Na forach internetowych dotyczących różnych odmian jogi często pojawiają się pytania w stylu: „hatha joga co to jest?” i „czym różni się hatha joga od jej klasycznej odmiany”? Podstawowa różnica między klasyczną jogą, a hatha jogą dotyczy nacisku kładzionego na metafizykę. W tym drugim przypadku metafizyka schodzi na drugi plan, a główny nacisk jest kładziony na praktyki ezoteryczne i fizyczne. Istnieje jednak też wiele podobieństw, jak chociażby praktykowanie nakazów i zakazów moralnych oraz dążenie do osiągnięcia stanu głębokiej medytacji.
Hatha joga dla wszystkich czy tylko dla nielicznych?
Hatha joga jest dosyć specyficznym rodzajem aktywności fizycznej i dlatego wiele osób zastanawia się, czy istnieją przeciwwskazania do jej praktykowania. Tak jak większość odmian jogi, tak i ta nie jest dużym obciążeniem ciała i dlatego uważa się, że hatha joga jest dla wszystkich. Osoby mające problemy zdrowotne powinny jednak skonsultować się z lekarzem, którego opinia powinna być decydująca. Może się bowiem okazać, że w niektórych przypadkach konieczne może być małe zmodyfikowanie zajęć z hatha jogi i dostosowanie ich do indywidualnych możliwości.
Uprawianie hatha jogi może przynieść więcej korzyści zdrowotnych aniżeli problemów. Taka forma aktywności poprawia zarówno ogólne samopoczucie fizyczne, jak i psychiczne. Pozytywy wynikające z uprawiania hatha jogi:
- regulacja pracy serca,
- regulacja ciśnienia krwi,
- zmniejszenie napięcia w mięśniach,
- odprężenie i relaks (uzyskanie komfortu psychicznego),
- zniwelowanie asymetrii ciała,
- poprawa ogólnej sprawności ciała,
- obniżenie poziomu stresu,
- zwiększenie pojemności wdechowej,
- w przypadku kobiet regulowanie zaburzeń cykli miesiączkowych,
- zwalczanie bólu głowy,
- profilaktyka w korekcji wad postawy ciała,
- poprawa przemiany materii,
- zapobieganie osteoporozie i zwyrodnieniom ciała.
Warto przy tym podkreślić, że to nie jedyne korzyści wynikające z uprawiania hatha jogi. Jest ona również pomocna w leczeniu niektórych chorób, m.in. nerwicy czy depresji. Ponadto hatha joga w połączeniu ze zbilansowaną dietą pomaga w odchudzaniu. Wprawdzie efekty nie będą widoczne w ciągu kilkunastu dni, ale systematyczne treningi powinny pomóc w redukcji tkanki tłuszczowej.
Hatha joga: ćwiczenia dla początkujących
Hatha joga dla początkujących wcale nie oznacza, że jest łatwa w wykonaniu. Osobom, które nigdy wcześniej nie miały styczności z jogą poleca się skorzystanie z pomocy kogoś doświadczonego lub zapisanie się na zorganizowane zajęcia. One powinny być prowadzone przez wykwalifikowanych trenerów, którzy w odpowiedni sposób wdrożą w tajniki hatha jogi osoby początkujące. Jednym z najczęściej popełnianych błędów przez niedoświadczone osoby jest wykonywanie ćwiczeń hatha jogi na podstawie wiedzy uzyskanej z książek lub internetu. Pozornie może się bowiem wydawać, że wykonywane ćwiczenia są prawidłowe, ale w takich przypadkach nigdy nie można mieć pewności, czy ułożenie ciała jest odpowiednie lub czy napinane są odpowiednie partie ciała. Tego rodzaju zajęcia powinny odbywać się pod czujnym okiem trenera, który odpowiednio szybko jest w stanie skorygować ewentualne błędy.
Ci, którzy już wcześniej mieli styczność z jogą, mogą spróbować wykonywać ćwiczenia hatha jogi w domu. Lista zajęć, które można wykonywać w ramach tej odmiany jogi jest długa. Poniżej przykładowe pozycje hatha joga – ćwiczenia dla początkujących (hatha joga asany), którzy mieli już styczność z jogą wraz z ich przeznaczeniem:
- pozycja wieża (parsvottanasana) – rozciąga i wydłuża kręgosłup, korzystnie działa na jego dolny odcinek oraz wzmacnia mięśnie kończyn dolnych,
- pozycja drzewo (vrikszasana) – wzmacnia mięśnie grzbietu i kończyn dolnych, rozluźnia mięśnie kręgosłupa i korzystnie wpływa na kształtowanie równowagi,
- pozycja namiot (prasarita padottanasana) – wpływa rozluźniająco na mięśnie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, wzmacnia mięśnie nóg, wydłuża i odciąża kręgosłup,
- pozycja góra (tadasana) – wzmacnia mięśnie grzbietu i brzucha i rozluźnia mięśnie krótkie kręgosłupa,
- pozycja siad japoński (vadżrasana) – ułatwia oddychanie poprzez uwypuklenie klatki piersiowej, rozciąga prostowniki stopy i mięśnie czworogłowe ud, wzmacnia mięśnie grzbietu,
- pozycja kij (dandasana) – poza wydłużaniem kręgosłupa i wzmacnianiem mięśni grzbietu ta pozycja korzystnie wpływa na rozciąganie ścięgien podkolanowych i tylne mięśnie ud,
- pozycja motylek (baddha-konasana) – zwiększa ruchomość stawów biodrowych, wzmacnia mięśnie grzbietu i wydłuża kręgosłup, spinuje stopę.
Powyższe pozycje są tylko przykładowymi, jakie można wykonywać w ramach hatha jogi. Dokładny schemat zajęć powinien zostać dopasowany do indywidualnych możliwości w konsultacji z nauczycielem jogi.
