Choroba Coatsa to inaczej teleangiektazje siatkówkowe, czyli choroba naczyń polegająca na ich nieprawidłowym poszerzeniu. Ściany naczyń siatkówki stają się nadmiernie przepuszczalne. Zazwyczaj choroba dotyczy jednego oka. Jest to choroba wrodzona, jednak nie stwierdzono, by mogła być dziedziczona. Nadmiernie przepuszczalne i poszerzone naczynia krwionośne siatkówki prowadzą do wynaczynienia się krwi do okolicznych tkanek, co prowadzi do przesięków i uszkodzeń tych tkanek.
Choroba Coatsa – objawy
Choroba Coatsa jest wrodzoną anomalią występującą bardzo rzadko, bo u niespełna 0,0001% populacji. Niewielki odsetek chorych wykazuje tę anomalię w obrębie obu oczu jednocześnie. Zdecydowanie częściej objawy dotyczą wyłącznie jednego oka. Choroba Coatsa objawia się dopiero u dziecka w wieku 8–10 lat, choć niekiedy już pierwsze zmiany mogą być zauważone po urodzeniu dziecka. Objawem choroby Coatsa jest obrzęk siatkówki, a także jej odwarstwienie na skutek gromadzenia się pod nią surowiczego płynu.
W zależności od tego, w jakim miejscu na siatkówce i w jakim stopniu dochodzi do jej obrzęku i odwarstwienia, takie też pojawiają się zaburzenia widzenia. Kiedy obrzęk bądź odwarstwienie obejmują plamkę na siatkówce, wtedy też następuje wyraźne zaburzenie ostrości widzenia. Dopiero wówczas przeprowadza się badania okulistyczne, które pozwalają na zdiagnozowanie choroby Coatsa. Zdarza się, że pojawiają się również zez bądź odblask o żółtawym kolorze w obrębie źrenicy, jednak zazwyczaj objawy te występują dość późno i świadczą o istotnych zmianach na siatkówce. Utrzymujący się i pogłębiający się obrzęk siatkówki doprowadza nawet do utraty wzroku.
Diagnostyka choroby Coatsa
Nie da się rozpoznać choroby Coatsa u dziecka samodzielnie. Konieczne są konsultacja i badanie okulistyczne. Jedyne objawy u dziecka skłaniające rodzica do badania to zaburzenia ostrości widzenia. Okulista wykonuje badanie dna oka za pomocą specjalnej aparatury. Jest to nieinwazyjne i niebolesne badanie, choć wymaga specjalnego przygotowania i rozszerzenia źrenicy za pomocą właściwych kropli do oczu.
W początkowej fazie choroby lekarz może zobaczyć poszerzone naczynia krwionośne siatkówki. Są one poskręcane i rozdęte, mają nieprawidłową budowę. Najczęściej zmiany te zlokalizowane są początkowo obwodowo, rzadziej od razu w okolicach plamki. Obrzęk uwidoczniony jest w obrazie dna oka jako żółte plamy w kształcie obrączki. W późniejszych stadiach obserwuje się przesięki pod siatkówką i odwarstwienia siatkówki.
W zależności od wieku dziecka, w jakim podejrzewa się i diagnozuje zespół Coatsa, można wykonać angiografię fluorescencyjną. Jest to badanie, które wykonuje się wyłącznie u współpracujących dzieci. Można też wykorzystać znieczulenie ogólne.
Leczenie choroby Coatsa
Leczenie polega na niszczeniu naczyń siatkówki poprzez wykorzystanie laseroterapii lub niskiej temperatury, czyli krioterapii. Leczenie rozpoczyna się jak najszybciej, by nie dopuścić do pogłębiania się zmian na siatkówce. Kontrole odbywają się co 3–6 miesięcy, by szybko wykryć kolejne zmiany i zapobiec pogłębianiu się nowych zmian naczyniowych.
Powikłania choroby Coatsa
Im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym mniejsze jest ryzyko powikłań. Dłużej utrzymujące się obrzęki mogą wywołać zmiany na siatkówce, które są nieodwracalne. Najpoważniejszą konsekwencją choroby Coatsa jest całkowita utrata wzroku i zanik gałki ocznej. Do powikłań należy jednak zaliczyć wcześniej całkowite odwarstwienie siatkówki, jaskrę czy zaćmę.
Jak działa oko? Dowiesz się tego z naszego filmu
