Zmiany na języku u dziecka występujące jako białe czy czerwone krostki mogą mieć wiele przyczyn. Czasami ciężko odróżnić od siebie różnego typu zmiany, bądź różne zmiany współistnieją ze sobą, a zalicza się do nich grudki, krostki, owrzodzenia czy plamki. U dzieci białe krostki mogą świadczyć o anginie czy leukoplakii. Czasami bardziej przypominają nalot skłaniający do rozpoznania grzybicy. Czerwone krostki mogą dawać obraz malinowego języka, współistniejącego z chorobą Kawasaki czy niektórymi chorobami zakaźnymi.
Białe krostki na języku u dziecka
Rodzic zgłaszający się z dzieckiem do lekarza najczęściej nie potrafi dokładnie określić charakteru zmiany, używając właściwej nomenklatury dermatologicznej. Wobec tego określenie „krostki”, użyte również w niniejszym artykule, odnosi się potocznie do wielu zmian w jamie ustnej, niekoniecznie będących krostkami, ale też nalotami, grudkami czy innymi wykwitami dermatologicznymi. Najczęściej rozsiane grudki czy białe krostki są mylone ze zwykłym białym nalotem na języku. U dzieci higiena jamy ustnej i skłonność do próchnicy to bardzo duży problem. Przekłada się to również na tworzenie się różnego typu nalotów na języku o białej lub żółtej barwie. Wynika to z nadmiernego gromadzenia się bakterii czy grzybów na języku dziecka. Najczęstszą infekcją grzybiczą w obrębie jamy ustnej są grzyby z rodziny Candida albicans. Czasami białe krostki na języku dziecka świadczą o osłabieniu odporności. To z kolei może świadczyć o niedoborach witaminowych czy chorobach ogólnoustrojowych. Nawet u dzieci nie można wykluczyć zakażenia HIV. Czasami białe krostki lub biały nalot na języku pojawiają się w sytuacji odwodnienia dziecka. Białe krostki na języku uwidaczniają się bowiem, gdy jest on zbyt suchy.
Białe krostki na języku u dzieci mogą być wynikiem leukoplakii, czyli przedrakowej zmiany. Najczęściej jest to zmiana dotycząca osób w średnim wieku, jednak coraz częściej można się z nią spotkać z nastolatkami palącymi papierosy. To jest bowiem główny czynnik powstawania zmian przedrakowych w jamie ustnej. Leukoplakia stanowi raczej plamy niż grudki o białym zabarwieniu, lokalizujące się na języku lub po wewnętrznej stronie policzków. Palenie papierosów sprzyja również rozwojowi grzybicy jamy ustnej.
Białe grudki na języku mogą być efektem zakażenia paciorkowcem beta-hemolizującym grupy A. Angina to częsta choroba wieku dziecięcego, szczególnie u dzieci w wieku 5–15 lat. Jednak w przypadku anginy, poza zmianami na języku, przede wszystkim białe naloty lub krostki pojawiają się na migdałkach.
Czerwone krostki na języku u dziecka
Niewielkie czerwone krostki na języku świadczyć mogą o bakteryjnym zapaleniu gardła i jamy ustnej. U dzieci mogą wskazywać na płonicę, chorobę Kawasaki, niedobory witaminy B12 czy kwasu foliowego. Wszystkim tym chorobom i zaburzeniom towarzyszy tzw. malinowy czy truskawkowy język. Charakteryzuje się on powiększeniem brodawek językowych, co przypomina czerwone krostki na języku.
Czerwone grudki na języku mogą również świadczyć o mononukleozie zakaźnej, ospie wietrznej i półpaścu.
Objawy towarzyszące krostkom na języku u dziecka
Zarówno białe, jak i czerwone krostki na języku mogą świadczyć o różnych chorobach. Aby ukierunkować diagnostykę we właściwym kierunku, konieczne jest również określenie dodatkowych objawów. Krostki na języku towarzyszące infekcjom częściej współistnieją z gorączką. Objawami towarzyszącymi może być ból czy pieczenie języka, pękanie kącików ust, suchość błon śluzowych, powiększenie węzłów chłonnych czy inne objawy współistniejące z określonym zakażeniem.
Zobaczcie, w jaki sposób można odróżnić anginę wirusową od bakteryjnej:
