Ból łydek jest utrudniającą sprawne funkcjonowanie dolegliwością, która może być spowodowana wieloma czynnikami. Ból łydki występuje najczęściej po intensywnym wysiłku fizycznym, a także w przebiegu chorób ogólnoustrojowych, neurologicznych, zapalnych oraz zwyrodnieniowych. Dolegliwości często towarzyszy obrzęk, ocieplenie lub oziębienie, a nawet zmiany skórne. Nie warto ich bagatelizować, ponieważ nawet niegroźny z pozoru ból łydki może mieć poważne konsekwencje dla życia.
Przyczyny bólu łydek – wysiłek fizyczny (ból łydek po bieganiu)
W większości przypadków ból łydek wywołany jest nadmierną aktywnością fizyczną, przetrenowaniem lub uprawieniem sportów o wysokim ryzyku kontuzji. Dochodzi wtedy do przeciążenia mięśni, ich naciągnięcia, naderwania, a także do zerwania mięśni, ścięgien i przyczepów znajdujących się w dystalnej części nóg. Należy pamiętać, że doskwierający ból jest tylko objawem procesu, który zachodzi we wnętrzu łydek. U osób zdrowych i aktywnych fizycznie ból mogą wywoływać tzw. zakwasy, które z przydarzają się po ciężkim wysiłku. Osoby uprawiające sport odczuwają zakwasy, gdy do aktywności wprowadzą nowe, nieznane mięśniom ćwiczenie. Najczęściej kwas mlekowy odpowiedzialny za zakwasy pojawia się w czasie pracy beztlenowej, kiedy to komórki mięśniowe zużywają więcej tlenu niż jest do nich dostarczane. Zakwasy powodują ból podczas każdego skurczu i rozkurczu mięśni. Ból łydek w wyniku nadmiernej aktywności fizycznej może wystąpić dopiero następnego dnia.
Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych jako przyczyna bólu łydek
Ból łydek nie zawsze jest spowodowany aktywnością fizyczną. Mogą go wywoływać także groźne dla życia i zdrowia choroby. Jedną z najczęstszych jest przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych. Schorzenie polega na problemach w transporcie krwi do tkanek znajdujących się w kończynach (najczęściej łydkach). Dociera do nich mniej krwi, która jest słabo utleniona. Dzieje się tak za sprawą ograniczenia przepływu krwi przez tętnice i narastania niedrożności naczynia. Za zmiany w większości przypadków jest odpowiedzialna miażdżyca tętnic kończyn dolnych. To patologiczny stan, występujący najczęściej u osób starszych, prowadzących niezdrowy tryb życia i palących tytoń. Pozostałymi przyczynami niedokrwienia może być wysokie stężenie cholesterolu, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, sztuczna zastawka serca, nowotwory naczyń krwionośnych, choroba Buergera, choroba Takayasu, torbiel podkolanowa Bakera (i jej pękniecie), tętniaki aorty, a także urazy obejmujące tętnice. Pierwszymi oznakami przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych jest szybsze męczenie kończyn po wysiłku, a także bóle po przejściu niewielkiego dystansu (tzw.chromanie przestankowe) i nocne bóle łydek.
Zobacz także: Skurcze łydek w ciąży – jakie mogą być ich przyczyny?
Nagminny ból łydek to choroba! Przyczyny bólu łydek u dziecka
Poza aktywnością fizyczną czynnikiem wywołującym silny ból łydek u dzieci jest epidemiologiczna bolesność mięśni łydek, zwana także nagminnym bólem łydek. To schorzenie wywołuje stan zapalny w mięśniach, który w skrajnych sytuacjach może uniemożliwić chodzenie!
Ból nóg u dziecka w przebiegu nagminnego bólu łydek pojawia się najczęściej po przebytej infekcji wirusowej (prawdopodobnie po zarażeniu adenowirusami, enterowirusami, wirusem grypy). U niektórych dzieci może spowodować uszkodzenia mięśni poprzecznie prążkowanych w nogach, które z czasem powracają do zdrowia. Charakterystycznymi dla nagminnego bólu łydek są objawy towarzyszące, które przypominają łagodną infekcję: katar, kaszel, gorączkę. Silny ból kończyn dolnych pojawia się dopiero po 2, 3 dniach.
Ból łydek a zakrzepica – czy to możliwe?
Zakrzepica żył głębokich, zwana także żylną chorobą zakrzepowo-zatorową, to schorzenie, na które każdego roku zapada 60 000 Polaków. W większości przypadków są to osoby, które ukończył 70. rok życia, choć na oszacowaną przez lekarzy grupę ryzyka składają się osoby:
- powyżej 40. roku życia,
- otyłe (BMI powyżej 30),
- które przechodziły liczne urazy,
- z długotrwale unieruchomionymi kończynami dolnymi,
- z niedowładami,
- chore na nowotwory złośliwe,
- obciążone genetycznie zakrzepicą.
Zakrzep powoduje utrudnienie odpływu krwi, przez co ciśnienie wewnątrz naczynia krwionośnego wzrasta i doprowadza do niewydolności żylnej. Charakterystyczny dla zakrzepicy jest silny ból łydek wraz z mocnym obrzękiem i uciepleniem kończyny.
Leczenie bólu łydek
Leczenie dolegliwości bólowych jest możliwe po wcześniejszym zdiagnozowaniu bólu. Czynnik chorobowy może zostać wykryty poprzez badanie krwi. Niekiedy wykonuje się także badanie ultrasonograficzne (USG) tętnic. Osobom skarżącym się na bóle powysiłkowe łydek z pewnością pomoże masaż, a także zanurzenie nóg w zimnej wodzie. W podejrzeniu zakrzepicy, nagminnego bólu łydek i innych jednostek chorobowych konieczna jest wizyta u lekarza, ponieważ niezbadana przyczyna i brak leczenia mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji.
