Choroba lokomocyjna zwana też kinetozą to dość często występujące schorzenie podczas podróży. Za jej powstanie odpowiadają sprzeczne informacje przesyłane do mózgu przez narządy zmysłów. Największą podatność na wystąpienie schorzenia wykazują osoby w wieku 10–12 lat. Obecnie jest wiele skutecznych sposobów na chorobę lokomocyjną, które mogą mieć charakter farmakologiczny.
Sposoby na chorobę lokomocyjną – postępowanie niefarmakologiczne
Najbardziej znane z niefarmakologicznych sposobów na chorobę lokomocyjną u dorosłych, jak i wśród dzieci są specjalne opaski, których działanie opiera się na zasadzie akupresury – tradycyjnej chińskiej metody leczenia. Zakłada się je na przeguby obu rąk (nadgarstki), gdzie zlokalizowany jest punkt P6. Tzw. neiguan znajduje się w meridianie osierdzia, a wywołany na nim ucisk niweluje uczucie nudności. Opaski bardzo szybko działają. Efekty zauważa się już po 2–5 minutach. Estetyczny wygląd i trwałość materiałów, z jakich zostały wykonane sprawia, że mogą wielokrotnie używane. Dostępne są w różnych wariantach kolorystycznych i rozmiarowych. Ceny za zestaw 2 opasek zaczynają się od około 13 zł i sięgają do 30 zł.
Alternatywą działającą na takiej samej zasadzie co opaski są plastry. Należy je nakleić na czystą, suchą skórę średnio kwadrans przed podróżą. W przeciwieństwie do opasek są jednokrotnego użytku. Za 1 parę plastrów zapłaci się średnio 10 zł. Metody te nie wywołują żadnych skutków ubocznych i nie ograniczają zdolności kierowania pojazdami. Użycie ich nie wiąże się z wprowadzeniem do organizmu jakichkolwiek substancji chemicznych. Nie istnieją też żadne przeciwwskazania do ich stosowania.
W ostatnim czasie na rynku medycznym pojawił się nowy sposób na chorobę lokomocyjną w postaci specjalnych okularów składających się z 4 pierścieni wypełnionych kolorowym płynem. Ich działanie polega na odtwarzaniu linii horyzontu, co uzyskuje się dzięki odpowiedniemu poruszaniu się płynu wokół oczu – w kierunku wzdłużnym (przód/tył) i czołowym (prawo/lewo). Dzięki temu zapobiega się konfliktowi sensorycznemu – harmonizuje docierające do mózgu informacje. Okulary zakłada się, kiedy tylko poczuje się zwiastuny choroby lokomocyjnej. Zapłaci się za nie około 70 zł. Jedynym ograniczeniem w ich używaniu jest wiek. Produkt zastosować można u osób powyżej 10 roku życia.
Sposoby na chorobę lokomocyjną – postępowanie farmakologiczne
W aptekach dostępne są farmakologiczne sposoby na chorobę lokomocyjną, które zmniejszają lub zapobiegają wystąpieniu uciążliwych symptomów. Zastosowanie znajdują leki przeciwhistaminowe takie jak prometazyna (wzór sumaryczny C17H20N2S) czy dimenhydrynat (wzór sumaryczny C24H28ClN5O3). Wykazują one właściwości uspokajające, przeciwwymiotne, łagodzą nudności i zawroty głowy. Niestety ich zażywanie wiąże się z ryzykiem wystąpienia następujących działań niepożądanych: senności, bólu głowy, zaburzeń koncentracji, niewyraźnego widzenia, osłabienia mięśniowego, utrudnienia w oddawaniu moczu, upośledzenia sprawności psychofizycznej.
Stąd też dobrą alternatywą są naturalne sposoby na chorobę lokomocyjną oparte na wyciągu z kłącza imbiru. Ich bogata oferta skierowana jest zwłaszcza do grupy dzieci, których organizm doskonale przyswaja imbir. Oprócz tradycyjnych form typu kapsułki do połykania, drażetki do ssania czy syropy mogą mieć postać lizaków, cukierków, a nawet żelków. Imbir znany jest z łagodzenia nudności, właściwości przeciwwymiotnych, usprawniania pracy układu pokarmowego, a przy tym nie powoduje uczucia otępienia czy senności. Specjaliści radzą, by po preparaty zawierające typowe chemiczne substancje sięgać wówczas, gdy doświadczane dolegliwości są bardzo silne i środki z naturalnymi wyciągami nie przyniosą oczekiwanych rezultatów.
Sposoby na chorobę lokomocyjną – należyte warunki podróżowania
Oprócz wymienionych wyżej możliwych do wykorzystania sposobów na chorobę lokomocyjną należy zwrócić uwagę na zapewnienie odpowiednich warunków podróżowania. Osoby zmagające się z chorobą lokomocyjną przed podróżą powinny powstrzymać się ze spożywaniem ciężkich posiłków i gazowanych napojów. Jeśli jest możliwość, warto jeździć w pozycji półleżącej i zadbać o podparcie głowy. Najlepiej zajmować miejsce przodem do kierunku jazdy i tam, gdzie najmniej kołysze np. z dala od osi kół autobusu, na skrzydle samolotu, w środkowej części kadłuba statku. Inne tzw. domowe sposoby na chorobę lokomocyjną to: unikanie pośpiechu i nerwowej atmosfery oraz wypoczęcie przed podróżą, a w jej trakcie patrzenie na horyzont, nie skupianie uwagi na mijanych przedmiotach, robienie krótkich przerw podczas podróży, wietrzenie środka transportu oraz ograniczenie działania dodatkowych bodźców. Niewskazane jest czytanie książek i oglądanie filmów. Lepiej zająć się rozmową lub słuchaniem spokojnej muzyki.
Zobacz wideo: Choroba lokomocyjna - dlaczego nas to spotyka?
Bibliografia:
1. W. Kostowski, Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, podręcznik dla studentów i lekarzy, PZWL, Warszawa 2001.
2. A. Mokrowiecka, E. Małecka-Panas, Nudności i wymioty, [w:] „Pediatria i Medycyna Rodzinna”, 2010, 6(4), s. 268–274.
3. E. Kimszal, K. Van Damme-Ostapowicz, Kinetoza – problem podróżników?, [w:] „Pielęgniarstwo Polskie”, 2016, 3(61), s. 426–430.
