Chondroityna jest obok glukozaminy środkiem, który może w naturalny sposób zapobiec rozwojowi chorób zwyrodnieniowych stawów. Polecana jest w formie suplementów osobom, które mają problem ze stawami.
Co to jest chondroityna?
Chondroityna to mukopolisacharyd, który jest jednym z najważniejszych składników chrząstki stawowej. Dzięki niej wytwarzane są proteoglikany, produkujące substancję pozakomórkową (maź), która chroni stawy przed działaniem sił zewnętrznych.
Chondroityna dostępna jest jako lek i charakteryzuje ją wyjątkowo łatwe wchłanianie się z przewodu pokarmowego. Przez wiele lat uważana była za doskonały środek w leczeniu chorób reumatycznych, jako że jej niedobory mogą przyczyniać się do ich powstawania.
Chondroityna – działanie
Chondroityna ma działanie ochraniające stawy i ułatwiające im bezpieczny ruch. Dzieje się tak na skutek jej właściwości, takich jak:
- wytwarzanie substancji międzykomórkowej, która amortyzuje niekorzystne działanie sił zewnętrznych,
- wspomaganie regeneracji uszkodzonej chrząstki, która jest odżywiania tylko za pośrednictwem płynu międzykomórkowego,
- działanie przeciwbólowe,
- zwiększanie wytrzymałości i elastyczności stawów,
- zwiększanie ruchomości stawów.
Chondroityna w pożywieniu
Chondroityna to substancja wytwarzana endogennie, czyli przez organizm człowieka, na ogół w wystarczającej ilości. Są jednak sytuacje, w których dochodzi do jej nadmiernego zużycia (na przykład na skutek intensywnego i częstego ruchu stawów). Wówczas warto dostarczać sobie jej ze źródeł zewnętrznych. Naturalnie występuje ona w chrząstce wołowej lub rekina. Produkty te są na ogół trudno dostępne i mało przyjemne do przyjmowania w formie nieprzetworzonej. Dlatego chcąc zaspokoić wzmożone zapotrzebowanie na chondroitynę, warto sięgnąć po preparaty ją zawierające.
Chondroityna na stawy
Chondroityna, szczególnie w połączeniu z glukozaminą, przez wiele lat była polecana w leczeniu chorób reumatycznych. Metaanalizy przeprowadzone w 2010 r. wykazały jednak, że działanie przeciwbólowe tych preparatów w chorobach zwyrodnieniowych jest na poziomie podobnym do placebo. W związku z tym w wielu krajach zaczęto się wycofywać z przepisywania chondroityny jako leku na reumatyzm.
Zwolennicy chondroityny twierdzą jednak, że przy przyjmowaniu odpowiednio wysokich dawek już od początku trwania choroby efekty przeciwbólowe są zauważalne. Ponadto część badań wskazuje na to, że przyjmowanie chondroityny w połączeniu z glukozaminą zmniejsza straty w objętości tkanki chrzęstnej u osób cierpiących na choroby zwyrodnieniowe.
Ponadto warto pamiętać, że chondroityna może być przyjmowana profilaktycznie w okresach wzmożonej aktywności fizycznej czy zwiększonego obciążenia stawów w celu uchronienia ich przed uszkodzeniami mechanicznymi wywołanymi niedoborami mazi międzykomórkowej.
Chondroityna – preparaty
W sprzedaży dostępna jest chondroityna w postaci różnych preparatów, zarówno leków, jak i suplementów diety. Starając się wybrać odpowiedni, warto pamiętać, że produkty, które zostały zaklasyfikowane jako lek, są dokładnie przebadane i zawierają standaryzowaną ilość substancji leczniczej. Suplementy zdrowia nie muszą natomiast spełniać wszystkich norm i z tego względu często zawierają zbyt małe dawki pożądanej substancji. Dlatego warto sięgać po preparaty, które zostały zarejestrowane jako lek lub suplementy ze znanych, sprawdzonych firm.
W sprzedaży dostępne są produkty zawierające:
- samą chondroitynę;
- chondroitynę z glukozaminą – glukozamina jest prekusorem chondroityny, z niej ta pożądana substancja może być wytwarzana; ich połączenie, według niektórych badań, sprzyja zmniejszeniu szpary międzystawowej;
- chondroitynę z kwasem hialuronowym – kwas hialuronowy również buduje części tkanki chrzęstnej; podawany w preparatach jest wprawdzie słabo przyswajalny, ale zwiększa biodostępność chondroityny;
- chondroitynę z kolagenem – kolagen to substancja współtworząca tkanki łączne, produkowana przez organizm; odpowiedzialny jest między innymi za elastyczność stawów;
- chondroitynę z witaminą C (lub skórką dzikiej róży) – witamina C zwiększa produkcję kolagenu;
- chondroitynę z imbirem – sproszkowany imbir wykazuje dobre działanie w leczeniu chorób stawów dzięki swoich właściwościom przeciwbólowym i przeciwzapalnym.
Chondroityna – cudowny lek czy mit?
Po ujawnieniu wyników metaanaliz z 2010 r., sugerujących, że działanie chondroityny jest porównywalne do produktów placebo, wiele osób zaczęło podważać sensowność przyjmowania tej substancji. Warto jednak wziąć pod uwagę, że były to metaanalizy dotyczące działania przeciwbólowego tej substancji w zaawansowanych stadiach choroby, a nie profilaktycznego korzystania z niej w celu zwiększenia produkcji mazi przy jej niedoborze. Osoby mające wątpliwości co do działania chondroityny powinny przed zakupem skonsultować się z lekarzem, który pomoże w doborze najlepiej działających preparatów.
Warto też pamiętać, że na choroby zwyrodnieniowe nie istnieją cudowne leki, a najlepsze efekty uzyskuje się, łącząc zdrową dietę, zabiegi rehabilitacyjne, aktywność fizyczną oraz odpowiednie preparaty i leki.
