Operacja wszczepiania endoprotezy stawu kolanowego jest stosunkowo nieskomplikowanym zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu podpajęczynówkowym. Powrót do sprawności wymaga jednak trzymiesięcznej rehabilitacji.
Co to jest endoproteza stawu kolanowego?
Endoproteza stawu kolanowego to sztuczny staw, wykonany na podobieństwo ludzkiego kolana. Zostaje on dopasowany rozmiarem i kształtem do potrzeb danej osoby, które ocenia się na podstawie badań RTG.
Endoproteza stawu kolanowego – rodzaje
Protezy kolana mogą być:
- całościowe – zastępują cały staw; wykonuje się je, gdy doszło do uszkodzenia wielu jego części;
- oparte o częściową wymianę powierzchni stawowych – przy uszkodzeniu kilku części stawu wszczepia się specjalny dysk, który umożliwia poślizg oraz metalową podkładkę zakładaną na koniec kości udowej;
- oparte o częściową wymianę powierzchni stawowych – gdy uszkodzona jest jedna strona stawu, wówczas proteza mocowana jest po jednej jego stronie.
Endoprotezy protezy stawu kolanowego można też podzielić na rodzaje ze względu na sposób mocowania – cementowe i bezcementowe. Te pierwsze mocowane są za pomocą specjalnego spoiwa, które przytwierdza je do kości. Decyzję o wyborze rodzaju protezy podejmuje lekarz, choć u dzieci najczęściej stosuje się typ bezcementowy.
Zobaczcie także, w jaki sposób przebiega wszczepienie endoprotezy barku:
Jak wygląda zabieg wszczepiania endoprotezy stawu kolanowego?
Operacja zastąpienia stawu kolanowego endoprotezą odbywa się w znieczuleniu ogólnym lub rdzeniowym, co oznacza, że jest całkowicie bezbolesna. Całość trwa do dwóch godzin. Kolano otwierane jest od przodu, następnie usuwa się wszystkie zniszczone części. Pierwszym etapem operacji jest umieszczenie próbnego stawu w celu sprawdzenia ruchomości kolana z jego zastosowaniem oraz upewnienia się, że wybrany rozmiar jest odpowiedni. Po umocowaniu endoprotezy wstawia się dreny służące do odprowadzania nadmiaru krwi i zszywa się kolano.
Endoproteza stawu kolanowego – wskazania do jej wstawienia
Endoprotezy stawu kolanowego stosuje się, gdy jest on na tyle zniszczony, że nie są możliwe inne formy leczenia. Bezpośrednim powodem jest najczęściej zużycie chrząstki w stawie kolanowym, do którego dochodzi na skutek:
- urazów,
- chorób zwyrodnieniowych – na przykład reumatologicznych,
- przewlekłych infekcji w stawie kolanowym,
- zbyt małej ilości mazi,
- kolan szpotawych,
- kolan koślawych.
Zobacz też: Jak wygląda leczenie zwyrodnienia stawu kolanowego? Czym się objawia?
Jak są przeciwwskazania do wykonania zabiegu wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego?
Nie każdy może poddać się operacji wymiany stawu kolanowego. Przeciwwskazaniami do tego są między innymi:
- ciężki stan ogólny,
- infekcje,
- choroba zakrzepowa,
- rozległe żylaki kończyn dolnych,
- staw neurogenny,
- ciężkie zniekształcenia kończyny,
- zaawansowana osteoporoza.
Endoproteza stawu kolanowego – możliwe powikłania po jej wszczepieniu
Jak każdy zabieg, wszczepienie endoprotezy stawu kolanowego wiąże się z ryzykiem, że rozwiną się powikłania. Do najczęstszych należą:
- zakażenia,
- zwichnięcie endoprotezy,
- obluzowanie endoprotezy,
- artrofibroza – nadmierny rozrost tkanki łącznej,
- złamania kości w okolicach protezy,
- alergia na składniki endoprotezy,
- zespoły bólowe,
- zmniejszenie zakresu ruchu stawu,
- uszkodzenia naczyń,
- choroba zakrzepowa,
- uszkodzenie rzepki,
- bliznowce,
- porażenie nerwów, np. strzałkowego wspólnego (bywa odwracalne),
- powikłania po znieczuleniu.
Czy można dokonać przeszczepu rzepki? Odpowiedź znajdziecie na filmie:
Endoproteza stawu kolanowego – zalecenia po zabiegu i rehabilitacja
Osoba po zabiegu wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego przebywa w szpitalu pod obserwacją przez parę dni i przyjmuje antybiotyki, leki przeciwzakrzepowe oraz przeciwbólowe. Rehabilitacja ruchowa rozpoczyna się już następnego dnia po zabiegu, z wykorzystaniem specjalnej szyny. Na początku należy poruszać się ostrożnie i z użyciem kuli.
W dalszym okresie rehabilitacja polega na niezaniedbywaniu aktywności ruchowej. Najbardziej zalecane są powolne spacery po płaskim terenie, pływanie (po wygojeniu rany) oraz jazda na rowerze (najlepiej stacjonarnym). Pomocne jest także wykonywanie ćwiczeń pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty. Większości osób powrót do pełnej sprawności zajmuje około 3 miesiące. Tyle też powinien trwać okres rekonwalescencji przed podjęciem pracy fizycznej.
Endoproteza stawu kolanowego – czas oczekiwania na zabieg? Ile kosztuje prywatnie?
Osoba zakwalifikowana do zabiegu wymiany stawu kolanowego na endoprotezę zostaje wpisana na listę. Czas oczekiwania zależy od szpitala i waha się od paru miesięcy do nawet 10 lat. Żeby go sprawdzić, można skorzystać z oficjalnej strony Narodowego Funduszu Zdrowia, na której określone są kolejki do wszystkich zabiegów i operacji.
Niektóre osoby nie chcąc czekać tyle czasu, decydują się na wszczepienie endoprotezy w prywatnych klinikach. To, ile kosztuje endoproteza stawu kolanowego wykonana prywatnie, zależy od wybranego rodzaju implantu – ceny wahają się od kilkunastu do 30 tysięcy złotych.
O czym musicie pamiętać, zanim pójdziecie na zwolnienie lekarskie? Odpowiedź znajdziecie na filmie:
Bibliografia:
http://fizjoplaner.pl/endoproteza-stawu-kolanowego.html
http://kolejki.nfz.gov.pl/
