Ciśnienie rozkurczowe określa się poprzez tradycyjny pomiar ciśnienia tętniczego lub można je zaobserwować podczas monitorowania chorego. Wskaźnik ciśnienia rozkurczowego i ciśnienia skurczowego pozwala na wczesne wykrycie nadciśnienia tętniczego. Zbyt niskie ciśnienie rozkurczowe może również być niebezpieczne dla zdrowia.
Jak prawidłowo zmierzyć ciśnienie rozkurczowe?
Pacjent przed pomiarem ciśnienia tętniczego powinien kilka minut pozostać w pozycji siedzącej. Dla prawidłowego pomiaru ważne jest odpowiednie dobranie i założenie mankietu. Powinien on objąć cały obwód ramienia. Mankiet owija się wokół ramienia tak, by krawędź dolna znajdowała się na mniej więcej 3 cm od zgięcia łokciowego. Ręka, na której dokonuje się pomiaru, powinna być oparta, a ramię musi znajdować się na poziomie serca.
Pierwszy pomiar ciśnienia tętniczego wykonuje się na obu ramionach. Kolejne pomiary wykonuje się na ramieniu, na którym ciśnienie tętnicze było wyższe. Ciśnieniomierze elektroniczne wyświetlają pomiar. Często zakłada się je również na nadgarstek. Standardowy pomiar wykonywany jest za pomocą stetoskopu, który przykłada się nad zgięciem łokciowym w miejscu, gdzie tętno jest najlepiej wyczuwalne. Podczas napełniania mankietu powietrzem stetoskop jest cały czas przyłożony. Kiedy tętno zaniknie, kończy się etap napełniania mankietu. Następnie powietrze z mankietu jest stopniowo wypuszczane. Pierwszy usłyszany ton jest wyznacznikiem ciśnienia skurczowego, natomiast zanik jest miarą ciśnienia rozkurczowego.
Polecamy: Jak ustalić prawidłowe ciśnienie krwi? Definicja, normy i charakterystyka ciśnienia krwi
Podwyższony wynik ciśnienia rozkurczowego
Optymalne ciśnienie tętnicze jest wtedy, kiedy ciśnienie skurczowe jest niższe niż 120 mmHg, a rozkurczowe nie przekracza 80 mmHg. Prawidłowe ciśnienie mieści się w zakresie 120–129 mmHg dla ciśnienia skurczowego, a 80–84 dla ciśnienia rozkurczowego. Wynik powyżej 139 mmHg dla ciśnienia skurczowego lub powyżej 89 dla rozkurczowego stanowi kryterium rozpoznania nadciśnienia tętniczego. Bardzo często jest tak, że ciśnienia skurczowe i rozkurczowe należą do różnych przedziałów. Bierze się jednak pod uwagę wynik wyższy.
Przyczyny wysokiego ciśnienia rozkurczowego mogą wynikać z otyłości, braku aktywności fizycznej, złej diety bogatej w sól, stresu, palenia papierosów czy nadużywania alkoholu.
Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi? Dowiesz się tego z naszego filmu
Ciśnienie rozkurczowe a skurczowe
Jeszcze kilka lat temu krążyły opinie, że większe znaczenie prognostyczne ma ocena ciśnienia rozkurczowego. Obecnie wiadomo, że ciśnienia skurczowe, rozkurczowe, jak i ciśnienie tętna są równie ważne i nie ma dowodów na to, by ciśnienie rozkurczowe miało mniejsze lub większe znaczenie.
U osób młodych można zaobserwować niewielką różnicę między skurczowym a rozkurczowym ciśnieniem, co wynika ze znacznej elastyczności naczyń krwionośnych. Z wiekiem ta różnica się powiększa ze względu na utratę sprężystości tętnic, które tracą elastyczność, a wartość ciśnienia rozkurczowego jest coraz niższa. Izolowane nadciśnienie rozkurczowe jest zjawiskiem charakterystycznym u osób młodych, rzadko pojawiającym się u osób starszych. Ryzyko sercowo-naczyniowe u młodych osób z wysokim ciśnieniem rozkurczowym nie różni się od osób zdrowych. W związku z tym nie jest to podstawa do farmakoterapii.
Wysokie ciśnienie rozkurczowe – leczenie
Postępowanie niefarmakologiczne ma za zadanie wdrożenie zmian, w tym: zaprzestanie palenia papierosów, spadek masy ciała, ograniczenie alkoholu, zwiększenie aktywności fizycznej, ograniczenie spożycia soli i tłuszczów, wzrost spożycia warzyw i owoców. Jeżeli podejrzewa się, że w ciągu 10 lat mogłyby rozwinąć się groźne powikłania, jak udar mózgu czy zawał serca, można rozważyć leczenie farmakologiczne. Leczenie wysokiego ciśnienia rozkurczowego polega na podawaniu leków właściwie tych samych, co przy nadciśnieniu skurczowym.
