Zanieczyszczone powietrze ma bardzo negatywny wpływ na ciążę. Szybko rozwijający się płód jest wrażliwy na toksyny, a łożysko nie chroni go w pełni przed zanieczyszczeniami. Dziecko w brzuchu matki nie ma jeszcze wykształconych mechanizmów obronnych i jest podatne na czynniki środowiskowe, takie jak smog. Skąd to wiemy?
Negatywne oddziaływanie smogu jest potwierdzone badaniami
W 2000 roku w Krakowie oraz Nowym Jorku przeprowadzono serię badań na kobietach ciężarnych. Panie nosiły przy sobie czujnik pomiaru zanieczyszczeń powietrza, aby ustalić ich ekspozycję na działanie pyłów zawieszonych w powietrzu. Przy porodzie pobrano ich krew oraz krew pępowinową do przebadania stężenia toksyn w organizmie. Monitorowano także stan dzieci po urodzeniu.
Niestety wyniki badań nie są optymistyczne - kobiety, które w okresie ciąży były narażone na duże stężenie pyłów PM2,5 rodziły dzieci z zauważalnie niższą masą urodzeniową (średnio o 128g), mniejszym obwodem główki (śr. o 0,3 cm) oraz mniejszą długością ciała (śr. o 0,9).
U dzieci w późniejszym okresie życia stwierdzono niższą objętość płuc niż u rówieśników nie narażonych na oddziaływanie szkodliwych pyłów oraz większą częstotliwość nawracających zapaleń oskrzeli i zapaleń płuc.
Z badań wynika także, że łożysko nie chroni płodu przed zanieczyszczeniami, które przez nie przenikają. U matek i dzieci stwierdzono takie samo stężenie toksyn.
Smog - z czego się składa?
Smog składa się z dwóch rodzajów pyłów zawieszonych: PM10 oraz PM2,5. W skład PM10 wchodzą cząstki zawieszone w powietrzu, będące mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych. Może on zawierać substancje toksyczne, między innymi benzo[a]piren, metale ciężkie dioksyny i furany. Pył PM10, jak wskazuje nazwa, zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów, które docierają do górnych dróg oddechowych i płuc. Z kolei pył zawieszony PM2,5 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra, które docierają nie tylko do górnych dróg oddechowych i płuc, ale także przenikają do krwi.
Bardziej niebezpieczny dla zdrowia jest pył PM2,5, długie narażenie na jego oddziaływanie może skutkować skróceniem średniej długości życia.
Długotrwała ekspozycja na zanieczyszczone powietrze może powodować kaszel, zadyszkę, trudności z oddychaniem. Smog sprzyja infekcjom układu oddechowego oraz zaostrza alergie (astmę, katar sienny, zapalenie spojówek). Długie narażenie na wdychanie pyłów może mieć wpływ na przebieg chorób serca (zawał) oraz zwiększać ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe.
Jak chronić się przed smogiem?
Przede wszystkim należy unikać wychodzenia na dwór, kiedy normy zanieczyszczeń powietrza są znacznie przekroczone. Kobiety ciężarne mogą zainwestować w specjalne maski antysmogowe, które choć nie są najwygodniejsze, to skutecznie filtrują powietrze. Unikanie ruchliwych ulic i godzin szczytu również może okazać się pomocne w walce o zdrowie.
Oczywiście warto wyjeżdżać za miasto, by jak najczęściej oddychać świeżym powietrzem. Warto również w domu uprawiać rośliny, które filtrują powietrze.
Zobacz: 10 rad jak chronić dziecko przed zanieczyszczonym powietrzem
Bibliografia:
1. http://smogwawelski.org/wp-content/uploads/2016/10/oddzialywanie-zanieczyszczen-powietrza-w-okresie-prenatalnym-na-zdrowie-dziecka.pdf
