Dieta makrobiotyczna jest sposobem odżywiania się opartym na zasadach chińskiej medycyny. Cechuje się niską zawartością tłuszczu i białka. Podstawowymi składnikami codziennego jadłospisu są produkty pochodzenia roślinnego – zboża oraz warzywa.
Istota diety makrobiotycznej
Dieta makrobiotyczna jest elementem stylu życia – makrobiotyki wywodzącej się z chińskiej filozofii. Zakłada ona, że istnieją dwie podstawowe siły – Yin i Yang, między którymi musi być zachowana równowaga. Yin symbolizuje potrawy o właściwościach rozgrzewających i chłodzących (np. potrawy słodkie, mleko), a Yang potrawy o działaniu wzmacniającym i ogrzewającym (np. ryby i przyprawy). Dieta makrobiotyczna wywodzi się z przekonania, że ilość i jakość spożywanego pokarmu ma wpływ na życie człowieka, na jego zdrowie, samopoczucie, a nawet na osiąganie ogólnego szczęścia.
Dieta makrobiotyczna – zasady
Zasady diety makrobiotycznej oparte są na starożytnej medycynie chińskiej. Dieta makrobiotyczna jest sposobem odżywiania zgodnym z obowiązującymi prawami natury. Wszelkie produkty pojawiające się w jadłospisie powinny być świeże i pochodzić z ekologicznych upraw. Wskazane jest jedzenie 4-5 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu i indywidualnie dostosowanych do potrzeb porcjach.
Podstawowym źródłem pokarmowym w diecie makrobiotycznej są zboża, takie jak: pszenica, żyto, jęczmień, ryż, kukurydza. Powinny one stanowić 50% dziennej racji pokarmowej. Zalecane są produkty z pełnych zbóż, np. gruboziarniste kasze, brązowy ryż, płatki owsiane oraz produkty wytwarzane z mąki z pełnego przemiału. Dieta makrobiotyczna obfituje również w warzywa (25-35% dobowej racji pokarmowej). W żywieniu powinny pojawić się m.in.: sałata, kalafior, brokuły, kapusta, marchew, por, seler. Niewskazane jest jedzenie buraków, pomidorów, ziemniaków, szpinaku, awokado, bakłażanów. Są one zaliczane do produktów skrajnie Yin, dlatego mogą zaburzać równowagą między dwiema siłami. W diecie makrobiotycznej zalecane są także świeże i suszone owoce, rośliny strączkowe, orzechy, pestki dyni, które powinny stanowić 10-15% dziennej racji pokarmowej. Pierwszeństwo mają owoce sezonowe i pochodzące z lokalnych upraw, np. jabłka, winogrona, gruszki, morele, śliwki. W mniejszych ilościach powinno się jeść owoce cytrusowe, mango, ananasy, banany. Ważną zasadą w diecie makrobiotycznej jest jedzenie bez pośpiechu i dokładne przeżuwanie każdego kęsa pożywienia. Postępowanie zgodnie z tą zasadą sprawia, że wydłuża się czas jedzenia, co zapobiega przejadaniu się. Zalecanymi sposobami przyrządzania potraw są: gotowanie na parze i blanszowanie.
Jak zacząć jeść zdrowo? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie
Co jest przeciwwskazane w diecie makrobiotycznej?
W diecie makrobiotycznej należy unikać smażenia i korzystania z kuchenki mikrofalowej. Przeciwwskazane są produkty: konserwowane, rafinowane, oczyszczane, aromatyzowane oraz zawierające sztuczne barwniki. Ograniczeniu podlegają wszystkie rodzaje mięs, jaja, sery, sól, cukier zaliczane do Yang oraz pełne mleko, śmietana, jogurty, kawa, herbata, alkohol należące do Yin. Z jadłospisu należy wyeliminować: biały ryż, płatki kukurydziane, pieczywo jasne, słodycze, ciasta, konserwy, napoje gazowane.
Dieta makrobiotyczna – odchudzanie i korzyści dla zdrowia
Efekty stosowania diety makrobiotycznej są widoczne po upływie około 10-14 dni, jednak jest to zależne od indywidualnych predyspozycji każdej osoby. Dieta makrobiotyczna wspomaga odchudzanie, gdyż wyklucza pokarmy o wysokiej wartości odżywczej i dostarczające „pustych” kalorii. Praktykowanie tego sposobu odżywiania pozwala na utratę około 3-4 kilogramów. Ponadto przyczynia się do oczyszczenia organizmu z toksyn, a co za tym idzie do poprawy ogólnego samopoczucia. Dieta makrobiotyczna dostarcza dużej ilości błonnika pokarmowego odpowiedzialnego za regulowanie i pobudzanie pracy jelit, dzięki czemu przyspiesza metabolizm. Jej założeniem jest wysokie spożycie warzyw i owoców z naturalnych upraw, które są bogatym źródłem witamin, minerałów oraz związków biologicznie czynnych, np. flawonoidów zaliczanych do przeciwutleniaczy. Dieta makrobiotyczna zalecana jest osobom z zaburzeniami lipidowymi, gdyż dostarcza niewielkich ilości cholesterolu, a obecny w niej błonnik dodatkowo obniża poziom cholesterolu we krwi. Jest również wskazana w profilaktyce i pomocniczym leczeniu nadciśnienia tętniczego.
Dieta makrobiotyczna a rak – czy leczy nowotwory?
Istnieje przekonanie, że dieta makrobiotyczna jest lekiem na choroby nowotworowe. Należy jednak pamiętać, że zrezygnowanie z konwencjonalnych metod leczenia nowotworów i stosowanie wyłączenie makrobiotycznego sposobu odżywiania może przynieść szkodę dla zdrowia. Dietę makrobiotyczną można stosować pomocniczo w walce z rakiem, ale nie jako jedyny sposób leczenia choroby. Jej działanie przeciwnowotworowe jest związane z obecnością w jadłospisie substancji antyoksydacyjnych, które są dostarczane m.in. przez warzywa i owoce.
Dieta makrobiotyczna – wady
Wadą diety makrobiotycznej jest niska podaż żelaza oraz witaminy B12, co wynika z ograniczonej ilości produktów pochodzenia zwierzęcego w jadłospisie. Z tego powodu dieta ta nie może być stosowana przez osoby z niedokrwistością. Długotrwałe praktykowanie tego sposobu odżywiania może przyczynić się do niedoborów pełnowartościowego białka oraz wapnia.
Jak powinna wyglądać zdrowa dieta? Dowiesz się tego z naszego filmu