Dekstroza zwiększa bilans energetyczny organizmu, stąd też jest bardzo pożądana w kulturystyce, gdzie duże znaczenie mają siła i rozwój masy mięśniowej. Substancja ta powoduje, że rośnie wydolność organizmu, a przez to również wytrzymałość na wysiłek i skrajne obciążenia.
Co to jest dekstroza?
Działanie dekstrozy jest pożądane przy treningu kulturystycznym, siłowym lub tlenowym, czyli takim jak jazda na rowerze, bieganie i pływanie. Jest najszybciej wchłanianym przez organizm cukrem (rodzajem D-glukozy) o bardzo wysokim indeksie glikemicznym. Dlatego też jest dodatkiem do odżywek treningowych – węglowodanowych (typu carbo), które można przyjmować po wysiłku.
Podczas intensywnych i częstych wizyt na siłowni poddane obciążeniom mięśnie rozwijają się, ale z drugiej strony dochodzi do rozpadu części ich włókien. Dodatkowo powstający kwas mlekowy pogarsza ich prawidłową regenerację. Organizm każdorazowo po wystąpieniu uszkodzeń uruchamia procesy naprawcze, stąd okres tzw. potreningowy jest najlepszą porą do wprowadzenia dodatkowej suplementacji – czyli dostarczenie wszystkich niezbędnych składników, które przyspieszają odnowę. Czas ten określany jest w kulturystyce tzw. oknem anabolicznym, w którym zmiany zachodzą najintensywniej. Ma miejsce około godziny po wysiłku. Jest to najwłaściwsza pora na dostarczenie odpowiedniej ilości białek, węglowodanów i utraconych wraz z potem elektrolitów. Można tego dokonać, spożywając zbilansowany posiłek, o który jednak dość trudno na siłowni. Dużo skuteczniejsze są odżywki i suplementy diety. Nie wymagają skomplikowanego przygotowania, można mieć je ze sobą, a dostarczane składniki są w czystej i łatwo przyswajalnej formie.
Dekstroza – działanie
Wprowadzona do organizmu substancja powoduje pobudzenia do pracy trzustki, która wydziela większe ilości insuliny (hormonu anabolicznego). Zachodzące procesy mają obniżyć glikemie przez wyłapanie cząsteczek glukozy i umieszczenie ich w mięśniach i wątrobie w formie glikogenu, który stanowi rezerwy energetyczne. Razem z cukrem (glukozą) do mięśni transportowane są też aminokwasy i kreatyna, co sprawia, że włókna są odżywione, poprawia się ich wytrzymałość i siła. Dodatkowo rosnące stężenie kreatyny znacznie przyspiesza proces budowy masy mięśniowej i jego efektywność. Stąd też osoby, które planują zwiększyć obciążenie treningowe, sięgają po suplementy wspomagające i pytają, co to jest dekstroza.
Zaleca się ją stosować przede wszystkim po treningu, kiedy organizm dotkliwie odczuwa braki zużytych zasobów energii. Dodatkowo po ćwiczeniach ciało przestawia się w tryb regeneracji, więc cukry i odżywki węglowodanowe nie stanowią zagrożenia, ponieważ nie jest to czas, w którym priorytetem powinno być spalanie tkanki tłuszczowej.
Dekstroza – dawkowanie
Dekstrozy nie należy przyjmować w nadmiarze – jeśli spożywana jest w formie suplementu diety, należy przestrzegać zaleceń producenta. W kulturystyce najczęściej wykorzystuje się jej sproszkowaną formę. Dla kulturystów dozwolona dzienna dawka to 40 do 70 gramów cukru, czyli około 2–3 łyżek stołowych, które najlepiej rozpuścić w wodzie. Często mieszana jest jednocześnie z kreatyną w proporcjach 2 łyżki stołowe dekstrozy (czyli około 50 g) i 5 g kreatyny – tego typu preparat należy przyjmować przez 6 tygodni, po czym konieczna jest przerwa. W formie czystej lub połączonej z kreatyną najlepiej pić odżywkę przed treningiem i bezpośrednio po nim. Natomiast wszelkie suplementy, najczęściej w formie napojów izotonicznych typu carbo (odżywki węglowodanowe), można pić także kilka godzin przez planowanym wysiłkiem fizycznym, np. rano. Dekstroza dostępna jest także w formie tabletek, których stosowanie również powinno być odpowiednie do wskazań producenta.
Dekstroza – skutki uboczne
Skutki uboczne stosowania dekstrozy wiążą się przede wszystkim z jej przedawkowaniem. Przyjmowana w nadmiarze może powodować zwiększone ryzyko wystąpienia chorób serca i układu nerwowego. Zanim zostanie podjęta decyzja o zastosowaniu suplementu, zawsze należy dowiedzieć się o przeciwwskazaniach i niepożądanych skutkach, jakie może on powodować, głównie ze względu na możliwe zachwianie gospodarki węglowodanowej organizmu poprzez podaż cukrów prostych. Ich spożywanie prowadzi do znacznych wahań nastrojów, zaburzeń emocjonalnych, a nawet zmian osobowości. Zwiększa również ciśnienie krwi i może powodować bardzo niebezpieczną chorobę, jaką jest cukrzyca. Każdy cukier prosty spożywany w zbyt dużych ilościach może być szkodliwy dla organizmu.