Finasteryd to substancja czynna zawarta w wielu dostępnych na rynku farmaceutycznym preparatach stosowanych w leczeniu łysienia androgenicznego i łagodnym przeroście gruczołu krokowego. Lek podaje się doustnie, a wydalany jest razem z kałem i moczem. Efekt działania, który polega na obniżeniu stężenia DHT, utrzymuje się średnio 24 godziny.
Co to jest finasteryd?
Finasteryd (z łac. finasteridum) to organiczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C23H36N2O2, zaliczany do grupy steroidów zwanych też sterydami. Cechą wspólną tych lipidów jest posiadanie tzw. steranu, czyli szkieletu węglowego w postaci czterech sprzężonych pierścieni. Finasteryd jest syntetycznym związkiem 4-azasteroidowym oraz inhibitorem 5-α-reduktazy, czyli enzymu odpowiedzialnego za przekształcanie testosteronu w 5-alfa-dihydrotestosteron (DHT) będący jego bardziej aktywną formą.
Finasteryd w klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej
W klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (w skrócie ATC), która zajmuje się porządkowaniem leków i innych produktów medycznych, finasteryd figuruje pod numerami:
- G04 CB01 – poszczególne znaki oznaczają: G – układ moczowo-płciowy i hormony płciowe, 04 – leki urologiczne, C – leki stosowane w łagodnym rozroście gruczołu krokowego, B – inhibitory 5-α reduktazy, 01 – finasteryd;
- G04 CA51 – poszczególne znaki oznaczają: A – antagonisty receptora α-adrenergicznego, 51 – alfuzosyna i finasteryd;
- D11 AX10 – poszczególne znaki oznaczają: D – dermatologia, 11 – inne leki dermatologiczne, A – inne preparaty dermatologiczne, X – różne, 10 – finasteryd.
Finasteryd – zastosowanie w leczeniu łysienia
Najbardziej znane jest zastosowanie finasterydu na łysienie androgeniczne, czyli typu męskiego. Badacze za zasadniczą jego przyczynę uważają nadwrażliwość organizmu na DHT, który prowadzi do stopniowego zaniku mieszków włosowych, opóźnienia proces produkcji zdrowych włosów i skrócenia fazy ich rozwoju. Dodatkowo włos stają się krótsze i cieńsze, a skóra głowy nadmiernie natłuszczona na skutek zaburzenia wydzielania łoju. Finasteryd w łysieniu zmniejsza stężenie DHT w skórze głowy i ogranicza miniaturyzację mieszków włosowych. Niektórzy badacze donoszą, iż finasteryd czasowo hamuje łysienie androgenowe.
Czy łysienie da się wyleczyć? Dowiesz się tego z naszego filmu:
Finasteryd – zastosowanie w leczeniu łagodnego rozrostu stercza
Finasteryd przynosi korzystne efekty w terapii łagodnego rozrostu stercza u mężczyzn. Obniża poziom DHT w gruczole krokowym i we krwi, w konsekwencji czego zmniejsza prostatę i podnosi przepływ cewkowy. Zapewnia to złagodzenie objawów towarzyszących przerostowi stercza, w tym m.in.: częstomocz, ból w trakcie mikcji, gwałtowne parcia na mocz, niemożność powstrzymania i trudność w rozpoczęciu mikcji, nykturia (oddawanie moczu w nocy), wydłużony czas mikcji, zatrzymanie moczu, bóle podbrzusza, mdłości.
Przed rozpoczęciem zażywania finasterydu i w trakcie trwania terapii wskazane jest przeprowadzenie badań służących do wykrywania raka gruczołu krokowego. Finasteryd obniża poziom PSA, czyli swoistego antygenu sterczowego w surowicy, przez co istnieje ryzyko maskowania podwyższonego stężenia tego antygenu.
Finasteryd dla kobiet w ciąży i nie tylko
Specjaliści podkreślają, iż finasteryd nie powinien być stosowany przez kobiety. Dodatkowo w Według klasyfikacji FDA (czyli Agencja Żywności i Leków) odnośnie do leków stosowanych w ciąży finasteryd dla kobiet ciężarnych jest bezwzględnie zakazany. Substancję sklasyfikowano do kategorii X, co oznacza, że przeprowadzone na zwierzętach lub ludziach badania wskazują na powstanie nieprawidłowości u płodu na skutek zażywania finasterydu, w związku z czym ryzyko stosowania go istotnie przewyższa potencjalne korzyści. Kobiety w ciąży nie powinny nawet dotykać pokruszonych tabletek z finasterydem, gdyż substancja może wchłaniać się przez skórę. Dodatkowo zaleca się zmniejszenie narażenia na nasienie ciężarnych partnerek seksualnych mężczyzn stosujących finasteryd ze względu na możliwe przenikanie niewielkich jego ilości. Finasteryd może spowodować zaburzenia rozwoju zewnętrznych narządów płciowych płodów męskich.
Finasteryd – skutki uboczne
Finasteryd charakteryzuje się niewielkim odsetkiem działań niepożądanych. Wśród nich wymienia się: zaburzenia wzwodu, zmniejszenie objętości ejakulatu, obniżenie liczebności i zmniejszenie ruchliwości plemników, osłabienie libido, osutka. Finasteryd nie wchodzi w istotne klinicznie interakcje z innymi lekami. Finasteryd nie wykazuje powinowactwa do receptora androgenowego, w związku z tym w czasie zażywania go nie pojawiają się zależne od testosteronu objawy nadmiernego owłosienia czy wzrostu masy ciała.
Bibliografia:
- B. Małkiewicz, Finasteryd w terapii dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych na tle łagodnego rozrostu stercza - LUTS-BPH, „Przegląd Urologiczny”, 2013, 78(2), s. 19-22.
- Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Farmakopea Polska VIII, Warszawa, Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008.
- S. Dutkiewicz., Zastosowanie finasterydu w leczeniu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego, „Przegląd Urologiczny”, 2010, 62(4), s. 31–34.
- H. Walkowiak, Zastosowanie finasterydu w leczeniu łysienia androgenowego męskiego, „Postępy Dermatologii i Alergologii”, 2007, XXIV(3), s. 133–139.
