Domowe sposoby na rwę kulszową obejmują działania, z których część można realizować w ostrej fazie bólowej, a część w przypadku przewlekłych dolegliwości. Duże znaczenie mają profilaktyka zaostrzeń i ograniczenie ryzyka powstania choroby.
Czym jest rwa kulszowa? Jak wygląda leczenie? Zobaczcie na filmie:
Przyczyny i objawy rwy kulszowej
Rwa kulszowa to zespół bólowy, który jest wynikiem ucisku na przednie korzenie nerwów rdzeniowych w miejscu ich wyjścia z kanału kręgowego. Przyczyną jest najczęściej przemieszczenie jądra miażdżystego krążka międzykręgowego (zwanego popularnie dyskiem) albo zwyrodnienie trzonów i wyrostków kręgów, które przyjmuje postać wyrośli kostnych, uciskających sąsiednie struktury.
Chory na rwę kulszową skarży się na ostry ból, przechodzący ze środkowej części pośladka na tylną powierzchnię uda, pod kolano, i promieniujący aż do stopy i palucha. Przyczyną zaostrzenia może być próba uniesienia ciężkiego przedmiotu, nagły ruch (pochylenie bądź skręcenie tułowia), drobny uraz. Epizod bólowy powoduje ostre dolegliwości przez 2–3 dni, a następnie ból przyjmuje przewlekłą formę, w której może utrzymywać się przez kolejnych kilka tygodni. Sprawność chorego jest bardzo ograniczona, chodzenie, stanie lub próby intensywnego poruszania się wywołują nawrót ostrego bólu.
Chory przyjmuje pozycję ciała służącą ograniczeniu bólu. W ten sposób podświadomie przeciąża określone partie mięśni przykręgosłupowych. To powoduje dodatkowe objawy w postaci nerwobóli międzyżebrowych, dolegliwości ze strony szyi, głowy i kończyn górnych, a także zdrowej kończyny dolnej.
Długotrwała choroba może doprowadzić do zmniejszenia siły mięśniowej chorej kończyny i niedowładów.
Rwa kulszowa – leczenie domowe w fazie ostrej
Przy typowym epizodzie można leczyć rwę kulszową domowymi sposobami. Skutecznie zmniejszają ból i skracają okres zaostrzenia choroby. W początkowej fazie dolegliwości należy jednak skonsultować się z lekarzem, by wykluczyć stan wymagający interwencji chirurgicznej lub specjalistycznego leczenia.
W pierwszych dniach zaostrzenia choroby możliwości działania we własnym zakresie są ograniczone. Ból jest zwykle bardzo silny, wymusza określoną pozycję ciała i nie pozwala na jakąkolwiek aktywność. Odruchowo zwiększa się napięcie mięśni, co dodatkowo nasila dolegliwości.
Postępowanie w tej fazie obejmuje zapewnienie choremu jak największego komfortu i zniesienie bólu. Podaje się leki przeciwbólowe i rozkurczowe. Cierpiącej osobie pomaga się przyjąć pozycję ciała, w której dolegliwości będą możliwie najmniejsze. Zwykle jest to pozycja leżąca (na zdrowym boku), z lekko podkurczonymi kończynami dolnymi albo leżenie na wznak, z uniesioną, podpartą głową i z kończynami dolnymi lekko zgiętymi w biodrach i kolanach. Pod kolana podkłada się wałek, zrolowany koc albo ręcznik. Ważne jest to, by chory nie leżał z uniesionym tułowiem, na grubych poduszkach, oraz by łóżko nie było zbyt miękkie. W pierwszym przypadku kręgosłup w chorym, lędźwiowo-krzyżowym odcinku jest zbytecznie obciążony ciężarem górnej połowy ciała. Z kolei leżenie na miękkim, piankowym materacu, w którym ciało się zapada, nie pozwala na przyjęcie prostej, symetrycznej pozycji. Dodatkowe skręcenie i wygięcie kręgosłupa może zwiększać ucisk na korzenie nerwów i nasilać ból.
Część chorych bardzo chętnie rozgrzewa chorą okolicę lędźwiową i pośladek, innym nie przynosi to ulgi, a wręcz nasila dolegliwości. Metodę tę należy więc stosować z uwzględnieniem indywidualnych reakcji chorego.
Jak zbudowany jest dysk? Zobaczcie na filmie:
Jak leczyć rwę kulszową domowymi sposobami w późniejszej fazie bólu?
Leczenie rwy kulszowej domowymi sposobami w późniejszej fazie zaostrzenia choroby może być intensywniejsze i bardziej skuteczne.
Nadal zaleca się, by chory leżał na możliwie twardym podłożu, z niewielką poduszką pod głową. Jeśli może już siadać, powinien korzystać z krzesła lub wygodnego fotela, zapewniających prawidłowe, symetryczne ustawienie pośladków i podparcie całych pleców, niepowodujących bocznego wygięcia kręgosłupa. Nie należy więc siadać w fotelu na poduszce czy miękkim kocu. Jeśli natężenie bólu zmniejszy się dostatecznie, chory powinien siedzieć prosto, opierając się o niemal pionowo ustawione oparcie.
Do chodzenia należy używać wygodnego obuwia o twardej, stabilnej podeszwie, kobiety nie powinny chodzić w butach na obcasie.
Cennym, domowym sposobem na rwę kulszową są wykonywane samodzielnie masaże, rozgrzewające kąpiele (z dodatkiem np. olejku eukaliptusowego lub sosnowego), lekkie ćwiczenia gimnastyczne. Rehabilitacja ruchowa powinna obejmować całe ciało, gdyż powodem utrzymywania się dolegliwości może też być utrwalone, zwiększone napięcie mięśni przykręgosłupowych w odcinku piersiowym i szyjnym. Trening powinien obejmować nie tylko ćwiczenia bioder i kończyn dolnych, ale również skłony, skręty tułowia, kręcenie szyją, wymachy i unoszenie kończyn górnych. Tylko regularnie, seryjnie powtarzane ćwiczenia przynoszą prawdziwą ulgę i zmniejszają napięcie mięśniowe.
Podstawowe zasady zapobiegania rwie kulszowej
Główne zasady profilaktyki rwy kulszowej obejmują:
- zapobieganie nadwadze i otyłości,
- regularną aktywność fizyczną (marsze, pływanie, jazdę na rowerze), która wzmacnia mięśnie przykręgosłupowe i stabilizuje postawę ciała,
- korzystanie z ergonomicznych, wygodnych krzeseł i biurek, pozwalających zachować właściwą pozycję,
- unikanie dźwigania ciężkich przedmiotów, regularnego przemęczania mięśni, co zwiększa podatność na urazy,
- korzystanie z wygodnego, stabilnego obuwia bez obcasów,
- spanie na niezbyt miękkim łóżku, z niewielką poduszką pod głową.
Oto proste ćwiczenia, które wzmocnią Twój kręgosłup:
