Kołdry obciążeniowe od zwykłych różnią się przede wszystkim ciężarem. Obciążenie ciała w czasie przeznaczonym na sen czy relaks wpływa korzystnie na jakość wypoczynku. Ten z kolei przekłada się na lepsze samopoczucie i kondycję fizyczną. W przypadku dzieci spokojny sen to jeden z ważniejszych warunków prawidłowego rozwoju.
Kołdra obciążeniowa a integracja sensoryczna
W latach 90. ubiegłego wieku Temple Grandin, profesor Uniwersytetu Stanowego Kolorado, zaprezentowała wyniki badań wskazujące na korelację pomiędzy stymulacją układu proprioceptywnego (odpowiadającego za czucie głębokie, czyli świadomość ułożenia ciała w przestrzeni, a także jego elementów względem siebie) a redukcją pobudzenia i lęku. Potwierdziła w ten sposób wcześniejszą hipotezę dr Anny J. Ayres, twórczyni terapii integracji sensorycznej (SI).
Termin „integracja sensoryczna” określa prawidłową interpretację i organizację informacji rozpoznawanych przez zmysły, dzięki którym możliwa jest adekwatna i efektywna reakcja na płynące z otoczenia bodźce, a tym samym – stabilizacja psychofizycznego stanu jednostki. Osoby, u których występują zaburzenia SI, mają trudności z funkcjonowaniem. Zmagają się z różnego typu dolegliwościami – od problemów z koncentracją i zasypianiem, po nerwicę czy depresję. Dlatego naukowcy i terapeuci poszukują metod, dzięki którym można wyeliminować te uciążliwe objawy. Prowadzone współcześnie badania potwierdzają, że łagodny nacisk na ciało reguluje działanie układu proprioceptywnego, a także wiąże się ze wzrostem stężenia neuroprzekaźników – serotoniny (odpowiedzialnej za dobre samopoczucie) i melatoniny (stymulującej organizm do przejścia w stan uspokojenia).
Co to jest i jak działa kołdra obciążeniowa? Dowiecie się tego z filmu!
Jak jest uszyta kołdra obciążeniowa?
Kołdra obciążeniowa to pikowana kołdra uszyta z naturalnych materiałów (zwykle z wysokiej jakości bawełny). Aby obciążenie, jakie zapewnia, było równomierne, każdy jej kwadrat wypełniony jest identyczną ilością maleńkich szklanych kulek lub granulatu szklanego. Wypełnienie to jest hipoalergiczne. Dzięki takim parametrom kołdry obciążeniowe są przewiewne (można używać ich przez cały rok), łatwe do utrzymania w czystości i całkowicie bezpieczne dla alergików.
Dobór kołdry obciążeniowej
Kołdry obciążeniowe dostępne są w rozmaitych wzorach i kolorach, by każdy użytkownik mógł wybrać takie, które budzą w nim pozytywne wrażenia wzrokowe. W przeciwnym razie efekt ich działania byłby odwrotny do zamierzonego. Jeszcze istotniejsze jest odpowiednie dopasowanie wagi kołdry. Zbyt lekka nie ma działania terapeutycznego, a za ciężka przesadnie pobudza proprioceptory. Właściwe obciążenie to 10–15% masy ciała użytkownika. Długość kołdry natomiast powinna o 20–30 cm przekraczać jego wzrost, by na czas snu można było swobodnie owinąć stopy. Dokładne parametry produktu – z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb – określa terapeuta SI. Cena kołdry obciążeniowej uzależniona jest od jej rozmiaru. Osoba dorosła musi liczyć się z kosztem około 200–300 zł. Kołderki obciążeniowe dla dzieci są odpowiednio tańsze.
Kołdra obciążeniowa dla dzieci i dorosłych
Kołdry obciążeniowe zalecane są przede wszystkim przy problemach z integracją sensoryczną u dzieci. Zaobserwowano ich skuteczność m.in. w przypadkach ADHD, zespołów: Aspergera, Hellera, Tourette'a, Downa oraz zaburzeń ze spektrum autyzmu. Badania wykazały też, że kołderki obciążeniowe oddziałują pozytywnie na jakość snu i zachowanie dzieci nadaktywnych, mających problemy z koncentracją lub lękowych, apatycznych.
Choć problemy z SI dotyczą najczęściej dzieci, właściwości terapeutyczne kołdry obciążeniowej z powodzeniem wykorzystywać mogą również dorośli. Jest przydatna w przypadku problemów z zasypianiem, dolegliwości takich, jak zespół niespokojnych nóg czy choroba Parkinsona. Kołdra obciążeniowa wspomaga leczenie choroby dwubiegunowej, nerwic, depresji czy zespołu stresu pourazowego. Dobroczynny jest także wpływ obciążenia w czasie snu na stan zdrowia seniorów ze zmianami otępiennymi. Należy pamiętać, że kołdry obciążeniowe nie mogą zastąpić właściwej terapii wyżej wymienionych chorób, mogą być natomiast jej korzystnym uzupełnieniem.
Przeciwwskazaniami do stosowania kołdry obciążeniowej są dolegliwości ze strony układu oddechowego, choroby sercowo-naczyniowe, problemy z regulacją temperatury ciała. Produkt niewskazany jest także dla dzieci poniżej 3 roku życia.
Efekty stosowania kołdry obciążeniowej
Korzystanie z odpowiednio dobranej kołdry obciążeniowej daje szereg korzystnych efektów:
- ułatwia szybkie zapadanie w głęboki, regenerujący sen,
- zapewnia wyższy poziom energii i lepszy nastrój w ciągu dnia,
- redukuje napięcie, działa uspokajająco, wyciszająco,
- podnosi zdolności poznawcze,
- dodaje poczucia bezpieczeństwa (szczególnie dzieciom).
Z właściwości terapeutycznych kołdry obciążeniowej korzysta się w czasie snu, ale z dobrym skutkiem można używać jej także w ciągu dnia, np. okryć się nią podczas oglądania telewizji. Efekty działania produktu odczuwalne są już po pierwszym użyciu.
Bibliografia:
1. Z. Przyrowski, Integracja sensoryczna. Wprowadzenie do teorii, diagnozy i terapii, Warszawa 2011.