Glista ludzka to pasożyt wywołujący chorobę zwaną glistnicą. Zakażenia szerzą się drogą pokarmową przez spożycie brudnych warzyw czy owoców, ale również przez brudne ręce. Rezerwuarem pasożyta jest człowiek. Po spożyciu jaj glisty ludzkiej w jelicie cienkim uwolniona zostaje z nich larwa. Przenika ona do naczyń krwionośnych i wraz z krwią wędruje do wątroby i płuc. Po kilku dniach jest odkrztuszana i wraca do jelita cienkiego i po pewnym czasie jaja zostają wydalane ze stolcem. Pierwsze objawy mogą pojawić się już na kilka godzin od zakażenia. Objawy glisty ludzkiej u dziecka zależą od tego, gdzie w organizmie bytuje pasożyt.
Glista ludzka u dziecka – objawy
Bardzo często glista ludzka u dziecka nie daje objawów. Jeśli już jakieś wystąpią, to najczęściej jest to ból brzucha. U dzieci zakażenie glistą ludzką może przebiegać z wystąpieniem wysypki, kaszlu, wymiotów i zgrzytania zębami. Masywna inwazja pasożyta może mieć formę płucną, wątrobowo-żółciową bądź jelitową, w zależności od aktualnej lokalizacji pasożyta. Rzadką postacią glistnicy u dziecka jest zapalenie otrzewnej, kiedy pasożyty penetrują przez ściany jelita i atakują otrzewną.
Postać płucna glisty ludzkiej u dziecka objawia się kaszlem, dusznością, nawet odkrztuszaniem krwi. Czasami objawom płucnym towarzyszy pokrzywka, czyli rozsiana wysypka na skórze. Możliwa jest również gorączka. W badaniu krwi obserwuje się wzrost eozynofilii, czyli jednego z typów leukocytów charakterystycznych dla zakażeń pasożytniczych.
Kiedy glista ludzka bytuje w jelicie dziecka, może wywołać brzuszne objawy bólowe, czasami przypominające atak kolki. Niekiedy pojawiają się nudności. W krajach o niskiej higienie i braku jakiegokolwiek reżimu sanitarnego zdarza się, że u jednego dziecka w jelicie bytuje nawet kilkadziesiąt glist. To zaostrza wtedy obraz kliniczny, ponieważ dodatkowo dziecko wykazuje objawy niedożywienia, utraty masy ciała. Zdarzają się sytuacje, kiedy glista ludzka wywołuje niedrożność mechaniczną jelit lub zapalenie wyrostka robaczkowego.
Jeśli zakażenie glistą ludzką nakłada się na gruźlicę czy dur brzuszny, może dojść nawet do perforacji przewodu pokarmowego. Glista ludzka może wniknąć do przewodów żółciowych bądź trzustkowych, wywołując zapalenie dróg żółciowych lub ostre zapalenie trzustki.
Diagnostyka glisty ludzkiej u dziecka
Pomocne bywa wykonanie badania morfologii krwi z rozmazem i wykazanie obecności dużej ilości eozynofili. Wykazanie jaj w stolcu w badaniu mikroskopowym jest głównym badaniem, choć może dać wynik fałszywie ujemny. Badanie kału wykonuje się trzykrotnie w odstępach kilkudniowych. W kale można również znaleźć dojrzałe osobniki. Badania serologiczne mają bardzo ograniczone zastosowanie. Sprawdzają, czy w ustroju są obecne przeciwciała swoiste dla glisty ludzkiej. Zdarza się, że rodzice wykonują te testy dla sprawdzenia skuteczności leczenia. Niestety przeciwciała utrzymują się długo po zakażeniu, mogą dawać krzyżowe reakcje z innymi pasożytami, a mimo obecności glisty ludzkiej wynik testu jest fałszywie ujemny.
Leczenie glisty ludzkiej u dziecka
Każde zakażenie glistą ludzką musi być leczone. Jeśli dziecko zakażone jest dodatkowo innym rodzajem robaczycy, w pierwszej kolejności leczy się glistnicę. Nawet jeśli obraz mikroskopowy kału wychodzi ujemny, a badanie fizykalne i objawy wskazują na zakażenie glistą ludzką, uzasadnione jest wprowadzenie leczenia empirycznego. Stosuje się albendazol, mebendazol lub pyrantel. Kuracja polega na podaniu pojedynczej dawki leku i jest skuteczna w 90%. Po dwóch tygodniach od podania leków wykonuje się kontrolne badanie kału. W tym czasie zaleca się stosowanie diety ubogiej w węglowodany, a bogatej w białko.
Duża ilość węglowodanów w diecie stwarza w układzie pokarmowym sprzyjające środowisko dla robaczyc. Dlatego w czasie terapii powinno się wykluczyć z dziecka diety m.in. słodycze, słodkie napoje i inne produkty z dużą zawartością cukru.
Warto zapobiegać zakażeniu glistą ludzką. Profilaktyka obejmuje mycie owoców, warzyw, a także rąk przed jedzeniem i po kontakcie z ziemią, by uniknąć jej spożycia. W glebie może się bowiem znaleźć kał zawierający jaja pasożytów.
