Choroba Parkinsona prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego. Zmiany spowodowane schorzeniem są nieodwracalne, ale dzięki odpowiedniemu leczeniu można spowolnić ich rozwój. Zdaniem specjalistów z tym schorzeniem w Polsce zmaga się aż 80 tysięcy osób.
Choroba Parkinsona - co to za choroba?
W chorobie Parkinsona dochodzi do obumierania komórek nazywanych istotą czarną, które odpowiadają za wydzielanie dopaminy. To neuroprzekaźnik, który odpowiada za prawidłowy przepływ impulsów nerwowych między istotą czarną a ciałem prążkowanym ulokowanym w kresmózgowiu. Niedobór dopaminy lub zaburzenie jej funkcji może doprowadzić do problemów z koordynacją ruchową, napięciem mięśni czy zaburzeń funkcji poznawczych. Dlaczego tak się dzieje? Medycyna nie potrafi udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Przyczyna choroby jest złożona, najprawdopodobniej na jej rozwój wpływają czynniki genetyczne i środowiskowe.
Choroba Parkinsona - objawy
W ogromnej większości przypadków choroba Parkinsona rozwija się bardzo powoli i pierwsze objawy pojawiają się dopiero wtedy, gdy obumarło już wiele komórek nerwowych. Mózg jest w stanie przez długi czas kompensować braki spowodowane degeneracją neuronów. Choroba Parkinsona zazwyczaj rozwija się u osób między 50. a 65. rokiem życia. Rzadziej zdarza się, że schorzenie zaczyna się przed 35. lub po 80. roku życia. Do pierwszych objawów choroby należą przede wszystkim spowolnienie ruchowe, drżenie spoczynkowe, wzmożone napięcie mięśni, a nie rzadko również:
- zaparcia;
- pogorszenie węchu.
Choroba Parkinsona - jak leczyć?
W chwili obecnej można wpłynąć na zmniejszenie objawów choroby Parkinsona, ale nie udaje się spowolnić rozwoju choroby. Leczenie opiera się przede wszystkim na farmakologii oraz rehabilitacji. Pacjentom zaleca się także zmianę diety. Co jeszcze warto wiedzieć o tej chorobie? Czy poszukiwane są metody, które mogą zahamować postęp choroby? Na te i inne Wasze pytania odpowiadał dr hab. n. med. Dariusz Koziorowski, neurolog.
Dr hab. n. med. Dariusz Koziorowski jest absolwentem Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W roku 2006 uzyskał tytuł doktora nauk medycznych, a w 2007 ukończył specjalizację w zakresie neurologii. W 2015 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego. Pracuje jako adiunkt w Klinice Neurologii Wydziału Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Jest członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Neurologicznego oraz byłym prezesem Polskiego Towarzystwa Choroby Parkinsona i Innych Zaburzeń Ruchowych oraz Prezesem Sekcji Schorzeń Układu Pozapiramidowego PTN. Do jego zainteresowań należą choroby układu pozapiramidowego, a w tym szczególnie genetyka choroby Parkinsona. Zajmuje się prowadzeniem chorych po zabiegach DBS, czyli głębokiej stymulacji mózgu stosowanej w leczeniu choroby Parkinsona. Jest autorem i współautorem wielu publikacji medycznych z zakresu neurologii
Drogi Użytkowniku serwisu zdrowie.tvn.pl pamiętaj, że jeśli zamieszczasz wypowiedź, zarówno w formie komentarza jak i wymiany zdań w trakcie czatu, zawierającą dotyczące Cię informacje, to tym samym upubliczniasz informacje mogące zawierać twoje dane osobowe w tym np. dane o Twoim stanie zdrowia.
Korzystanie z czatu odbywa się na zasadach określonych w regulaminie serwisu zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczenie usług drogą elektroniczną.
Czat z ekspertem ma charakter edukacyjny i nie zastępuje wizyty u lekarza. Jeśli masz jakiekolwiek pytania i wątpliwości związane ze swoim stanem zdrowia, omów je ze swoim lekarzem.
Czy jeśli mój ojciec choruje na Parkinsona też mogę zachorować? Czy ta choroba jest dziedziczna?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Na całym świecie prowadzone są badania na temat zależności między genami a chorobą Parkinsona. Uważa się, że 10 proc. przypadków choroby jest uwarunkowanych genetycznie. Mamy około 20 genów odpowiedzialnych za rozwój choroby. Badania genetyczne w kierunku choroby Parkinsona są dostępne również w Polsce.
Czy może Pan wymienić wszystkie dostępne w Polsce metody leczenia choroby Parkinsona? oraz stwierdzić, która metoda jest najbardziej skuteczna?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Wszystkie trzy metody leczenia zaawansowanej choroby Parkinsona są w Polsce dostępne, czyli głęboka stymulacja mózgu, terapia żelem dojelitowym w pompie oraz terapia apomorfiną w pompie. Wszystkie te trzy metody są również refundowane, przy czym do metod infuzyjnych pacjent może się zakwalifikować jedynie w przypadku przeciwwskazań do leczenia głęboką stymulacją mózgu. Wszystkie trzy metody mają udokumentowaną skuteczność i można powiedzieć, że są porównywalne.
