Głównym objawem zawału serca są tzw. bóle wieńcowe, które trwają nawet do kilkudziesięciu minut. Są silne i często pojawiają się nagle, bez sprecyzowanej przyczyny. Objawem towarzyszącym jest ból za mostkiem tzw. zamostkowy, ból w klatce piersiowej, duszności, poty, osłabienie i uczucie lęku. Ból może promieniować do żuchwy, szyi i barku. Ponieważ najczęściej mamy do czynienia z zawałem lewej komory serca, ból często promieniuje do lewej strony ciała. W przypadku zawału ból nie zmniejsza się po podaniu pod język nitrogliceryny. W takich sytuacjach należy natychmiast powiadomić lekarza.
Ból w mostku a nerwica
Przyczyn bólu odczuwanego w mostku jest bardzo wiele, a większość z nich ma podłoże w przewlekłych nerwicach i stanach lękowych. Jeśli mamy do czynienia z nerwicą wyniki badań układu krążenia czy serca nie wskazują na żadne zmiany chorobowe w jego obrębie. Przy nerwicach często dochodzi do objawów psychosomatycznych opisywanych jako dławienie w gardle, ból w klatce piersiowej za mostkiem czy duszności. Nerwica wymaga konsultacji z psychologiem bądź psychiatrą i często podjęcia leczenia farmakologicznego oraz terapii. Stany lękowe mogą przerodzić się w niebezpieczne dla zdrowia niekontrolowane ataki paniki. Osoby ze zdiagnozowaną nerwicą bądź innymi, podobnymi zaburzeniami najczęściej przyjmują leki antydepresyjne, aby zmniejszyć dyskomfort i wyciszyć organizm.
Ból w okolicy mostka może też być też zdiagnozowany jako nerwoból, do którego doszło na skutek uszkodzenia nerwu lub jego osłonki np. po przebytym urazie lub stanie zapalnym. Są to bóle bardzo trudne do leczenia ze względu na nieokreślony mechanizm ich powstania. Utrzymują się nawet po wyleczeniu nerwu, który zaczyna błędnie przewodzić sygnały, a na dodatek sam je generuje, dając znać o uszkodzeniu, którego już nie ma.
Ból w mostku przy dotykaniu
Ból odczuwany w okolicach mostka przy dotykaniu i najczęściej również przy oddychaniu może być związany z urazem w okolicach klatki piersiowej (stłuczeniem lub złamaniem żeber). Jeśli ból przy oddychaniu nie ustępuje, a wyniki EKG serca pozostają w normie, możliwą przyczyną jest np. przepuklina rozworu przełykowego lub zespół Tietzego.
Przepuklina rozworu przełykowego jest schorzeniem przewodu pokarmowego, na skutek którego część żołądka przemieszcza się do klatki piersiowej. Może do niej dojść przez dźwiganie ciężarów, przewlekłe zaparcia, które wiążą się z nadmiernym napinaniem żołądka, utrzymujący się kaszel albo urazy. Przepuklina powstaje z powodu wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej.
Zespół Tietzego jest z kolei stanem zapalenia stawów żebrowo–mostkowych, który powoduje ból w klatce piersiowej (często zlokalizowany jest w okolicach mostka i nasila się zależnie od stanu choroby). Jest to schorzenie, którego mechanizm powstawania nie jest jeszcze do końca znany, ale najczęściej jego źródła należy szukać w przebytych urazach, nadwyrężeniu na skutek wysiłku fizycznego, w niektórych schorzeniach układu oddechowego, niektórych postaciach zapalenia stawów i długotrwałym silnym kaszlu. Przyczyną mogą być guzy nowotworowe stawu mostkowo-żebrowego. Zapalenie chrząstek, które nie jest wynikiem urazu, jest przede wszystkim chorobą, która dotyka kobiety i osoby po 40 roku życia.
Ból w mostku – przyczyny
Ból w okolicach mostka może mieć różne podłoże – od stanów zagrażających życiu po choroby łatwe do wyleczenia. Bólem w klatce piersiowej w okolicach mostka może objawiać się:
- choroba serca (zawał, choroba wieńcowa, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia, kardiomiopatie),
- nerwica,
- nerwobóle samoistne lub nerwobóle w przebiegu półpaśca,
- zapalenie opłucnej,
- odma opłucnowa po przebytym urazie bądź samoistna,
- rozwarstwienie aorty,
- choroba wrzodowa,
- pęknięcie przełyku,
- refluks,
- kamica żółciowa.
Ból w mostku – postępowanie
Diagnozując utrzymujący się lub przewlekły ból w klatce piersiowej, a przede wszystkim pod mostkiem, w pierwszej kolejności powinno się wykluczyć schorzenie serca lub nieprawidłowości w układzie sercowo-naczyniowym. Istotnym badaniem jest więc EKG – przypadku podejrzenia zawału poszerzone o oznaczenie poziomu troponin. Podstawowe wyniki pozwalają też wykluczyć lub potwierdzić stany zapalne np. dróg żółciowych. W przypadku podejrzenia chorób przewodu pokarmowego i chorób uszkodzeń układu oddechowego można wykonać USG jamy brzusznej, gastroskopię i RTG klatki piersiowej. Diagnoza przy podejrzeniu nerwic wymaga poszerzonego wywiadu przeprowadzonego przez psychologa lub psychiatrę.
