Na ból żołądka często najlepsza okazuje się zmiana przyzwyczajeń dietetycznych. Dolegliwości przewlekłe, współistniejące ze zgagą, wskazują na głębszy problem, wymagający terapii farmakologicznej.
Ból żołądka – skąd się bierze?
Dyspepsja, czyli uciążliwy ból w nadbrzuszu, który utrzymuje się co najmniej 1 miesiąc, jest często wywołana przez stany chorobowe żołądka. Zwykle towarzyszą jej inne objawy, takie jak wrażenie zalegania treści pokarmowej, wymioty, nudności, wczesne uczucie sytości. Może współwystępować z nieprzyjemnym pieczeniem za mostkiem – zgagą. Dolegliwości te charakterystyczne są między innymi dla chorób zapalnych błony śluzowej żołądka, refluksu żołądkowo-przełykowego. Ostry ból żołądka, trwający krótki czas, może być wywołany infekcjami przewodu pokarmowego, błędami dietetycznymi czy zażyciem leku. Przewlekłe lub ostre dolegliwości ze strony nadbrzusza to często wynik życia w stresie, zaburzeń psychicznych.
Wszystkie zaobserwowane dolegliwości towarzyszące bólom żołądka – gorączka, wymioty lub biegunka z krwią, spadek masy ciała, guz w jamie brzusznej – powinny być skonsultowane z lekarzem. To, co pomoże na ból żołądka, zależy od przyczyny wystąpienia dolegliwości, dlatego sposoby nie są uniwersalne i należy je dobierać indywidualnie.
Co pomoże na żołądek? Domowe sposoby
Nie zawsze dolegliwości żołądka to poważny problem, wymagający niezwłocznej interwencji lekarza. Gdy nie są nasilone, trwają krótko i pojawiają się sporadycznie, można spróbować opanować je samodzielnie w domu. Ból żołądka w takich przypadkach zwykle udaje się zmniejszyć dzięki zmianie diety oraz przestrzeganiu kilku podstawowych zasad.
Po pierwsze na ból żołądka może pomóc zwykła modyfikacja stylu życia. Należy koniecznie zrezygnować z palenia tytoniu oraz picia alkoholu i innych używek, takich jak kawa, mocna herbata. Konieczna może okazać się zmiana objętości spożywanych posiłków – powinny być częstsze, ale w mniejszej ilości. Wskazane jest zrezygnowanie z produktów wysoko przetworzonych, smażonych. W czasie szczególnego nasilenia bólu zaleca się jedzenie produktów lekkostrawnych – kleiku, sucharków.
Tradycyjne metody na złagodzenie objawów zakładają picie ziołowych naparów – z rumianku, mięty, lipy, siemienia lnianego, kminku. Pomocna okazuje się także zmiana pozycji ciała – zwinięcie się w kłębek, podkurczenie nóg, które redukuje napięcie mięśni brzucha.
Leki pomagające na ból żołądka
W przypadku występującego przewlekle bólu brzucha niejednokrotnie konieczna jest konsultacja lekarska i wdrożenie postępowania diagnostycznego. Przyczyną dolegliwości mogą być bowiem stany zapalne błony śluzowej. Na bolący żołądek w refluksie żołądkowo-przełykowym pomaga grupa leków znanych jako inhibitory pompy protonowej (IPP). Hamują one wydzielanie kwasu solnego i drażnienie błony śluzowej.
Jeśli w gastroskopii z pobranego materiału otrzyma się wynik dodatni badania w kierunku Helicobacter pylori, stosuje się antybiotykoterapię, która ma na celu usunięcie bakterii z przewodu pokarmowego. Gdy takie postępowanie nie przynosi ulgi lub kolejny wynik jest ujemny, stosuje się leki z grupy IPP, H2-blokery lub środki zobojętniające. Współistniejące dolegliwości poposiłkowe sugerują rozpoczęcie terapii prokinetycznej.
Warto zaznaczyć, iż na ból żołądka może pomóc odstawienie leków, które mają potencjał wrzodotwórczy. Należą do nich między innymi silne środki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych i sterydy. Każdorazowo odstawienie leków należy robić pod kontrolą lekarza.
Zobacz film: Ból brzucha
Co pomoże na ból żołądka u dziecka?
Dzieci to grupa pacjentów szczególnie narażona na dolegliwości bólowe nadbrzusza. Wywołane są one najczęściej przez infekcje lub są psychogenne.
Należy pamiętać, że dzieci są bardziej podatne na odwodnienie w trakcie chorób zakaźnych przewodu pokarmowego, dlatego mimo bólu brzucha konieczne jest podawanie płynów. Gdy nie okaże się to skuteczne, należy zgłosić się niezwłocznie do lekarza. Co łagodzi bóle żołądka na podłożu psychogennym? Zwykle wystarcza otoczenie dziecka uwagą oraz redukcja stresu, a także wysiłek fizyczny lub inne absorbujące zajęcie.
Dolegliwości mogą być łagodzone za pomocą domowych sposobów, jedynie gdy mają charakter przemijający. Występowanie objawów alarmowych, zaburzenia w wypróżnianiu się, bóle w nocy, zmiana masy ciała, gorączka, opóźnione dojrzewanie oraz wszystkie inne podejrzane symptomy należy zgłosić pediatrze.
Bibliografia:
1. Szczeklik A., Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
2. Kawalec W., Pediatria, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.