Stulejka u dziecka (w tym nastolatka) występuje w postaci wrodzonej lub nabytej i objawia się niemożliwością odprowadzenia napletka poza żołądź. Postać nabyta może pojawić się u chłopca w wieku dojrzewania jako konsekwencja zmian zapalnych okolic napletka (chociażby z powodu niewłaściwej higieny osobistej). To drobne schorzenie bywa często niezdiagnozowane (ze względu na intymny charakter) i nieleczone przenosi się na okres dojrzały. Szacuje się, że dotyka około 20–30% chłopców po ukończeniu 3. roku życia. Po skończeniu 4. roku życia z kolei dotyczy jedynie 10% chłopców.
Przyczyny pojawiania się stulejki u dzieci
Stulejka u niemowlaka jest trudna do zdiagnozowania, gdyż może być całkiem naturalnym, tzn. fizjologicznym, etapem dojrzewania narządów płciowych. Wraz z upływem czasu i w miarę, jak dziecko rośnie, napletek zsuwa się już w sposób prawidłowy. Przyczyn występowania stulejki u chłopców jest wiele. Główny powód zazwyczaj tkwi w przewlekłych stanach zapalnych żołędzi, co spowodowane jest wielokrotnymi próbami oddzielenia napletka u bardzo małego chłopca. Innym możliwym powodem jest anatomiczne zwężenie napletka. Stulejka w postaci nabytej często powstaje na skutek chorób przewlekłych, w tym cukrzycy. Wysoki poziom cukru obecny we krwi dziecka sprzyja namnażaniu się chorobotwórczych bakterii, a stąd już blisko do poważnego stanu zapalnego. Ryzyko pojawienia się stulejki jest związane również z łuszczycą w obrębie skóry prącia.
Objawy stulejki u dziecka
Objawy stulejki zależą od jej postaci. Dzieli się ją na zupełną i niezupełną. W przypadku pierwszej zsunięcie napletka nie powoduje odsłonięcia żołędzi. Stulejka niezupełna z kolei pozwala na częściowe odsłonięcie żołędzi. Oprócz widocznych zmian w wyglądzie prącia innymi symptomami są:
- Obrzęk prącia;
- Długie wykapywanie moczu;
- Wybrzuszanie się napletka w trakcie mikcji;
- Zaczerwienienie prącia;
- Wyciek ropy z worka napletkowego.
Ważne jest, aby nie ściągać napletka na siłę, ponieważ może to powodować silny ból.
Leczenie stulejki u niemowlaków
Nie przyjęło się leczyć stulejek u niemowlaków. Ważne jest to, aby nie próbować odprowadzać napletka u tak małych dzieci. Próby można podjąć dopiero po ukończeniu przez dziecko 1. roku życia. Natomiast po 2. roku życia napletek należy odprowadzać do rowka zażołędnego. Nie ma konieczności stosowania specjalistycznych kremów ani maści.
Leczenie domowe i farmakologiczne stulejki u starszych chłopców
Terapię dobiera indywidualnie lekarz. Domowe leczenie stulejki u dzieci polega przede wszystkim na ograniczeniu stanu zapalnego i przestrzeganiu właściwych zasad higieny intymnej. Do smarowania napletka używa się maści lub kremów sterydowych. Po uprzedniej konsultacji z lekarzem można spróbować delikatnie odsunąć napletek po kąpieli w ciepłej wodzie. Jest to tzw. metoda Beaugé’a.
U starszych chłopców konieczny może okazać się zabieg na stulejkę. Operację wykonuje się przy znieczuleniu ogólnym. Polega na usunięciu zwężonej części napletka i stworzeniu takiego, który będzie umożliwiał odsłonięcie żołędzi. Sam zabieg w większości przypadków jest skuteczny. Zdarza się jednak, że blizny powstające po operacji przyczyniają się do ponownego powstania stulejki. W takiej sytuacji konieczne jest wykonanie kolejnego zabiegu. Pierwsze dni po zabiegu mogą być dla małego chłopca nieprzyjemne. Musi on pamiętać o noszeniu opatrunku przyklejonego do brzucha. Niezbędne jest też regularne smarowanie prącia maściami łagodzącymi ból i niwelującymi obrzęk. Często są to antybiotyki i alantan. W okresie rekonwalescencji żołądź może być wrażliwy na dotyk (przez mniej więcej 2 tygodnie). Powikłania po operacji należą do rzadkości. Zachowane są również wszystkie funkcje prącia.
Z czym wiąże się zaniechanie leczenia stulejki?
Nieleczone schorzenie może mieć szereg poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym zaburzenia w późniejszym życiu seksualnym. Dużym zagrożeniem są także zakażenia bakteryjne, które gromadzą się pod napletkiem. Taka kolonizacja czynników chorobotwórczych może doprowadzić do zakażenia układu moczowego, a nawet, w poważniejszych przypadkach, do uszkodzenia nerek i bezpłodności.
Zobacz wideo: Budowa i funkcje męskiego układu rozrodczego
Bibliografia:
1. Chirurgia. Podręcznik dla studentów medycyny. Jan Fibak (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2002, s. 146.
2. A.M. Rickwood, J. Walker, Is phimosis overdiagnosed in boys and are too many circumcisions performed in consequence?, „Annals of The Royal College of Surgeons of England”, 71 (5), 1989, s. 275–277.