Ja choruje na dystonia parkinsona o naglym poczatku od 17roku zycia czy mozna mi pomoc mam problem z mowa I polykaniem
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Zespół dystonia parkinsonizm jest jednostką genetycznie uwarunkowaną. Niestety według obecnej wiedzy nie znamy skutecznego leczenia. W tym konkretnym przypadku wskazany jest kontakt z którąś z poradni parkinsonowskich w kraju.
Dzień dobry, czy po zabiegu stymulacji mózgu sprawność chorego może wrócić w 100 procentach? Na jak długo stymulator poprawia sprawność, chorego? oraz czy osoby, które zachorowały po 50 roku życia (niż osoby np. po 70 r. ż. )mogą gorzej znosić objawy choroby przez to, że choroba ujawniła się tak wzceśnie?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Jeżeli pacjent był dobrze kwalifikowany do leczenia, to również uzyskuje dobrą poprawę po leczeniu głęboką stymulacją mózgu. Czasami udaje się znacznie ograniczyć leczenie farmakologiczne, a terapia wpływa też na poprawę jakości życia pacjenta. Młodsi chorzy i krócej chorujący uzyskują lepszą poprawę w tej terapii.
Czy osoby, które zachorowały na Parkinsona dość wcześnie, po 50 roku życia, mogą spodziewać się gorszego przebiegu choroby i szybszego rozwoju? Czy wiek nie ma w tej chorobie znaczenia?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Wiek ma znaczenie, osoby które zachorowują wcześniej, zazwyczaj wcześniej rozwijają typowe dla choroby Parkinsona powikłania ruchowe, czyli fluktuacje ruchowe, fluktuacje odpowiedzi na leczenie oraz dyskinezy, czyli ruchy pląsawicze na szczycie dawki leku.
Witam,
u mojego męża, co prawda nie zdiagnozowano choroby Parkinsona, a RLS, ale powiedziano nam, że jest to choroba Parkoinsonopochodna. Jest to obecnie choroba na tyle nasilona, że mąż nie może spać po noca, mimo przyjmowania leku, nie zaśnie w ciągu dnia, ani nie odpocznie, ponieważ nogi skaczą mu, jak żabie we wrzątku. To jest nie do opisania. Czasem widzę, że przez sen skaczą mu także ręce, Od 4 lat przyjmuje leki, nie widzę poprawy, a wręcz przeciwnie, choroba się pogłębia. Leżał w szpitalu na neurologii, na badaniach, które niczego nie wykazały. Nie wiemy już do kogo się zwrócić, żeby chociaż zmniejszyć objawy choroby
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Zespół niespokojnych nóg nie jest chorobą Parkinsona, nie należy też do grupy chorób neurozwyrodnieniowych. Podłoże choroby jest zupełnie inne, natomiast prawdą jest, że pacjenci odczuwają ulgę po zastosowaniu leków, które stosuje się w leczeniu choroby Parkinsona. Jednak w leczeniu RLS nie powinno się stosować lewodopy, gdyż ona może w dłuższym efekcie nasilać objawy. Wskazany jest kontakt z którąś z poradni parkinsonowskich, gdyż leczenie RLS jest możliwe z zastosowaniem innych leków.
Czy Parkinsonizm to to samo co choroba Parkinsona? Czym się od siebie różnią?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Parkinsonizm to jest zespół objawów, który występuje w chorobie Parkinsona, ale również w innych podobnych jednostkach chorobowych takich jak atypowy parkinsonizm, zaliczamy do nich np. zanik wieloukładowy, postępujące porażenie nadjądrowe, zwyrodnienie korowopodstawne. Parkinsonizm może występować również po lekach, np. po neuroleptykach.
Jaki rodzaj rehabilitacji może pomóc przy sztywnieniu mięśni?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Nie ma specjalnego rodzaju rehabilitacji, który byłby uniwersalny dla wszystkich pacjentów ani też specjalnego rodzaju, który jest przeznaczony dla chorych na chorobę Parkinsona. Każdy powinien indywidualnie z fizjoterapeutą wypracować własny model rehabilitacji. Większości osób można zalecić basen lub nordic walking. Rehabilitacja w chorobie Parkinsona jest bardzo ważna i istotna na każdym etapie rozwoju choroby.
Mój tata od siedmiu lat choruje na parkinsona. Ma 70 lat. Czy można u nego zastosować stymulator mózgu? Czy to dobra metoda leczenia?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Leczenie głęboką stymulacją mózgu stosujemy do 70. roku życia, aczkolwiek przede wszystkim zależy to od współistniejących objawów, np czy pacjent dobrze odpowiada na leczenie i czy nie ma zaburzeń poznawczych. Jeśli tak jest, a występują dyskinezy czy fluktuacje, to jest kandydatem do leczenie głęboką stymulacją mózgu. Jeśli nie kwalifikuje się do tego zabiegu, może być kandydatem do leczenia infuzyjnego.
