwotoków mogą prowadzić również niektóre choroby i sytuacje kliniczne - zaliczamy do nich m.in.: skazy krwotoczne, miażdżycę naczyń, migrenę, zawał krwotoczny, nadciśnienie tętnicze, tętniaki czy krwawienia istniejących zmian (np. guzów nowotworowych).
Rodzaje krwiaka mózgu
Krwiaki mózgu możemy podzielić ze względu na ich lokalizację oraz wielkość na:
-
krwiaki nadtwardówkowe występujące w przypadku wylewu krwi pomiędzy czaszką a oponą twardą. Krew uciska na mózg i doprowadza do pęknięcia tętnicy oponowej;
-
krwiaki podtwardówkowe – krew żylna gromadzi się pomiędzy oponą twardą i pajęczynówką. Mogą doprowadzić do pęknięcia żył w mózgu. Zazwyczaj towarzyszą skomplikowanym urazom głowy;
-
krwiaki śródmózgowe, czyli krwotoczne udary mózgu. Krew koncentruje się w mózgowiu, najczęściej w okolicy płata skroniowego lub czołowego.
Pod względem wielkości wyróżniamy krwiaki małe, średnie oraz masywne. Lekarz, planując dokładne leczenie, bierze pod uwagę przede wszystkim te dwa czynniki.
Zobacz także:
Skąd się biorą krwiaki w ciąży? Jakie wywołują objawy i jak przebiega leczenie?
Krwiak mózgu – objawy
Wbrew pozorom objawy krwiaka mózgu nie muszą pojawić się bezpośrednio po wystąpieniu urazu lub czynnika, który do niego doprowadził. Czasami od momentu pojawienia się problemu do pierwszych objawów mija nawet kilka tygodni. Jest to szczególnie niebezpieczne dla zdrowia pacjentów, ponieważ utrudnia wczesną diagnostykę - w każdym wypadku konieczna jest natychmiastowa konsultacja lekarska – nie należy lekceważyć żadnego urazu głowy i przeprowadzić szereg badań kontrolnych w celu wykluczenia krwiaka mózgu i innych poważnych powikłań. Do niebezpiecznych objawów zaliczamy:
- wzmagający się ból głowy,
- utraty przytomności,
-
wymioty,
- senność,
- zmiana rozmiaru źrenic,
- podwyższone ciśnienie krwi,
- rozkojarzenie, rozbicie.
Intensywność występowania symptomów zależy przede wszystkim od rozległości krwiaka oraz jego lokalizacji. Do typowych objawów krwiaka nadtwardówkowego należy przede wszystkim poszerzenie źrenic, niedowład części ciała oraz drgawki pojawiające się w określonych obszarach. Jego cechą charakterystyczną jest także bardzo niebezpieczne przejaśnienie świadomości – po wystąpieniu objawów następuje dłuższy okres bezobjawowy (może trwać nawet kilka godzin), podczas którego chory nie odczuwa żadnych dolegliwości, po nim dochodzi do omdlenia. Krwiakowi podtwardówkowemu mogą towarzyszyć ataki padaczki, zaburzenia mowy i świadomości.
Krwiak mózgu – leczenie
Decyzję o sposobie leczenia krwiaka mózgu podejmuje się na podstawie obserwacji oraz szeregu badań. Bardzo często stosuje się leczenie zachowawcze, samego krwiaka usuwa się za pomocą drenażu, podaje się przy tym leki przeciwko zwiększaniu się ciśnienia wewnątrzczaszkowego. W przypadku większych krwiaków w głowie (3–4 cm) przeprowadza się operację. Przesłanką do rozpoczęcia zabiegu są także krwiaki w okolicach móżdżku (mogą wpłynąć na funkcje życiowe) oraz śpiączka. Aby zmniejszyć ciśnienie wewnątrz czaszki, możliwe jest także przeprowadzenie kraniotomii lub – coraz bardziej popularnej i zdecydowanie mniej ingerencyjnej – endoskopowej ewakuacji krwiaka.
Krwiak mózgu – powikłania
Uszkodzenia naczyń krwionośnych w mózgu mogą także doprowadzić do szeregu bardzo groźnych powikłań. Częstym następstwem krwiaka nadtwardówkowego jest śpiączka, krwiak podtwardówkowy wiąże się czasami z krwotokiem podpajęczynówkowym – jego charakterystycznymi objawami jest ból tyłu głowy, sztywny kark, omdlenia, wymioty i zaburzenie pracy gałek ocznych. Krwiaki doprowadzają również do długofalowych konsekwencji – częstego zapalenia opon mózgowych, padaczki pourazowej czy ropnia mózgu.
Rokowania krwiaka mózgu
Rokowania zależą od rozległości obrażeń oraz rodzaju krwiaka. Bardzo duże krwiaki nadtwardówkowe (powyżej 5 cm) i podtwardówkowe (powyżej 3 cm) wiążą się wprawdzie ze złymi rokowaniami, ale szansa na pełny powrót do zdrowia po szybkim podjęciu właściwego leczenia nie jest mała, a zmiany zachodzące w mózgu reagują na terapię lepiej niż w przypadku udaru.