W Polsce często trudno jest dostać świeży korzeń galangalu, jednak zainteresowane nim osoby mogą sięgnąć po suszony produkt. Przyda się nie tylko w kuchni, ale również na niektóre dolegliwości.
Co to jest galangal?
Galangal to przyprawa wykorzystywana tradycyjnie w kuchni tajskiej i indonezyjskiej, głównie do przygotowywania zup lub curry. Surowcem są kłącza, które mogą pochodzić z kilku gatunków roślin należących do rodziny imbirowatych:
- Alpinia galanga, czyli galangalu większego,
- Alpinia officinarum, czyli galangalu mniejszego,
- Boesenbergia rotunda, czyli chińskiego imbiru,
- Kaempferia galanga, czyli czarnego galangalu lub imbiru piaskowego.
Galangal wykorzystywany jako lek lub przyprawa znany jest w Europie już prawdopodobnie od 1000 lat, gdyż był używany przez arabskich lekarzy w tym okresie. Jego pochodzenie odkryto jednak dopiero w XIX w. Nazwa galangal wywodzi się z języka arabskiego i oznacza „łagodny imbir”.
Kłącza galangalu różnią się wielkością i kolorem (od żółtego do pomarańczowo-brązowego), w zależności od gatunku.
Galangal większy
Galangal większy pochodzi z południowej Azji – Indonezji, Malezji, Laosu i Kambodży. Kłącze ma ostry i słodki smak, a jego zapach przypomina mieszankę pieprzu i igieł sosnowych. Wytwarza czerwone owoce o zapachu podobnym do kardamonu, które wykorzystuje się w tradycyjnej medycynie chińskiej. Używano go w leczeniu malarii i infekcji układu oddechowego. Stosowany był w medycynie chińskiej, ajurwedyjskiej oraz amerykańskiej magii hoodoo.
Galangal mniejszy
Galangal mniejszy posiada drobniejsze kłącza od galangalu większego, a jego smak i zapach, choć podobne, są intensywniejsze. Ma charakterystyczny pomarańczowo-brązowy kolor. Pochodzi z Chin, Japonii i Tajlandii. Od czasów starożytnych wykorzystywany był jako środek leczniczy. Galangal mniejszy często bywa mylony z imbirem chińskim, który posiada podobne właściwości.
Galangal czarny
Galangal czarny pochodzi z Indonezji, gdzie używany jest jako przyprawa kuchni jawajskiej i balijskiej. Używa się go również jako leku i środka odstraszającego owady.
Jakie właściwości lecznicze wykazuje galangal?
Galangal ze względu na swoje właściwości lecznicze wykorzystywany był od wieków. Obecnie wciąż trwają badania nad kłączami różnych gatunków, aby w pełni móc wykorzystać właściwości tej rośliny. Uzyskane wyniki są obiecujące i przypuszcza się, że roślina ta może skrywać jeszcze wiele tajemnic.
Tradycyjnie galangal wykorzystywany był jako:
-
lek na nudności wywołane przez choroby, chorobę lokomocyjną i chorobę morską; obecnie stanowi częsty składnik tabletek przeciwko chorobie lokomocyjnej;
-
lek na katar – wciągano do nosa proszek wytwarzany z suchego korzenia galangalu;
-
stymulant – galangal, podobnie jak imbir, wykazuje właściwości pobudzające i delikatnie antydepresyjne;
-
środek w leczeniu infekcji – pomocny przy bólach gardła, infekcjach górnych dróg oddechowych, zatruciach pokarmowych i zapaleniach dróg moczowych;
-
lek na malarię – badania potwierdziły jego działanie antymalaryczne, nie jest ono jednak silne;
-
lek przeciwzapalny – wykorzystywany między innymi w leczeniu reumatoidalnego zapaleniu stawów.
Dodatkowo badania prowadzone nad łączem galangalu wykazały, że wykazuje on potencjał:
- przeciwnowotworowy – trwają badania nad wykorzystaniem go w leczeniu czerniaka i białaczki,
- antyoksydacyjny,
- przeciwzapalny,
- przeciwbakteryjny – wyciąg z galangalu zabijał oporne na antybiotyki szczepy Escherichia coli.
Galangal jako przyprawa
Osoby lubiące azjatyckie dania z pewnością powinny mieć w swojej kuchni galangal. Choć świeży jest trudny do zdobycia, suszony z łatwością można zamówić przez internet – zarówno w kawałkach, jak i w postaci proszku.
Przyprawa ta doskonale sprawdzi się jako dodatek do curry czy zup robionych na azjatycką modłę, a regularnie zażywana wesprze organizm w walce z różnymi patogenami i zmniejszy ryzyko zachorowania na raka.
Galangal wykorzystywany jest też jako dodatek smakowy do wytwarzania napojów alkoholowych, w szczególności likierów. W Polsce dodaje się go do wódki Żołądkowej Gorzkiej.
Bibliografia:
1. Chih-Yu Lo, Po-Len Liu, Li-Ching Lin i in., Antimelanoma and Antityrosinase from Alpinia galangal Constituents, “The Scientific World Journal”, 2013.
2. Omoregie S. N., Omoruyi F. O., Wright V. F. i in.,Antiproliferative activities of lesser galangal (Alpinia officinarum Hance Jam1), turmeric (Curcuma longa L.), and ginger (Zingiber officinale Rosc.) against acute monocytic leukemia, “Journal of Medicinal Food”, 16 (7), 2013, s. 647–655.
3. Basri A. M., Taha H. i Norhayati A., A Review on the Pharmacological Activities and Phytochemicals of Alpinia officinarum (Galangal) Extracts Derived from Bioassay-Guided Fractionation and Isolation, “Pharmacognosy Reviews”, 11 (21), 2017, s. 43–56.
4. Galangal