Jaka jest Pańska opinia na temat wplywu olejku CBD na objawy choroby?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Nie ma naukowych dowodów na skuteczność pochodnych kanabinoli w leczeniu choroby Parkinsona.
Czy przyjmowane leki mogą wpływac na obniżenie apetytu?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Mogą, to są leki działające na ośrodkowy układ nerwowy. Same leki mogą dawać także nudności, jednak czynników powodujących utratę masy ciała jest w chorobie Parkinsona bardzo wiele.
Przez kogo i gdzie trzeba być skierowanym na badania kwalifikacyjne do zabiegu DBS?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Do DBS kwalifikują zawsze neurolodzy, kwalifikacja powinna być w ośrodkach specjalistycznych, które są w większych miastach, tam gdzie są oddziały kliniczne. Do operacji kwalifikujemy w warunkach szpitalnych, ponieważ konieczne jest odstawienie leków, aby ocenić stadium choroby. Wskazane jest także badanie psychologiczne, żeby ocenić funkcje poznawcze pacjenta i wykluczyć współistnienie zespołu otępiennego, który jest przeciwwskazaniem do głębokiej stymulacji mózgu.
ja mam pytanie o inną chorobę zwyrodnienie odcinka szyjnego którym towarzyszą torbiele Tarlova na poziomie C5-C6 i C6-C7 I C8. Czy wskazana jest jakaś rehabilitacja?może wizyta u neurochirurga? Mam dopiero 30 lat i nie wiem jak mogę sobie pomóc?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Wskazana jest konsultacja z neurologiem lub neurochirurgiem, ale takie torbiele są zazwyczaj łagodne.
Czy przyjmowane leki psychotropowe mogą wywołać Parkinsona? Objawy to twardość mięśni, pochylona postawa, trudności ze wstawaniem i chodzeniem oraz "przewracanie oczami"-czyli oczy uciekają do góry tak że widać białka. Osoba starsza - 73l mężczyzna
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Leki stosowane przez psychiatrów czyli nueroleptyki mogą powodować objawy parkinsonowskie, do których należą spowolnienie ruchowe czy wzmożone napięcie mięśni. W takim przypadku postawienie szczegółowej diagnozy jest możliwe po konsultacji ze specjalistą, najlepiej w poradni parkinsonowskiej.
Dzień dobry. Kobieta lat 44 choruje na chorobę Parkinsona od 5-6 lat. Jakie kryteria musi spełnić aby zakwalifikować się na DBS ? Na jakie leki reagowałaby najlepiej? Gdzie szukać innowacyjnych form leczenia? I na jakie formy leczenia można liczyć w tym momencie?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Choroba Parkinsona może pojawić się w każdym wieku. To, czy możemy wdrożyć zaawansowane leczenie zależy od studium choroby i jej powikłań. Powikłań, czyli od tego, czy pojawiają się m. in. fluktuacje ruchowe, czyli zmienność odpowiedzi na przyjmowane leki - oznacza to, że po pewnym czasie lek przestaje działać i pacjent odczuwa dyskomfort ruchowy. Kolejnym powikłaniem jest także pląsawica, czyli nadmierność ruchowa, w okresie, kiedy jest największe stężenie leku. U tych chorych, u których mamy typowe powikłania ruchowe choroby, jest wskazanie do leczenia poprzez terapie zaawansowane, kwalifikują się oni do m. in. głębokiej stymulacji mózgu lub terapii infuzyjnych (klasyczny lek podawany jest ciągle w infuzji dojelitowej lub lek podawany podskórnie, analogicznie do pomp insulinowych).
Jak odróżnić chorobę Parkinsona od otępienia?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
Choroba Parkinsona jest jednostką chorobową, otępienie jest objawem jakiejś choroby. Może ono występować m. in. w chorobie Alzheimera lub zaawansowanych stadium choroby Parkinsona. Nie możemy różnicować objawu od jednostki chorobowej. Choroba Parkinsona jest chorobą, w której dominują problemy ruchowe, natomiast choroba Alzheimera jest chorobą, w której dominują problemy poznawcze.
Czy dieta w chorobie Parkinsona ma znaczenia? Jeśli tak to, co jeść, a z czego zrezygnować?
dr Dariusz Koziorowski, neurolog
W zasadzie dieta ma duże znaczenie u tych pacjentów, którzy mają zaawansowane stadium choroby. Powinni oni uważać na to, co jedzą w czasie przyjmowania tabletek. Tych leków nie powinno się stosować z żywnością białkową (dotyczy to głównie nabiału), powinny być przyjmowane na czczo. Powinno się zachować przynajmniej godzinę odstępu między posiłkiem a tabletką (zarówno przed i po posiłku). Ważna jest zbilansowana dieta, zdrowa, u chorych na Parkinsona często zdarza się, że pacjenci tracą na masie, więc dieta powinna być dobrze zbilansowana.
