Zatrucie cyjankiem zdarzają się niezwykle rzadko, ale niestety przebiegają one gwałtownie i zwykle kończą się tragicznie. Dawka śmiertelna cyjanku wynosi 150-500 mg. Osoby zatrute zazwyczaj umierają na miejscu zdarzenia bez uzyskania pomocy medycznej.
Zatrucie cyjankiem: przyczyny
Najczęstszą przyczyną zatruć jest cyjanowodór, który jest wytwarzany w czasie spalania materiałów zawierających węgiel i azot jak też np. papier, czy różne materiały.
Cyjanek – objawy zatrucia
Do zatrucia cyjanowodorem dochodzi poprzez połknięcie trucizny, wdychając opary lub poprzez kontakt przez skórę. Reakcja na cyjanek zależy od przyjętej dawki, wrażliwości danej osoby na truciznę. W przypadku zatrucia pojawiają się:
- bóle głowy,
- szumy i duszności,
- ucisk w klatce piersiowej,
- wymioty,
- zaburzenia tętna,
- obniżenie ciśnienia krwi,
- śpiączka.
Cyjanek – działanie
Cyjanek posiada właściwości trujące, gdyż łączy się z trójwartościowym żelazem oksydazy cytochromowej, a więc kluczowego enzymu łańcucha oddechowego. Przez to oddychanie wewnątrzkomórkowe ulega zablokowaniu i wzrasta synteza kwasu mlekowego.
Komórki są niedotlenione i następnie obumierają. Cyjanek stopuje aktywność większości enzymów, wywołując dalsze zaburzenia w metabolizmie komórek.
Cyjanek – przebieg zatrucia
Zatrucie cyjankiem może być lekkie, ale i ciężkie. Jego przebieg zależy od ilości trucizny, z jaką się miało styczność.
- W przypadku lekkiego zatrucia pojawiają się zawroty głowy, splątanie i lekkie duszności.
- W ciężkich przypadkach zatrucia cyjankiem szybko pojawia się ból, zawroty głowy, splątanie, drgawki, zaburzenia oddechu i utrata przytomności.
- Bardzo ciężkie zatrucie cyjankiem prowadzi do nagłej utraty przytomności i drgawek. Do śmierci dochodzi w ciągu kilku minut. Należy pamiętać, że w czasie zatrucia cyjankiem skóra nie sinieje, pomimo niewydolności krążenia i oddechu.
Na szczęście działanie cyjanku można cofnąć. Najistotniejszy jednak jest czas. Im szybciej poda się odtrutkę, tym większa szansa na cofnięcie nawet ciężkiego zatrucia.
Cyjanek – leczenie
Leczenie zatrucia cyjankiem polega na jak najszybszym podaniu odtrutki. Liczy się czas.
Osoby podejrzanej o zatrucie nie należy reanimować metodą usta-usta, ponieważ można ulec zatruciu. Należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe i poinformować o podejrzeniu zatrucia. Główną odtrutką na cyjanek jest hydrosykobalamina.
