Ból krzyża promieniujący do nóg najczęściej wywołany jest przez problemy z odcinkiem lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa i jest to rwa kulszowa, zwana czasem bólem korzonków. Potrafi być bardzo dokuczliwy, dlatego warto wiedzieć, jak można go złagodzić.
Ból krzyża i jego przyczyny
Ból krzyża może mieć różne przyczyny. Jeżeli pochodzi od kręgosłupa, to najczęściej wywołany jest przeciążeniami bądź zwyrodnieniami w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Częstą przyczyną dolegliwości w tym miejscu jest dyskopatia – schorzenie krążka międzykręgowego, zwanego potocznie dyskiem. Do bólu krzyża dochodzi również w przypadku zwężania się kanału kręgowego, obrzęków, nadmiernego zużycia chrząstek i powierzchni stawowych. Może też zostać wywołany na skutek urazów kręgosłupa.
Silny, ostry i nagle pojawiający się ból krzyża i brzucha najczęściej wywołany jest przez dolegliwości z układów pokarmowego, moczowego lub płciowego. Jeżeli często się pojawia, warto zwrócić się do lekarza, aby zdiagnozować jego przyczyny. Zdarza się, że jest on jedynym symptomem rozpoczynającego się stanu zapalnego. U kobiet ból krzyża często związany jest z problemami w układzie rozrodczym, na przykład mięśniakami macicy, dlatego jeżeli często się pojawia, warto również udać się ginekologa.
Jak złagodzić ból krzyża?
Ból krzyża niepochodzący od kręgosłupa na ogół wywołany jest przez skurcze mięśni gładkich. Pomocna w takim wypadku jest ciepła kąpiel, a także odpoczynek i głębokie oddychanie. Można również sięgnąć po rozkurczowe tabletki dostępne bez recepty, warto jednak pamiętać, że w tym wypadku leki przeciwbólowe raczej nie okażą się pomocne.
Ból krzyża promieniujący do nóg i inne, które pochodzą od kręgosłupa można złagodzić przede wszystkim poprzez odpoczynek – leżenie na wznak lub na boku z podkurczonymi nogami. W trakcie siedzenia i stania należy pamiętać o zachowaniu prawidłowej postawy ciała. Jeśli ból krzyża jest silny, można sobie pomóc, stosując zimne okłady i maści chłodzące. Doraźnie można też skorzystać z tabletek bądź maści przeciwbólowych.
Warto pamiętać, że w przypadku bólu kręgosłupa nie jest zalecane pozostawanie w łóżku dłużej niż kilka dni. Krótkie spacery i odpowiednie ćwiczenia powinny przynieść większą poprawę.
Ból krzyża – leczenie
Leczenie bólu krzyża zależy od jego przyczyn. Przejściowe problemy z kręgosłupem wywołane przeciążeniem na ogół ustępują samoistnie po paru dniach. W przypadku zmian w odcinku krzyżowym czasem konieczna jest rehabilitacja, która polega na wykonywaniu odpowiednich ćwiczeń i poddaniu się zabiegom fizjoterapeutycznym. W bardzo nielicznych przypadkach sięga się po leczenie operacyjne.
Ćwiczenia na ból krzyża
Ćwiczenia na ból krzyża powinny zostać dopasowane przez fizjoterapeutę w zależności od zmian, jakie występują w kręgosłupie. Pomocne będą ćwiczenia rozciągające i rozluźniające mięśnie w odcinku krzyżowym, a przy tym wzmacniające mięśnie brzucha i nóg – na przykład pilates czy joga.
Zalecane są także ćwiczenia wykonywane podczas leżenia na plecach – przekładanie nóg raz na jedną, raz na drugą stronę ciała, naprzemienne unoszenie nóg oraz w klęku podpartym – naprzemienne wyprosty ramion.
Oprócz włączenia w codzienną rutynę takich ćwiczeń profilaktyka bólu krzyża powinna uwzględnić aktywność fizyczną. Formami, które nie obciążają kręgosłupa, są pływanie i zajęcia ruchowe na basenie, a także marsz po płaskim terenie.
Tabletki na ból krzyża
Reklamy polecają wiele tabletek na ból krzyża, warto jednak pamiętać, że powinny one być stosowane tylko doraźnie, a nie codziennie. Zresztą większość dostępnych bez recepty tabletek przeciwbólowych ma słabe działanie i może nie sprawdzić się w przypadku bólu kręgosłupa. Jeśli dolegliwości często nawracającą i są trudne do zniesienia, należy zwrócić się do lekarza, który może przepisać silniejsze leki przeciwbólowe i skierować do fizjoterapeuty.
Sięgając po leki przeciwbólowe, trzeba mieć na uwadze, że ich przewlekłe stosowanie może prowadzić do zwiększenia tolerancji na dawkę leku, problemów z układem pokarmowym, a nawet uzależnień. W pierwszej kolejności powinno się zaczynać więc od słabszych leków i niskich dawek.
Ból krzyża – profilaktyka
Szacuje się, że ból krzyża dotyka przynajmniej raz w życiu do 85% ludzi i jest najczęstszą przyczyną wizyt u lekarza. Tak duża skala problemu świadczy o tym, że nie wystarczająco dużo wysiłku jest wkładane w zapobieganie wystąpienia tej dolegliwości. Profilaktyczne ćwiczenia i dbanie o aktywność fizyczną są istotnym, ale nie jedynym czynnikiem zapobiegającym bólowi w tym obszarze. Bardzo ważne jest również dbanie o prawidłową postawę ciała, odpowiednie dopasowanie miejsca pracy i mebli oraz dobry materac.
Bibliografia:
- http://www.zdroweplecy.com
- http://www.portalyogi.pl/blog/bol-w-dolnej-czesci-plecow/
- Domżał T., Bóle krzyża, “Przewodnik lekarza”, 4 (11), 2001.
