Dieta alkaliczna, inaczej nazywana zasadową, stosowana jest w celu przywrócenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Przyczynia się do zmniejszenia obciążenia organizmu substancjami kwasotwórczymi, a skutkiem tego jest poprawa stanu zdrowia oraz ogólnego samopoczucia.
Dieta alkaliczna: komu jest zalecana?
Dieta alkaliczna wykazuje właściwości odkwaszające. Obecnie w wielu źródłach można spotkać się z określeniem "zakwaszenie organizmu". Jest to błędne pojęcie, ponieważ nie ma nic wspólnego z kwasicą, czyli stanem chorobowym zagrażającym życiu. "Zakwaszenie organizmu" w przeciwieństwie do kwasicy nie wiąże się z obniżeniem pH krwi w badaniu gazometrycznym. Istnieje jednak pojęcie produktów kwasotwórczych i zasadotwórczych. Po spożyciu tych pierwszych organizm musi włożyć ogromny nakład energii w utrzymanie równowagi środowiska wewnętrznego organizmu. Użyte w tym artykule sformułowanie „zakwaszenie organizmu” jest określeniem potocznym, nie medycznym i nawiązuje do stanu obciążenia organizmu substancjami kwasotwórczymi i złego samopoczucia wynikającego ze złej diety i braku aktywności fizycznej.
Objawami "zakwaszenia" są: ogólne osłabienie, zwiększona podatność na infekcje, problemy skórne, zatrzymywanie wody w organizmie, obrzęki, przewlekłe zmęczenie, bezsenność, trudności z koncentracją oraz pogorszenie nastroju. Przewlekłe obciążenie organizmu substancjami kwasotwórczymi może prowadzić do rozwoju poważnych chorób, m.in. osteoporozy, cukrzycy, nadwagi, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, a nawet nowotworów. Najczęstszą przyczyną zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej jest niewłaściwy styl życia, a zwłaszcza popełniane błędy żywieniowe. Szczególnie narażone na obciążenie zwane "zakwaszeniem organizmu" są osoby, które:
- jedzą bardzo małe ilości warzyw i owoców,
- piją duże ilości kawy oraz czarnej, mocnej herbaty,
- jedzą duże ilości wysoko przetworzonej żywności, np. typu fast food, cukru oraz słodyczy,
- używają nadmiernych ilości soli,
- jedzą duże ilości mięsa, wędlin oraz produktów zbożowych, zwłaszcza pieczywa, makaronów, kasz i ryżu.
Dieta zasadowa wskazana jest wszystkim, a zwłaszcza osobom, które zauważają u siebie wspomniane objawy lub złe nawyki żywieniowe. Zalecana jest również osobom z częstymi wahaniami nastroju o charakterze depresyjnym, chorującym na artretyzm (podagrę) oraz chcącym poprawić swoje ogólne samopoczucie.
Zasady diety alkalicznej
Dieta alkaliczna jest oparta na zasadach zdrowego, racjonalnego żywienia, które powinny być przestrzegane przez każdego człowieka. W zdrowej diecie ważne jest, by przy komponowaniu posiłków złożonych z mięsa oraz produktów zbożowych uwzględnić również warzywa i owoce. W trakcie stosowania diety zasadowej zaleca się, by w jadłospisie przeważały produkty o działaniu alkalizującym (zasadowym). Ich udział powinien wynosić 60%. Pozostałe 40% stanowią produkty o charakterze kwasowym. Wśród zasad obowiązujących w diecie alkalicznej wyróżnia się przede wszystkim jedzenie regularnych, mniejszych objętościowo posiłków, najlepiej 4-5 w ciągu doby. Odstępy czasu pomiędzy poszczególnymi posiłkami powinny wynosić około 3-4 godzin. Bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Zaleca się pić duże ilości wody mineralnej z dodatkiem soku z cytryny. Należy ograniczać picie kawy oraz mocnej herbaty. W diecie powinno pojawić się dużo warzyw oraz owoców (ale należy ograniczyć owoce zawierające duże ilości cukru). Ograniczeniu podlegają: mięso, wędliny i produkty zbożowe. Należy zmniejszyć użycie soli oraz wyeliminować z codziennego jadłospisu produkty wysoko przetworzone, słodycze oraz słodkie napoje gazowane.
Produkty alkalizujące: co jeść w diecie alkalicznej?
Produktami alkalizującymi, czyli o charakterze zasadowym, są przede wszystkim warzywa oraz owoce. Najlepiej, by były jedzone w postaci surowej. Silne właściwości odkwaszające wykazują takie warzywa, jak: buraki, brokuły, marchew, bakłażan, dynia, szpinak, seler oraz cukinia. W codziennych jadłospisie nie powinno zabraknąć owoców cytrusowych, zwłaszcza grejpfrutów i cytryn oraz bananów, kiwi i awokado. Polecane są też owoce sezonowe: maliny, truskawki i arbuzy. Niewskazane są borówki oraz żurawina. Zaleca się picie niegazowanej wody mineralnej, a także naturalnych soków warzywnych i owocowych. W diecie zasadowej powinny pojawić się również tłuszcze roślinne (oliwa z oliwek, olej rzepakowy i inne), nabiał: mleko, sery żółte i twarogowe, jogurty i kefiry oraz orzechy, migdały, pestki dyni oraz ziarna słonecznika. Z produktów zbożowych najbardziej zalecana jest kasza jaglana.
Dieta alkaliczna: jakie przynosi efekty?
Stosowanie diety alkalicznej prowadzi do polepszenia ogólnego samopoczucia, przywrócenia równowagi kwasowo-zasadowej oraz zwalczenia objawów towarzyszących zakwaszeniu organizmu. Przyczynia się również do zachowania prawidłowego poziomu wapnia w kościach, zapobiegając rozwojowi osteoporozy.
Przykładowy dzienny jadłospis w diecie alkalicznej
I śniadanie: kasza jaglana na mleku z dodatkiem jabłka, naturalnego miodu oraz cynamonu.
II śniadanie: pieczywo pełnoziarniste, sałatka z sezonowych warzyw z dodatkiem kiełków pszenicy polana sosem z oliwy z oliwek.
Obiad: zupa krem z brokułów, dorsz gotowany na parze, ziemniaki gotowane w wodzie, sałatka z zielonych warzyw lub buraków.
Podwieczorek: koktajl owocowo-warzywny, np. na bazie pomarańczy, banana, jarmużu z dodatkiem migdałów lub posiekanych orzechów włoskich.
Kolacja: pieczony bakłażan posmarowany oliwą z oliwek, doprawiany solą, pieprzem oraz startym czosnkiem.
